در گذشته، به ویژه در فصل‌های سرد پاییز و زمستان، آش یکی از محبوب‌ترین غذاها در میان تهرانی‌ها بود. تنوع آش‌ها در تهران قدیم بسیار زیاد بود و از آش‌های گران‌قیمت تا آش‌های ساده و ارزان برای اقشار مختلف جامعه پخته می‌شد.

انواع آش در تهران قدیم:

تهرانی‌های قدیم بیش از 15 نوع آش را طبخ می‌کردند، از جمله:

• آش‌های میوه‌ای: آش آلو، آش آلوچه، آش آلو برغانی (که به دلیل خواص پزشکی‌شان معروف بودند)
• آش‌های سبزیجات: آش جو، آش کلم، آش چغندر
• آش‌های حبوبات: آش ماش ساک (آشی رقیق و ساده)
• آش‌های خاص: آش سماق، آش انار، آش شله‌قلمکار، آش کشک، آش رشته، آش کشک کله بره (که در مغازه‌‌های خاصی پیدا می‌شد)
• آش نذری: آش نذری ابودردا

شوربا، غذای محبوب دیگر:

در کنار آش، شوربا نیز از غذاهای محبوب ایرانیان در دوره قاجار بود که در سفرنامه‌ها از آن به نیکی یاد شده است.

مراسم آش‌پزان در دوره قاجار:

در دوره قاجار، به ویژه در زمان فتحعلی‌شاه و ناصرالدین‌شاه، مراسم آش‌پزان به یک رسم سالیانه تبدیل شد. این مراسم معمولاً در ایام عید نوروز و یا در مناسبت‌های خاص برگزار می‌شد. ناصرالدین‌شاه اهمیت زیادی به این مراسم می‌داد و حتی در سفرنامه‌هایش از آن یاد کرده است.

آش و سلامتی:

برخی از پادشاهان قاجار، مانند ناصرالدین‌شاه، اعتقاد داشتند که خوردن آش آنها را از بیماری‌ها مصون می‌دارد.

مکان برگزاری مراسم آش‌پزان:

در ابتدا این مراسم در شهرستانک برگزار می‌شد، اما بعدها به دلیل دوری راه، سرخه‌حصار (قصر یاقوت) به عنوان مکان برگزاری انتخاب شد. در این مراسم، شاهزادگان و بزرگان در تهیه و پخت آش مشارکت می‌کردند و در کنار آن، موسیقی و شادی نیز برپا بود.