موضوع : پژوهش | مقاله

اخوان‌المسلمین و آمریکا


وزیر امور خارجه آمریکا گفته است که دولتش گفت‌وگو با اخوان‌المسلمین مصر را از سر خواهد گرفت.
این عبارت دست‌کم می‌رساند که قبلاً هم بین این دو گفت‌وگوها و ارتباطاتی وجود داشته است. شاید نخستین ارتباط میان آمریکا و اخوان‌المسلمین مصر به سال 1953 و دوره ریاست جمهوری آیزنهاور برگردد، یعنی یک سال قبل از آنکه عبدالناصر این حزب را منحل کند. دو سال پیش هم که اوباما به قاهره آمد و در دانشگاه قاهره سخنرانی کرد، چند نماینده اخوانی پارلمان مصر هم در آن شرکت کردند.
اخوان المسلمین در مصر بیش از 80 سال قدمت دارد و بیشتر گروه‌های اسلامی در جهان عرب از بطن آن بیرون آمدند. همین ماندگاری نشان می‌دهد که این گروه به رغم تنگناهایی که برایش فراهم شد، دارای پایگاه توده‌ای عظیمی است که همواره خود را در صحنه سیاسی مصر نشان داده است. سقوط حسنی مبارک این فرصت را برای اخوانی‌ها فراهم آورده تا قدرت خود را به همه بنمایانند و حتی آمریکا را به موضع گفت‌وگو با خود بکشانند. ‏
این سازمان به عنوان قویترین حزب در مصر عمل می‌کند و دیگر احزاب نگران‌اند که در انتخابات عمومی چند ماه دیگر، برنده اصلی باشد. به همین سبب شعار می‌دهند که ابتدا قانون اساسی عوض شود و انتخابات به تعویق افتد. ‏
یکی دیگر از شاخه‌های اخوان‌المسلمین در سوریه است که آن هم سابقه‌ای طولانی دارد و به رغم سرکوب‌های شدید در چند دهه اخیر، به حیات خود ادامه داده است. حتی در سوریه قانونی وجود داشت که عضویت در این سازمان جزایش اعدام بود. بشار اسد از جمله اصلاحاتی که به عمل آورد، عفو عمومی مخالفان، اخوانی‌ها و لغو این قانون بود. شهر «حماه» در چند جمعه گذشته شاهد تظاهرات نسبتا وسیعی برای ابراز مخالفت با حکومت سوریه بوده است.
این شهر پایگاه سنتی اخوانی‌های سوریه است. در سال 1982 نیروهای ارتش به آن حمله کردند و مخالفان می‌گویند که حدود 20 هزار تن یا بیشتر، در این شهر کشته شدند. جالب آنکه فرماندار آن زمان شهر حماه، کسی جز «عبدالحلیم خدام» نبود که بعدها معاون اول رئیس‌جمهوری سوریه شد و بعد از ترور رفیق حریری به خارج گریخت.
اخوان‌المسلمین سوریه، مدتی با وی، جبهه‌ای برای سرنگونی بشار اسد تشکیل داد. ‏این انعطاف اخوانی‌های سوریه تا آنجا پیش رفت که نماینده‌ای از خود برای شرکت در جلسه‌ای به پاریس فرستادند که برگزارکنندگانش افراد یهودی صهیونیست و مشهور به حمایت افراطی از اسرائیل بودند، مانند «برنارد لوی»، «کوشنر» و دیگران. شرکت این نماینده در آن همایش سبب شد که ولوله‌ای در میان اخوانی‌های سوریه بیفتد و برخی خواستار برکناری «ریاض الشفقه» از رهبری آن شوند. مخالفان داخلی در سوریه به اخوانی‌ها به سبب شرکت در جلسات پاریس و آنتالیا و بروکسل ایرادهای سختی گرفته‌اند، ولی جالب آنکه یکی از رهبران این سازمان گفته است که هیچ خط قرمز و ممنوعیتی وجود ندارد.
مسافرت سفیران آمریکا و فرانسه و دیپلماتی آلمانی به شهر حماه در تظاهرات جمعه گذشته، بر شدت این خرده گیری‌ها افزوده است. اخوانی‌های مصر و سوریه می‌گویند که دشمنانشان از آنها برای غرب، مترسک و هیولا ساخته بودند و آنها می‌خواهند خود را برای غرب تعریف کنند. غرب هم شاید از تقویت رابطه با اخوانی‌ها استقبال ‌کند، چون آنها می‌توانند افکار القاعده را به انزوا بکشانند.
رهبران دولت کنونی ترکیه هم اخوانی‌اند و شیوه حکومت‌داری آنان، به عنوان الگویی برای کشورهای عرب دستخوش انقلاب مطرح می‌شود، یعنی عضویت در ناتو و داشتن روابط دیپلماتیک با اسرائیل، مانعی به حساب نمی‌آید. ‏


منبع: / روزنامه / اطلاعات ۱۳۹۰/۴/۲۳
نویسنده : سید محی الدین ساجدی

نظر شما