روزنامه همشهری، پنجشنبه 15 شهریور ,1375 5 سپتامبر ,1996 سال چهارم , شماره 1061 

داریوش شکوفنده (کارگردان ایرانی) در حال کاگردانی آنتونی کوئین
در فیلم هفت خدمتکار یکی از فیلمهای بخش مسابقه

محسن مخملباف در میدان پیتزاگرانده لوکارنو هنگام مصاحبه
مطبوعاتی, محل نمایش فیلم نون و گلدون
. سرویس ادب و هنر: چهل ونهمین جشنواره فیلم لوکارنو باتغییرات
عمده در شیوه اهداء جوایز بعد از ده روز فعالیت , در روز 28 مرداد طی
مراسمی برگزیدگان خود را معرفی کرد و به کار خود پایان داد و همچون
جشنواره کن منتظر شد تا پنجاهمین سال برگزاری خود را سال آینده جشن
بگیرد. رقابت بین جشنواره لوکارنو و کن در بحث انتخاب هنری و
گرایش به سینمای ناب است و هرچه فرانسویها در کن به سمت سینمای
آمریکا و تجاری هالیوود میل دارند, برعکس چون سویسی ها از قبل
رقابت در این عرصه را باخته می دانند, سعی می کنند جشنواره خود را
فرهنگی هنری بنمایند و هرسال اعلام می کنند این ما هستیم که
کارگردان جدید و مولفی را به جهان معرفی می کنیم و یا سینمای مهجوری
از کشورهای جهان سوم به مردم علاقمند دنیا می شناسانیم.
حضور سینمای ایران در لوکارنو به نمایش فیلمهای عباس کیارستمی و به
گفته مارکومولر (دبیر جشنواره) کشف این سینماگر برجسته ایرانی
می رسد.
اهدای جایزه پلنگ طلایی ,نقره ای به فیلمهای خمره ساخته ابراهیم
فروزش ,آبادانیهاساخته کیانوش عیاری وروسری آبی ساخته رخشان
بنی اعتماد و نیزحضور سینماگران ایرانی در هیات داوران این جشنواره
(به ترتیب محسن مخملباف, ابراهیم فروزش و رخشان بنی اعتماد) نشان از
توجه متقابل برگزارکنندگان جشنواره لوکارنو به سینمای ایران و
سینماگران ایرانی به این جشنواره هنری دارد.
آنچه باعث شد بعد از گذشت مدتی طولانی از پایان جشنواره لوکارنو
گزارشی از آن را به اطلاع خوانندگان برسانیم, مسئله اطلاع رسانی و
ارتباط مستند وروزانه با جشنواره های بین المللی است که فعلا تنها
حضور جهانی سینمای ایران محسوب می شود. قبلاامور بین الملل بنیاد
سینمایی فارابی و روابط عمومی این نهادوظیفه مهم اطلاع رسانی به
مطبوعات و بدنبال آن افکار عمومی راداشتند. اما روش جدید مدیریتی
این بنیاد در ارائه خبر مربوط به حضور جهانی سینمای ایران به دو
شکل عمل می شود.
الف: اگر فیلم یا سینماگر حاضردر جشنواره از طرف بنیادفارابی یا
معاونت سینمایی اعزام شده باشد, پوشش خبری به خوبی عمل می کند
مانند جشنواره هیروشما.
ب: فیلم یا سینماگر به طور شخصی یا به دعوت از کشورهای خارجی
یاشرکتهای پخش فیلم در جشنواره ای حاضر باشند, این بنیاد دیگر انعکاس
خبر را وظیفه خود نمی داند مانند حضورسینمای ایران و سینماگران
ایرانی درجشنواره لوکارنو. فیلم نون و گلدون محسن مخملباف و دیگر
آثار وی از طرف داوران چهل ونهمین جشنواره لوکارنو مورد تقدیر قرار
گرفت همچنین جایزه داوران جوان لوکارنو به این فیلم اهدا شد. اما
چون این فیلم از طرف شرکت پخش کننده خارجی ام. کا. دودر جشنواره حضور
یافته بود, اخبارش مورد اغماض روابط عمومی فارابی و معاونت سینمایی
قرار گرفت. همانطور که در گذشته نیز عنوان کرده ایم نبود یک مرکز
بین المللی اطلاعات سینمایی محسوس است.
همانطور که شاهد بودیم چگونه درچند روزنامه و نشریه اخبار غلطی در
مورد جشنواره لوکارنو به چاپ رسید, یکی دیگر از عواقب بی توجهی
مسئولین به امر اطلاع رسانی سینما تنزل سطح خبری جریانات سینمای ایران
و جهان است که اگر به همین شکل ادامه پیدا کند در آینده نزدیک شاهد
افزایش روزافزون خبرهای سفارشی به جای اخبار واقعی خواهیم بود.
بنابراین صفحه سینمایی سرویس ادب و هنر همشهری به منظور تهیه
گزارشی اجمالی از جشنواره لوکارنو, منبعی مستند که همانابولتن
روزانه جشنواره است راانتخاب کرد تا با ترجمه بخشهایی از این
بولتن (توسط واحد رسانه های خارجی) تصویری نزدیک به واقعیت از این
جشنواره به نظر خوانندگان برساند.
نکته جالب اهمیت مصاحبه داوران جشنواره در این بولتنهاست واینکه
قبل از اعلام نتایج همگی به نوعی سلیقه و دیدگاه خود را اعلام
کرده اند. مسئله ای که بارها کارشناسان سینمایی در ایران اعلام کرده اند
که قبل از اختتامیه جشنواره فیلم فجر و دیگر جشنواره ها در ایران
داوران باید مشخص شوند و به طور شفاف و صریح نظر خود را اعلام
کنند.

گفتگو با برنارد کمنت معیارهایم عوض نشده
برناردکمنت نویسنده فیلمنامه , فیلم " Fourbi " به کارگردانی
آلن تنر, نویسنده سوئیسی یکی ازاعضای هیات داوران جشنواره
لوکارنو بود. از وی تاکنون دورمان بلند و چندین داستان کوتاه و
مقاله سینمایی نوشته شده است.
o آیا اولین بار است که درجشنواره شرکت می کنید
به عنوان داور, بله. اما من سالها پیش یک بار به لوکارنوآمده
بودم. آن زمان هنوز به مدرسه می رفتم و با دوچرخه و قطار خود را به
اینجا رساندم و نقد فیلمها را برای یک روزنامه محلی می نوشتم. آن سفر
بسیار کم خرج بود.
o آیا معیارهای شما برای فضاوت در باره فیلمها از آن زمان تغییر
کرده است
معیارهای من هنوز مثل قبل هستند, اما اکنون این معیارها در
موقعیتهای متفاوتی به کار گرفته می شوند و از آن زمان تاکنون
سینماهای بسیاری ایجاد شده اند و لوکارنو تمامی این دیدگاههای جدید
را به نمایش می گذارد. به عقیده من لوکارنو در حال حاضرنقش مهمتری
دارد. اینجا مرکزدائمی پایداری و تلاش برای نگهداری فیلمها در
سینماست. من بسیار نگران روند حرکت سینماهستم که روز به روز
تعدادتماشاگرانش کاهش می یابد. مردم بیشتر سراغ تلویزیون می روند.
برای من سینما به عنوان شکلی از هنر به این طریق دست به خودکشی زده
است. لوکارنو شاید بیش از هرجایی مبارزه می کند تا فیلمهای هنری را
نجات دهد.

گفتگو با ماریسا پاردزبرای بازنده ها متاسفم پاردز بازیگر
اسپانیایی و عضو هیات داوران با سی سال تجربه کار در تئاتر و سینمای
اسپانیا از بازیگران سرشناس اروپا محسوب می شود. وی در فیلمهای گل
رازمن ,تپه های بلند و آثارپدرو آلمودورا بازی کرده است. پاردز
در نمایشهایی از ساموئل بکت, کارلوس فوئنتس, جان آردن, تنسی ویلیامز
و فردریش دورنمات ایفای نقش کرده است.
آیا اولین بار است که وظیفه داوری فیلمها را در جشنواره ای به عهده
دارید
نه, اما مسلما قضاوت کاری استثنایی است. من فقط یک باردیگر داور
بوده ام در جشنواره تائور مینا در سیسیل که آن هم به واسطه دوستی
انجام دادم. چون فکر می کنم کار قضاوت درباره آثار دیگران بسیار مشکل
است هیچوقت علاقه ای به این کار نداشته ام.
داوری در جشنواره لوکارنو چگونه است
در جشنواره های بزرگ مثل لوکارنو نوعی بی عدالتی وجود دارد چرا که از
میان آن همه فیلم شرکت کننده تنها یکی دو فیلم جایزه می گیرند.
آیا هیچ علت خاصی برای این توجیه بی عدالتی سراغ دارید
خوب من تلاش می کنم تا جایی که امکان دارد عادل باشم اماهمواره برای
کسانی که از گردونه رقابت خارج می شوند احساس تاسف می کنم.
آیا در اعلام نظر خودبازیگر بودنتان تاثیر می گذارد
ابدا. بازیگری مهم است, اما تنها عامل مهم نیست. فیلمسازی یک تلاش
گروهی است. کیفیت یک فیلم بستگی به مجموع توانائیها و همکاریهای
گروه دارد و من به این جنبه در فیلمها دقت می کنم.

گفتگو با یسری نصرالله هنوز منتقد هستم
یسری نصرالله کارگردان مصری که ابتدا منتقد سینمایی بود,به تازگی
به کارگردانی روآورده است. وی سال گذشته جایزه بخش جدید ویدئویی را
دریافت کرد.
آیا چون منتقد بودید, میل به فیلمسازی داشتید
در آغاز کار, منتقد بودن من دلیلی بود تا بتوانم در مصرفیلم
بسازم. ما در دهه هفتاد تنهامجمع فیلم قاهره راداشتیم که تنها
بحث ورود به سینما بود. در آن زمان مردم زیادی می خواستند درمجمع
فیلم قاهره فیلم ببینند و ما ترتیب کارها را می دادیم. گروه آن روز,
امروزه همگی فیلمساز هستند و هر سال مراسم بزرگداشتی در مجمع برگزار
می کنند و البته هنوز درباره فیلمها نیزنقد می نویسند.
سینمای مصر در دهه نود کجاست
سینمای مصر به شدت نزول کرده است. در نظر بگیرید سال پیش در این
کشور صد فیلم تولید می شد. در دهه سی, چهل واوایل دهه پنجاه میلادی
صنعت سینمای مصر دومین منبع درامد ملی این کشور بود. اکنون موقعیت
سینمای مصر تاسف بار است. نه تنها به این دلیل که ببنندگان کمتری به
سینما می روند یا فیلمنامه نویسان و بازیگران مصری کمتر مورد توجه
هستند, بلکه به خاطر علت دیگری است, تلویزیون. سینما در دهه شصت در
مصر ملی شد, اما پس از آن تلویزیون وارد شد و به فرزند مورد علاقه
دولت تبدیل شد و در نتیجه سینما مورد بی توجهی قرار گرفت و از حقوق
صنعتهای ملی در مصر محروم شد. سینمای امروز مصر صنعتی خصوصی است که
با توجه به قوانینی که برای بخش خصوصی وجود دارد اداره می شود در
حالیکه تلویزیون در انحصار دولت باقی ماند. از طرفی امریکا نیز مصر
را تهدید کرده است که کمکهای فرهنگی اش به این کشور را قطع خواهد کرد
مگر اینکه قانون از پخش فیلمهای امریکایی حمایت کند.
بنابراین قوانین مربوط به حقوق قانونی در کشور مصر بیشتر از
فیلمهای امریکایی حمایت می کنند. کشورهای عرب نیز کمتر به خرید
فیلمهای مصری رو می آورند در نتیجه سینمای مصر کاملابدون حمایت رها
شده است.

در حاشیه جشنواره. جوایزسیمون ژنویس به جوایز لوکارنو اضافه شد:
این جایزه که از سال 1986 به یک اثر منتشر شده (به زبان فرانسه )
درباره هنر سینما تعلق می گیرد, با جوایز بیشتری به جوایز لوکارنو
اضافه شد.
موسس این جایزه سیمون ژنویس, بازیگر فرانسوی است که در فیلم
ناپلئون اثرابل گانس نقش پائولین بناپارت را بازی می کرد.
جایزه ژنویس همچنین از یک کتاب یا تحقیق دانشگاهی نیزقدردانی
می کند. هیات دوازده نفره ای متشکل از فیلمسازان ,استادان دانشگاه و
منتقدان به ریاست کلود سوته انتخاب برگزیدگان و اهدای جوایز را
به عهده دارند. از دیگر داوران این جایزه می توان به برتران تاوارنیه
والکساندر آستروک اشاره کرد. اعضای هیات داوران هر سال در پاریس
گرد هم می آیند تا درباره نتایج خود تصمیم نهایی بگیرند. امسال مراسم
اهدای این جوایز با حضور کلود سوته در لوکارنو برگزار شد.
در این مراسم پاتریک برایون تاریخنگار سینما و مدیر تولیدفیلم در
شبکه سوم تلویزیون فرانسه, نویسنده کتاب, به عنوان برنده جایزه سال
1996 برگزیده شد. همچنین سه تحقیق دانشگاهی متعلق به کاترین برگ ,
سونی پاویر واریک لی روی مورد تقدیر قرار گرفتند.
. دومین سال رقابت فیلمهای ویدئویی در لوکارنو: سال گذشته ,
لوکارنو شاهد اولین دوره اهدای جوایز جدیدی برای بهترین محصول
ویدئویی بود. در جشنواره امسال شرکت سونی نیز جایزه ای نقدی معادل
150 هزار فرانک سوئیس به برنده اصلی این جایزه در نظر گرفته بود.
این جایزه به فیلمهایی با زمان 25 دقیقه یا بیشتر اهدا می شود. هیات
چهار نفره داوران امسال متشکل ازمارکو ماریاگازانو,گابریل
روت میر,ساندرا لیچی وویلفردریچارد برگزیدگان این بخش را اعلام
کردند.