پارسا کارشناسی ارشد 1388
موضوع: کشاورزی، عمومی و میان رشته ای
پدیدآور: سیاوش فلاح علی پور 
استاد راهنما: ماشااله سالارپور 
استاد راهنما: مسعود همایونی‌فر 
استاد مشاور: علیرضا کرباسی
دانشگاه زابل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
چکیده

مبنای پژوهش حاضر، نگاه انتقادی به کاربرد روش‌ها و مدل‌های به کار گرفته شده برای برنامه‌ریزی زراعی بدین صورت است که در آنها اولا اهداف کشاورز یا مدیر واحد کشاورزی چندان مورد توجه نبوده و عموما معیار اصلی، حداکثر سود بوده است. ثانیا اگر هم اهداف وارد مدل‌ها شدند، اهمیت‌شان برای مدیر واحد کشاورزی آنچنان که باید، در این مدل‌ها مورد توجه قرار نگرفته است. نتیجه این دو بی‌توجهی برنامه‌ای بوده که در عمل توسط کشاورز به کار گرفته نشده و کاربرد آن بخشی هم که اجرا شده به نتایج مورد انتظار دست نیافته است. به منظور رفع مشکل بیان شده، در پژوهش حاضر برای بهینه کردن تصمیمات، روش جدیدی با ترکیب روش مقایسه زوجی فازی (FPC) و مدل‌های برنامه‌ریزی آرمانی (GP) بر اساس تصمیم‌گیری‌های چند ‌معیاره (MCDM) ارائه شد. به منظور نشان دادن نتیجه‌ای از کاربرد روش پیشنهادی FPC-GP، مسئله برنامه‌ریزی تخصیص زمین زراعی برای محصولات اساسی (ارقام مختلف برنج) مناطق کشاورزی شهرستان لنگرود واقع در استان گیلان مورد بررسی قرار گرفت. پس از بررسی اهداف کشاورزان، اطلاعات لازم با طراحی پرسشنامه و تکمیل آن از طریق مصاحبه حضوری با 118 کشاورز برنجکار به دست آمد. بر اساس یافته‌ها با تغییر برنامه کشت برنجکاران به برنامه بهینه می‌توان به طور همزمان در دو هدف حداکثر کردن سود و پایداری زمین و کاهش خسارات زیست‌محیطی، بهبود ایجاد کرد که بدین منظور الگوی به دست‌آمده از کاربرد مدل FPC-WGP بر الگوی موجود و FPC-LGP ترجیح دارد. از طرفی چون فرآیند برنامه‌ریزی در این مدل‌های ترکیبی بر مبنای شناخت اهداف و ترجیحات کشاورز استوار بوده، انتظار پذیرش برنامه‌های حاصل توسط کشاورز زیاد است. بنابراین پیشنهاد می‌شود از این روش در برنامه‌ریزی مزرعه استفاده شود. البته نتایج بهتر با مدل‌سازی کامل‌تر اهداف، و بر اساس داده‌های دقیق حاصل می‌گردد.