در سال ۱۲۰۶ هجری قمری، به دستور آغامحمدخان قاجار، بقایای جسد کریم‌خان زند از عمارت کلاه‌فرنگی (محل کنونی موزه پارس در شیراز) به تهران منتقل شد و در زیر پله‌های حیاط کریم‌خانی دفن گردید. هدف از این کار این بود که استخوان‌های این پادشاه سال‌ها زیر لگد قاجاریان قرار گیرد.

پس از آغامحمدخان، این قسمت از بناهای سلطنتی به دلیل تغییرات متعدد در زمان ناصرالدین‌شاه به محوطه کوچکی به نام حیاط کریم‌خانی تبدیل شد. این محوطه به وسیله نرده‌های آهنی از باغ گلستان جدا گردید و ناصرالدین‌شاه گاهی در این گوشه دنج به تنهایی در کنار حوض آن استراحت می‌کرد و قلیانی می‌کشید.

پس از انقراض قاجاریه و در زمان پهلوی اول، در بهمن‌ماه ۱۴۰۴ هجری شمسی، دستور کاوش زیر پله‌های سمت راست جلوخان صادر شد. کارگران، که از طایفه زند بودند، تحت نظر استاد حسین میدانی اقدام به حفاری کردند و پس از خاک‌برداری، قطعات استخوان‌های نپوسیده شاه زند را بیرون آوردند.

پس از جمع‌آوری استخوان‌های وکیل‌الرعایا، از وزارت دربار به فرماندار قم دستوری صادر شد تا محلی در مقبره شاه‌صفی و شاه‌سلطان‌حسین در قم برای دفن این استخوان‌ها تعیین کند. در نهایت، استخوان‌های کریم‌خان زند که قسمت اعظم آن خاک شده و تنها قطعات کوچکی باقی مانده بود، به قم منتقل و در محل مزبور دفن گردید.

بنابراین، آرامگاه کریم‌خان زند در حرم حضرت معصومه (س) واقع نشده و استخوان‌های او در مقبره شاه‌صفی و شاه‌سلطان‌حسین در قم دفن شده است.

برگرفته از کانال تلگرامی تاریخ شفاهی قم