فهرست روحانیون شاعر بلوچستان
در بلوچستان ایران، روحانیون از نخستین اقشاری بودند که به دلیل علم‌آموزی در دارالعلوم‌های دینیِ هندوستان و بلوچستان، به تحصیلات و سواد دست یافتند. این روحانیون اهل سنت، علاوه بر دروس دینی، به شعر و ادبیات نیز توجه ویژه‌ای داشتند. این سنت همچنان ادامه دارد و بسیاری از روحانیون و مولوی‌های بلوچ به شعر و ادبیات علاقه‌مند هستند.
اگرچه بیشتر این شاعران سنی‌مذهب و از مکتب دیوبندیه برخاسته‌اند، اما در واقع شیوخ مذهب ذگری (مهدویت)، بنیان‌گذاران سنت اشعار عرفانی و مذهبی به زبان‌های فارسی و بلوچی در بلوچستان ایران محسوب می‌شوند.
محتوای اشعار این شاعران غالباً شامل مدح و ستایش پیامبر اسلام (ص)، اهل بیت، صحابه و همچنین موضوعاتی با مضامین فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است. برخی از این شاعران، علاوه بر شعر، تألیفاتی در زمینهٔ دین اسلام، تاریخ آن و نیز تاریخ بلوچ و بلوچستان داشته‌اند.
سروده‌های این شاعران بلوچ بیشتر در قالب غزل و قصیده است و به زبان‌های فارسی، بلوچی و گاهی عربی و اردو سروده شده‌اند. این فهرست بر اساس کتاب «شعر بلوچ (دفتر نخست)» اثر غلامحسین جهان‌تیغ، چاپ اول، نشر خرّم گردآوری شده است.
فهرست روحانیون شاعر بلوچستان
- مولوی عبیداللّه آسکانی
- مولوی عبداللّه اسلامی
- مولوی مصلح‌الدین اطهریان
- مولوی تاج‌محمد بزرگزاده
- ملا محمدنور پسند
- عبدالناصر پسند
- غلامرسول پسند
- محمدسلیم پسند
- طارق پسند
- مولوی بهرام پرستار
- مولوی محمدقاسم پروین
- مولوی محمد حاجی‌زهی ولیدادی
- مولوی شهمراد حسین‌پور
- مولوی عبدالکریم حسین‌پور
- مولوی دین‌محمد حسین‌زهی
- مولوی عبدالحق درازهی
- میر عبدالله جنگی (لینک)
- شے (شیخ) محمد درفشان (لینک)
- جلال (از اولاد درفشان) (لینک)
- مولوی عبدالغنی رسولی
- مولوی عبداللّه روانبد
- مولوی عبدالرحمن روانبد
- مولوی نظام‌الدین روانبد
- مولوی خالد روانبد
- مولوی رعایت‌اللّه روانبد
- ملا عبدالمجید روانبد
- ملا محمد روانبد
- مولوی محمد روشندل
- مولوی غلام‌محمد سربازی
- قاضی عبدالصمد سربازی (لینک)
- عیدمحمد شهلی‌بر
- مولوی عبدالرحیم قاضی‌زاده
- مولوی عبیداللّه محمدی
- مولوی عبدالقادر مدنی
- مولوی محمدعمر ملازهی
- مولوی عبدالرحمن ملازهی
- ملا نورمحمد ملازهی
- ملا عبداللّه ملازهی
- ملا ادهم ملازهی
- مولوی عبدالرحمن ملازهی
- ملا کریمداد ملک‌رئیسی
- ملا یحیی ملکزاده
- مولوی جهانگیر ناروئی
این فهرست، نمایانگر پیوند عمیق روحانیت و ادبیات در فرهنگ بلوچستان است و نشان می‌دهد که شعر و ادبیات، به‌عنوان ابزاری برای بیان مفاهیم دینی، اجتماعی و فرهنگی، همواره جایگاه ویژه‌ای در میان روحانیون بلوچ داشته است.
نظر شما