کابوس "نیترات" در لوله‌های تهران
ماجرای آلودگی آب شرب تهران که هربار با طرح در رسانه‌ها، تکذیب مسئولان را درپی داشت، این بار با تایید بالاترین مقام وزارتخانه متولی سلامت جدی شد. 27 تیر ماه سال جاری مرضیه وحید دستجردی در برابر پرسش خبرنگاران در این خصوص تایید کرد که میزان نیترات در آب برخی مناطق تهران بالاتر از حد مجاز است و البته این میزان تنها نگران کننده نیست و وزارت نیرو در جهت رقیق کردن این آب‌ها، اقداماتی را در دست انجام دارد.
به گزارش ایسنا، وزیر بهداشت بدون اشاره به نام مناطق آلوده تهران به نیترات، تنها به زنان باردار و کودکان شیرخوار توصیه کرد که از آب مناطقی که نیترات آن بالاست استفاده نکرده و از آب بطری استفاده کنند زیرا جوشاندن آب نیز نمی‌تواند نیترات را کنترل کند.

وزیر نیرو انکار می‌کند
این اظهارات روز بعد واکنش وزیر نیرو را در پی داشت. مجید نامجو با بیان این‌که میزان نیترات موجود در آب تهران کنترل شده است، تصریح کرد: تاکنون گزارشی مبنی بر این که نیترات آب تهران خارج از حد استاندارد باشد، گزارش نشده است و اگر نیترات آب چاهی بالاتر از استانداردها باشد، آن چاه از مدار تامین آب خارج می‌شود یا آب آن با آب چاه دیگری که سالم است ترکیب شده تا در نهایت معیارهای آب شرب آشامیدنی در محدوده مجاز قرار گیرد. وی در عین حال بر سرعت‌بخشی برای تکمیل شبکه فاضلاب تهران تاکید کرد.
محمد پرورش، مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران هم در ادامه اظهارات وزیر نیرو ضمن تکذیب هر گونه آلودگی آب تهران، اخبار مربوط به آلودگی آن و میزان بالای نیترات موجود در آب برخی مناطق تهران را بی‌اساس خواند.
وی با اشاره به طرح انتقال آب سد ماملو به تهران خاطرنشان کرد: با بهره‌برداری از این طرح در 22 ماه آینده، بحث استفاده از چاه‌های جنوب تهران برای همیشه منتفی می‌شود. علاوه بر این طرح، با بهره‌برداری کامل از طرح فاضلاب تهران، منابع آب زیرزمینی از هرگونه آلودگی مصون می‌مانند و ما می‌توانیم از این منابع برای استفاده نسل‌های آتی حفاظت کنیم.
اما روز سه‌شنبه گذشته کمیسیون بهداشت با حضور مسوولان وزارت نیرو در حوزه آب و مسوولان وزارت بهداشت موضوع آلودگی آب تهران را بررسی کردند.
حسن تامینی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در خصوص نتایج این جلسه گفت: بر اساس توضیحات مسوولان وزارتخانه‌های نیرو و بهداشت، کمیسیون بهداشت مجلس به این نتیجه رسید که آب شهر تهران بجز در یک منطقه از جنوب تهران یعنی یافت‌آباد سالم است از سوی دیگر با توجه به این‌که نیترات در آب منطقه یافت‌آباد بالاست، قرار شد گروهی از نمایندگان مجلس و مسوولانی از وزارت نیرو و بهداشت تشکیل شود تا به بررسی مجدد آب شهر تهران بویژه منطقه یافت‌آباد بپردازد.
وی تاکید کرد: قرار شد با توجه به آلودگی موجود در منطقه مذکور تا اطلاع ثانوی برای شهروندان آن منطقه آب معدنی به صورت رایگان توزیع شود و وزارت نیرو موظف گردید که طی یک هفته مشکل آب این منطقه را حل کند.

استاندار تهران: آب تهران به هیچ وجه آلوده نیست
در این بین استانداری تهران هم بیکار ننشست و 3 روز بعد از اظهارات وزیر بهداشت در خصوص آلودگی آب تهران شامگاه سه‌شنبه کارگروه بهداشت آب استان تهران با حضور مسوولان مرتبط با آب تهران برگزار شد و در آن مرتضی تمدن، استاندار تهران تاکید کرد: آب تهران به هیچ وجه آلوده نیست و تنها در بخش‌هایی از مناطق شهر تهران باید آب با توجه به توصیه‌های وزیر بهداشت استفاده شود.
وی علت تشکیل کارگروه بهداشت آب استان تهران را اظهارات صورت گرفته در مورد آب تهران دانست که این اظهارات به دلیل برخی ناهماهنگی‌ها و صحبت‌های پراکنده در محافل خبری باعث نگرانی مردم شده است.
استاندار تهران با بیان اینکه منشاء این بحث‌های رسانه‌ای صحبت‌های وزیر بهداشت بوده است، افزود: با کمال تاسف برخی از رسانه‌ها امانتداری نکردند و صحبت‌های معمولی و طبیعی وزیر بهداشت را به گونه‌ای دیگر جلوه دادند و زمینه نگرانی مردم را فراهم کردند.
تمدن با صراحت تاکید کرد که آب تهران آلوده نیست و برخی اظهارات در مورد آلوده بودن بخشی از آب شبکه‌ تهران و غیراستاندارد بودن آن و یا سفید و سیاه کردن برخی از مناطق و سایر تفسیر و تحلیل‌های برخی از رسانه‌ها و خبرگزاری‌ها، کاملا غیرمسئولانه و نادرست است.
وی تاکید کرد که 90 درصد شبکه‌ آب شرب تهران سالم و بهداشتی است و در حدود 10 درصد مابقی آن نیز که میزان نیترات آن تا حدودی افزایش یافته استفاده‌ آن تنها برای زنان باردار و کودکان تا سه ماهه توصیه نمی‌شود.
استاندار تهران با اشاره به برخی از برنامه‌ها و اخباری که توسط رسانه‌های غربی در مورد آب تهران اعلام شده است، گفت: بنگاه‌های بی‌بی‌سی و سایر رسانه‌های اروپایی و آمریکایی شروع به خبرسازی‌هایی کرده‌اند که چرا نشسته‌اید که آب تهران آلوده است، در حالی که بر اساس آماری که در اختیار ما قرار دارد در این کشورها استاندارد لازم در آب مورد استفاده مردم دچار مشکل جدی است.
وی تاکید کرد که مردم نباید نسبت به برخی اخبار در مورد آلودگی آب آشامیدنی تهران توجه داشته باشند و در روزهای آینده نیز در بخشی از مناطقی که در مورد نیترات آب شبکه‌ آن‌ها نگرانی وجود دارد، نیز اقدامات قابل توجهی انجام می‌شود. هر چند که در حال حاضر نیز استفاده از آب همان مناطق برای همه گروه‌های سنی ایرادی ندارد و تنها در مورد مادران باردار و کودکان تا سه ماهه بهتر است از آب‌های بسته‌بندی شده استفاده شود.
استاندار تهران تاکید کرد که این اقدام کمیته‌ بهداشت آب تهران و یا اظهارات وزیر بهداشت در مورد آب تهران نشانه صداقت گفتار مسئولان است و قطعا در جایی که لازم باشد تا اطلاع‌رسانی به مردم صورت گیرد و موضوعی نگران کننده در مورد مردم وجود داشته باشد، این اطلاع‌رسانی قطعا صورت می‌گیرد.
وی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد تذکرهای متعدد شهرداری و شورای شهر تهران در مورد افزایش قابل توجه میزان نیترات آب تهران و علت بی‌توجهی به این موضوع، گفت: منظور شهرداری شهر تهران در مورد بالا بودن نیترات آب تهران چیست و کجای شبکه را اعلام کرده‌اند و اساسا آیا شهرداری می‌تواند در مورد میزان نیترات آب تهران اظهارنظر کند؟
استاندار تهران با اعلام اینکه میزان نیترات موجود در آب بخشی از شبکه‌ آب تهران تا 50 نیز رسیده است، گفت: طبق استانداردهای بین‌المللی چنانچه میزان نیترات موجود در آب تا 100 هم افزایش یابد اگر مشکل میکروبی در آب نداشته باشد هیچ اشکالی برای شهروندان به وجود نمی‌آید.
استاندار تهران از ابتدای شروع جلسه با خبرنگاران در حالی که تاکید می‌کرد که قطعا تا پایان اظهاراتش آن بخش از شبکه‌ آب تهران که نیترات آن بیش از حد معمول است را اعلام می‌کند؛ اما در پایان جلسه و علیرغم اصرار خبرنگاران جهت اطلاع‌رسانی به ویژه برای آگاهی مادران باردار و کودکان، این بخش از شبکه و محدوده شهری را اعلام نکرد و گفت: نمی‌توانیم بخشی از شبکه را از سایر بخش‌ها جدا کنیم و در عین حال اعلام یک محله از محله‌های تهران زمینه‌ نگرانی مردم را فراهم می‌کند.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران هم قول داد که محدوده مشخص شده که میزان نیترات آن بیش از حد معمول و استاندارد است را به رسانه‌ها اعلام کند.
پرورش، مدیرعامل آب و فاضلاب استان تهران نیز در جلسه عملا با رد بخشی از صحبت‌های وزیر بهداشت تاکید کرد که آب تهران کیفیت لازم را برای همه‌ گروه‌های سنی دارد.
وی میزان نیترات موجود در آب تهران را به طور میانگین کمتر از 10 میلی‌گرم عنوان کرد و گفت: کالایی که ما در اختیار مردم قرار می‌دهیم و آنها استفاده می‌کنند شرایطی ندارد که بتوان در مورد آن ادعای دروغی داشت چرا که هر لحظه در اختیار مردم است و آنها می‌توانند صحت این اظهارات را بسنجند!
وی میزان نیترات برخی چاه‌های شمال تهران به 30 میلی‌گرم بر لیتر هم نمی‌رسد؛ اما نیترات موجود در برخی از چاه‌های جنوب تهران به بیش از 50 میلی‌گرم بر لیتر رسیده و ما برای جبران این مساله آب چاه‌های جنوب تهران را در مخازن جمع‌آوری قرار داده، اختلاط می‌کنیم و سپس آن را در اختیار شبکه قرار می‌دهیم.
وی مجددا تاکید کرد که حتی اگر میزان نیترات آب تا 100 هم افزایش یابد، اگر مشکل میکروبی در آن وجود نداشته باشد هیچ نگرانی برای مصرف کننده ایجاد نمی‌کند.
در این میان ندافی، رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت بار دیگر در این جلسه بر صحت صحبت‌های وزیر متبوعش تاکید کرد و گفت: گرچه میزان نیترات چاه‌های جنوب تهران از حد قابل توجه بیشتر است، اما با توجه به اینکه آلودگی میکروبی در این چاه‌ها دیده نشده، هیچ جای نگرانی برای مصرف مردم ندارد و در حال حاضر همان توصیه وزیر بهداشت در مورد استفاده مادران باردار و نوزادان تا سه ماه بهتر است رعایت شود.
وی افزود: از نظر ما اگر غلظت نیترات آب تهران بالاتر از حد استاندارد باشد اما میزان نیترات همزمان با آلودگی میکروبی نباشد، هیچ خطری برای مصرف مردم از جمله کودکان ندارد.
نماینده وزارت بهداشت در کمیته بهداشت آب استان تهران با اشاره به استانداردهای جهانی در مورد سلامت آب خاطرنشان کرد: در حال حاضر 96 درصد نمونه‌های میکروبی آب تهران سلامت آن را نشان می‌دهد و بر این اساس اگر بیش از 95 درصد نمونه‌ها سلامت میکروبی آب را نشان دهند، این آب از نظر کیفیت میکروبی سالم است.
وی در ادامه با هشدار نسبت به مراجعه برخی افراد سودجو به در منازل شهروندان خاطرنشان کرد: این افراد با تماس یا مراجعه حضوری به منازل شهروندان اعلام می‌کنند که آب تهران آلوده است و بهتر است از دستگاه‌هایی که معرفی می‌کنند استفاده کنند.
ندافی یادآور شد: در حال حاضر برخی از این افراد و نوع کار آن‌ها به دستگاه‌های انتظامی و قضایی اعلام شده است و قطعا با آن‌ها برخورد جدی صورت می‌گیرد.

مستندات آلودگی آب شرب به نیترات موجود است
همچنین حسینی مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت گفت: بر اساس پایش انجام شده و نتایج آزمایشگاهی که مستندات آن در وزارتخانه موجود است، نیترات آب برخی از مناطق تهران کمی بالاتر از حد مجاز است که مصرف آن برای زنان باردار و کودکان تا 9 ماه توصیه نمی‌شود؛ اما برای دیگر گروه‌ها هیچ خطر و ضرری ندارد.
وی ابراز امیدواری کرد که با بررسی‌ها‌ و پیگیری‌های انجام شده، وزارت نیرو در خصوص حذف برخی‌های حلقه‌های چاه و رقیق کردن آب مناطقی که نیترات‌شان مقداری بالاتر از حد مجاز بوده اقدام کند تا مشکل این مناطق به زودی برطرف شود.
حسینی گفت: امیدواریم به منظور رفع نگرانی مردم، اسامی این مناطق هر چه سریع‌تر از طرف مسوولان وزارت نیرو اعلام شود. وظیفه وزارت بهداشت بود که این موضوع را به دلیل ارتباط با سلامت مردم به ویژه زنان باردار عنوان کند.
پزشکان چه می‌گویند؟
اگرچه مسئولان استانداری و وزارت نیرو، نیترات موجود در آب تهران را برای سلامت شهروندان بدون خطر بیان می‌کنند، سرپرست گروه بهداشت محیط و حرفه‌ای دانشگاه علوم پزشکی تهران به ایسنا گفت: نیترات و نیتریت موجود در آب براثر ترکیب با آمین موجود در بدن به عامل سرطان زای نیتروزآمین تبدیل می‌شود.
دکتر برنا، پریناتولوژیست نیز با بیان اینکه نیترات موجود در هوا و آب، خطر بروز سرطان‌ها به ویژه سرطان دستگاه اعصاب مرکزی (CNS) را در کودکان و بالغین افزایش می‌دهد، ‌گفت: افزایش نیترات مصرفی در مادران باردار خطر سقط جنین را افزایش می‌دهد.
در این حال در خبرها آمده بود که طی روزهای گذشته قیمت آب معدنی‌ها در تهران افزایش یافته و بطری‌های آب معدنی به راحتی در تهران یافت نمی‌شوند.
در عین حال مدیرعامل آب و فاضلاب استان تهران در رابطه با آلودگی برخی از بطری‌های آب معدنی عرضه شده و مساله‌ نظارت بر آن‌ها خاطر نشان کرد: دقیقا معلوم نیست که برخی از این بطری‌های آب معدنی در خانه تولید می‌شوند یا کارخانه و با توجه به اینکه برچسب استاندارد مشخصی برای آنها وجود ندارد، تشخیص آن‌ها بسیار مشکل می‌شود.
وی افزود: متاسفانه در بحث نظارت بر تولید بطری‌های آب معدنی، نظارت کافی وجود ندارد و کار بسیار سخت شده درعین حال بهتر است در مورد این مساله یک مرجع پاسخگو وجود داشته باشد.
سازمان بهداشت جهانی در خصوص نیترات آب چه می‌گوید؟
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی نیترات هم می‌تواند در آب شرب و هم در آب‌های زیرزمینی موجود باشد، چرا که فعالیت‌های کشاورزی و نبود سیستم‌های تصفیه فاضلاب باعث ورود این ماده به داخل آب می‌شود. از سوی دیگر عواملی چون استفاده از کودهای غیرارگانیک نیتروژن‌دار یا اکسید نیتروژن حاصل از فاضلاب انسانی موجب آلوده شدن و ورود نیترات به داخل‌ آب‌های سطحی و زیرزمینی چون قنات‌ها می‌شود.
همچنین نیتریت می‌تواند به صورت شیمیایی از ترکیب باکتری "نیترو سوموناس" با ته نشین شدن آب شرب کم‌اکسیژن و دارای نیترات در لوله‌های گالوانیزه فلزی در آب شرب باقی بماند واگر هم فرآیند کلرزنی بیش از حد مجاز باشد از افزایش این ماده در آب کم نمی‌شود.
در گزارش سازمان جهانی بهداشت ـ WHO ـ نیز آمده است که وارد کردن کلر به داخل آب تنها باعث شکل‌گیری نیتریت در سیستم توزیع آب می‌شود. نیتریفیکاسیون ـ فرآیند تبدیل نیتریت به نیترات ـ در سیستم توزیع آب سطح نیتریت را افزایش می‌دهد در حالی که حد معمول آن در هر لیتر باید بین 2/0 تا 5/1 میلی گرم باشد، اما به صورت بالقوه و با ورود کلر به داخل آب به بیش از 3 میلی گرم در هر لیتر می‌رسد.
بر‌اساس این گزارش افزایش نیترات در بدن افراد بزرگسال به صورت تصادفی و یا مصرف آب شرب آلوده باعث ابتلا به بیماری methaemoglobinaemia می‌شود.
همچنین درصورت افزایش وجود نیترات بین چهار تا 50 گرم در بدن فرد احتمال مرگ را در پی دارد، در حالی که وجود این مقدار نیترات معادل 67 تا 833 میلی گرم در هر کیلوگرم وزن بدن انسان است. از سوی دیگر بسیاری از موارد مرگ و میر در بین گروه‌های خاص پرخطر است که در آنها خاصیت اسیدیته معده کاهش یافته است.
به گزارش ایسنا، تیرماه سال گذشته در شصت و ششمین جلسه کمیته محیط زیست شورای شهر تهران که به وضعیت کیفیت آب شرب تهران اختصاص داشت، دکتر اردستانی، مسوول کارگروه آب و فاضلاب شورای شهر تهران با اشاره به منابع آب شهر تهران گفت: سد امیرکبیر بر روی رودخانه کرج در سال 1374 بمنظور تامین آب کشاورزی و شرب تهران ساخته شد و در سالهای اخیر فقط تامین‌کننده آب شرب تهران است. خروج فاضلابهای واحدهای صنعتی و پسابهای خانگی در محدوده شمال غرب و مسیر رود کرج به داخل این رود باعث آلودگی اب این رودخانه شده است. از سوی دیگر محدوده‌های شمال غرب و غرب تهران یکی از محورهای صنعتی این شهر است، میزان آلودگی رودخانه کرج بسیار بالا بوده و به موادی از قبیل آلاینده‌های آلی فرار، هیدروکربنهای نفتی، سموم کشاورزی و فلزات سنگین آلوده است که این رودخانه که در مجاورت جاده اصلی کرج - چالوس قرار دارد توسط مسافرین و تفریگاهای احداثی در اطراف آن بشدت آلوده می‌شود.
وی با اشاره به این که آب رودخانه جاجرود نیز از زمان احداث سد لتیان 1346 بیشتر برای مصرف شرب تهران اختصاص داده شده است، ادامه داد: وجود 50 روستا، 150 رستوران، کارخانه و کارگاه و همینطور کشتارگاه لشگرک و مرکز دفن حاجی آبد که فاضلاب خام و شیرابه آنها مستقیم به رودخانه باعث آلودگی زیاد این رودخانه شده است. همچنین آب رودخانه لار نیز با احداث سد لار در سال 1362 از طریق تونل برای مصرف به شهر تهران می‌رسد.
مسوول کارگروه آب و فاضلاب شورای شهر تهران به آبهای زیرزمینی اشاره کرد و گفت: به دلیل افزایش جمعیت و نیاز مبرم به تامین آب شرب شهروندان تهرانی، در سال‌های اخیر به صورت گسترده‌ای از منابع آب زیرزمینی برداشت می‌شود. به دلیل نفوذ آلاینده‌های زیست محیطی به منابع آب زیرزمینی، غلظت مواد آلی افزایش یافته که در نهایت منجر به افزایش غلظت آلاینده‌ها در آب شرب شهروندان تهرانی می‌گردد. از طرفی فرآیند تصفیه و بکارگیری کلر منجر به تشکیل تری‌هالومتان و سایر مواد آلی خطرناک شده و مصرف این نوع آب در دراز مدت خطرات ریسک ابتلا به سرطان را افزایش دهد.
وی با اشاره به آنالیز شیمیایی آب تهران گفت: نمونه‌ها از 6 منطقه آب و فاضلاب شهر تهران از شبکه آبرسانی و از هر منطقه 6 نمونه تهیه شد. همچنین از منطقه 21و22 شهرداری که خارج از شبکه آبرسانی است نیز 6 نمونه تهیه گردید و نقاط نمونه‌برداری بصورتی انتخاب شد تا بتواند حداکثر نقاط در شبکه آبرسانی را پوشش دهد.
مسوول کارگروه آب و فاضلاب شورای شهر تهران به نتایج آزمایشات اشاره کرد و گفت: مواد آلی فرار از قبیل کلروفرم، بروفرم، دی بروموکلرومتان، دی کلروبرومومتان، پرکلرو اتیلین و‌تری کلرواتیلین در آب شرب تهران مشاهده شد و این مواد همگی از آلاینده‌های اولیه محسوب شده که یا سرطان‌زا بوده یا احتمال سرطانزایی بسیار بالایی دارند.
وی ادامه داد: مناطق 1، 2و 3 در بعضی از این مواد غلظت بیشتری از سایر مناطق دارد و مناطق 5 و 6 در بعضی دیگر از مواد یاد شده غلظت بیشتری از سایر مناطق دارند. از سوی دیگر در مناطق 21 و 22 شهرداری نیز غلظت آلایندگی این مواد نسبت به مناطق آب و فاضلاب کمتر است. وی در عین حال تاکید کرد که به دلیل امنیتی از اعلام نتایج معذوریم.
همچنین در هفتمین جلسه کارگروه آب و فاضلاب کمیته محیط زیست شورای شهر تهران نیز که اواخر مرداد ماه سال گذشته برگزار شد نماینده دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز با ارایه گزارش مفصلی از وضعیت کیفیت آب شرب تهران و مخاطرات موجود اعلام کرد: بررسی یافته‌های مطالعه نشان می‌دهد که پراکندگی مقادیر غلظت یون‌های نیترات و نیتریت در منابع آب زیرزمینی مناطق مختلف غرب استان تهران بدون تبعیت از الگوی خاص، دارای دامنه تغییرات گسترده‌ای است و اختلاف معنی‌دار و فاحشی در غلظت یونهای مذکور در نقاط مختلف استان قابل مشاهده است، لیکن میانگین غلظت یون نیترات در منابع آب زیرزمینی شهرستان کرج بطور محسوسی با میانگین غلظت استانی و همچنین میانگین غلظت در منابع آب زیرزمینی شهرستان‌های ساوجبلاغ ونظر آباد که دارای پایین‌ترین غلظت هستند اختلاف دارد.
وی افزود: در حال حاضر میانگین غلظت یون نیترات درمنابع آب زیرزمینی غرب استان تهران با مقادیر استاندارد پیشنهادی فاصله قابل توجهی داشته و با توجه به روند کنونی دفع غیراصولی فاضلابهای شهری و روستایی و حتی صنعتی بصورت خام و بدون اعمال هیچگونه فرایند تصفیه در منابع آب وخاک استان، در آینده نه چندان دور مشکل بالا رفتن مقادیر یون نیترات در منابع آبهای سطحی و زیرزمینی گریبان‌گیر ساکنین منطقه خواهد شد. به خصوص در شهرستانهای غرب تهران و کرج که هم‌اکنون دارای مقادیر بالایی از یون‌های مذکور در منابع آب زیرزمینی خود در مقایسه با سایر مناطق استان هستند.
نماینده دانشگاه علوم پزشکی ایران در کارگروه آب و فاضلاب کمیته محیط زیست شورای شهر تهران تصریح کرد: موضوع دفع فاضلابهای خام شهری و روستایی به عنوان عمده‌ترین منبع افزایش دهنده یون نیترات در منابع آب استان به شمار می‌رود، چرا که مقادیر غلظت نیترات در چاههای واقع در محدوده شهر که فاقد سیستم جمع آوری وتصفیه فاضلاب است به شدت افزایش یافته است بنابراین پیشنهاد می‌شود به منظور جلوگیری از آلودگی بیشتر منابع آب زیرزمینی و سطحی استان در برنامه‌ریزی و اجرای شبکه‌های جمع‌آوری و سیستم‌های تصفیه فاضلاب مناطق شهری سرعت بیشتری اعمال شود.
وی یادآور شد: اجرای شبکه‌های جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب در مناطق روستایی نیز باید با جدیت بیشتری از طرف دست اندرکاران مورد پیگیری قرار گیرد. همچنین نتایج مطالعه نشان می‌دهد که مقادیر یون نیتریت در آب کلیه مناطق مورد بررسی از مقادیر استاندارد پیشنهادی بسیار پایین‌تر است که دلیل آن نیز می‌تواند ناپایداربودن این یون و تبدیل سریع آن در طبیعت به یون نیترات باشد.
نماینده دانشگاه علوم پزشکی ایران در کارگروه آب و فاضلاب کمیته محیط زیست شورای شهر تهران تصریح کرد: بالا بودن غلظت یون نیترات در عین پایین بودن غلظت یون نیتریت گویای این واقعیت است که آلودگی موجود به تازگی و بصورت لحظه‌ای اتفاق نیفتاده، بلکه این افزایش در طی سال‌های متمادی رخ داده و در صورت عدم اعمال کنترلهای لازم این روند ادامه خواهد داشت.

منبع: / روزنامه / جمهوری اسلامی ۱۳۸۹/۴/۲