چرا تناقضهای اخلاقی ما را نمیکُشند؟
نوشتهی اریک کاپلان
در این مقاله که در تاریخ ۲۹ ژانویه ۲۰۱۷ در نیویورک تایمز به چاپ رسیده، اریک کاپلان به بررسی این موضوع میپردازد که چرا با وجود تناقضهای آشکار در باورها و رفتارهایمان، همچنان میتوانیم به زندگی ادامه دهیم. او از تناقض مشهور "مادر یا مرغ" به عنوان نمونهای برای نشان دادن این موضوع استفاده میکند.
کاپلان با اشاره به دیدگاه پیتر سینگر، فیلسوف مشهور، که معتقد است "ارزش اخلاقی از شیوهی حیاتِ پیچیده سرچشمه میگیرد" آغاز میکند. بر اساس این دیدگاه، انسانها به دلیل پیچیدگی بیشتر حیاتشان، از مرغها ارزش اخلاقی بیشتری دارند.
اما کاپلان در ادامه به این نکته اشاره میکند که این دیدگاه در عمل با چالشهایی روبرو میشود. او مثال مادرش را میزند که به بیماری آلزایمر مبتلا شده است. سینگر به جای صرف پولش برای کمک به حیوانات، تصمیم میگیرد از مادرش مراقبت کند. این موضوع باعث میشود که برخی سینگر را دورو و متناقضگو بدانند.
کاپلان از این مثال برای طرح این سوال استفاده میکند که تا چه حد تناقض در باورها و رفتارهایمان قابل قبول است؟ او به این نکته اشاره میکند که در فلسفه، از زمان سقراط، تناقض به عنوان یک امر مذموم تلقی شده است.
اما کاپلان در ادامه استدلال میکند که همیشه نمیتوان تناقضها را به طور کامل از بین برد. او به دوگانگی ذاتی انسان به عنوان موجودی معنادار و در عین حال تابع علل اشاره میکند.
به عقیدهی کاپلان، ما برای مواجهه با تناقضها در زندگی خود از منابع مختلفی مانند آداب، ترس و کمدی استفاده میکنیم. آداب به ما کمک میکند تا در موقعیتهای دشوار، مانند زمانی که باید بین خوردن مرغ و احترام به مادری که به آلزایمر مبتلا شده است یکی را انتخاب کنیم، رفتار مناسبی داشته باشیم. ترس نیز میتواند در مواقعی که تناقض به قلمرویی وارد میشود که دیگر زندگی ممکن نیست، به ما کمک کند.
و در نهایت، کمدی با ایجاد ارتباط بین چشماندازهای ناسازگار، به ما امکان میدهد تا با تناقضها کنار بیاییم و به زندگی ادامه دهیم.
کاپلان در پایان مقاله به این نکته اشاره میکند که تناقضها بخش اجتنابناپذیری از زندگی انسان هستند و ما باید یاد بگیریم که چگونه با آنها کنار بیاییم. او معتقد است که پذیرش تناقضها به جای تلاش برای از بین بردن آنها، میتواند به ما در داشتن زندگیای معنادارتر و رضایتبخشتر کمک کند.
نکات مهم مقاله:
- تناقضهای اخلاقی پدیدهای رایج در زندگی انسان هستند.
- تلاش برای از بین بردن کامل تناقضها همیشه ممکن یا مطلوب نیست.
- میتوان از منابع مختلفی مانند آداب، ترس و کمدی برای مواجهه با تناقضها استفاده کرد.
- پذیرش تناقضها به جای تلاش برای از بین بردن آنها، میتواند به ما در داشتن زندگیای معنادارتر و رضایتبخشتر کمک کند.
ملاحظات:
- دیدگاههای ارائه شده در این مقاله صرفاً دیدگاههای نویسنده هستند و ممکن است با دیدگاههای دیگران متفاوت باشد.
- این مقاله به طور کامل به تمام جنبههای پیچیدهی تناقضهای اخلاقی نمیپردازد.
- خوانندگان برای مطالعه بیشتر در این زمینه میتوانند به منابع فلسفی و اخلاقی مراجعه کنند.
نظر شما