کودکان اطلاعات زیادی درباره پول و نحوه استفاده درست از آن ندارند. با بالا رفتن سن و افزوده شدن بر دانش آنها نحوه استفاده صحیح از منابع مالی را می آموزند و در می یابند مدیریت صحیح منابع مالی نه تنها بر امنیت و آرامش اقتصادی آنها تاثیر دارد بلکه بر شیوه زندگی آنها نیز تاثیر خواهد گذاشت. بچه ها فی نفسه درک دقیقی از پول ندارند و با دیدن و شنیدن و تجربه کردن اطلاعاتی از دنیای اطراف به دست می آورند. والدین و دیگر اطرافیان می توانند کمک کنند تا کودکان هر چه سریعتر مهارت های مدیریت منابع مالی را بیاموزند و در موقعیت های مختلف به کار بندند.

بچه ها چطور درک خود را از پول توسعه می دهند
خانواده ها چه بخواهند چه نخواهند دیدگاه و تصورات بچه نسبت به پول در خرج کردن و هزینه کردن پس انداز کردن قرض گرفتن و قرض دادن پس انداز کردن و سرمایه کردن متاثر از خانواده می باشد و الگو برداری آنها بر اساس عملکرد خانواده می باشد. کودکان قبل از مدرسه پول را همانگونه که هست می بینند و از درک و تفاوت گذاری ارزش انواع آن غافلند.
اما وقتی بزرگتر می شوند و مثلا بابقیه پول را از مغازه دار دریافت می کنند کم کم به ارزش انواع پول آگاهی پیدا می کنند. بچه هایی که به مدرسه می روند آنقدر بزرگ هستند که بتوانند با استفاده از ریاضیات میزان ارزش پول را محاسبه کنند و برای خرید از محاسبات ریاضی کمک بگیرند. آنها همچنین می دانند که منابع مالی محدود هستند و هر چه را که دوست دارند نمی توانند خریداری کنند. کودکان 10 الی 12 ساله کاملا درک می کنند که که معاوضه پول با کالایی که می خواهند تناسب دارد. تجربه خرید و پرداخت پول برای خرید به آنها کمک می کند تا ارزش پول را کاملا بفهمند و درنگهداری و استفاده درست از آن احساس مسئولیت می کنند. نوجوانان 14 تا 18 سال دوست دارند پول بیشتری خرج کنند از سویی دوست دارند این کار را خوشان انجام دهند و خانواده به آنها استقلال بیشتری بدهد. با توجه به تجارب بیشترآنها قادرند در خصوص هزینه کردن پس انداز کردن قرض کردن و قرض دادن و... تصمیمات مطمئن تری اتخاذ نمایند. آنها می توانند حساب های پس انداز داشته باشند و از کارت های اعتباری استفاده کنند. از سویی شرکت در تصمیمات مالی خانواده می تواند به آنها کمک کند تا درباره اهداف مالی خانواده و مسئولیت های مختلف مطالب بیشتری یاد بگیرند.

نقش خانواده در آموزش مفاهیم مالی به کودکان
این نکته خیلی مهم است که خانواده ها چطور مفاهیم مدیریت مالی را به فرزندان خود آموزش بدهند. به تناسب رشد سنی و عقلی بچه ها خانواده ها باید آموزش مفاهیم مالی را تغییر دهند. آنها در این مورد می توانند از نظرات کارشناسان مجلات نشریات و سایر منابع مورد اعتماد استفاده کنند. در این بخش به برخی نکات مهم که خانوده ها باید در آموزش مفاهیم مالی به کودکان خود بدانند اشاره می شود. راهنمایی و مباشرت به جای دستور دادن و دیکته کردن نحوه هزینه و یا پس انداز پول تشویق به جای انتقاد (تشویق و تاکید روی تلاش های مثبت باعث بالا رفتن اعتماد به نفس می شود). بهتر است بیش از حد از اشتباهات انتقاد نشود چرا که اشتباهات بخشی از یاد گیری می باشند.
اجازه بدهید به همان اندازه که کودکان از موفقیت ها نکات آموزنده یاد می گیرند از اشتباهات هم چیزهایی یاد بگیرند. بعد راجع به اشتباهات با خودشان بحث کنید و سعی کنید مهارت های مدیریت مالی آنها را افزایش دهید. هر چند وقت یکبار در منزل جلسه مالی برگزار کنید و برای اهداف کوتاه مدت و بلند مدت مالی در منزل تصمیم گیری نمائید. میزان درآمد خانواده خرج کرد و هزینه های جاری منزل را با همکاری اعضای خانواده ثبت کنید. بین خرج کرد هزینه و پس انداز یک توازن منطقی برقرار کنید. از منابع مالی به نحو احسن و شایسته استفاده کنید. والدین می توانند با استفاده از موارد بالا به مرور توان مدیریتی فرزندان خود را در امور مالی بالا ببرند.

نحوه آموزش مسائل مالی به کودکان پیش دبستانی
در فروشگاه به آنها حق انتخاب دهید تا از بین چند کالا یکی را انتخاب کنند. برای آنها یک کیف پول تهیه کنید تا پول توجیبی یا جوایز نقدی خود را در آن نگه دارند. گاهی اوقات در قبال انجام برخی امور مثلا کمک در تمیز کردن منزل به آنها دستمزد بدهید تا با مفهوم کسب در آمد و زحمت این کار آشنا شوند. به آنها اجازه دهید تا گاهی اوقات پول خود را برای امور عام المنفعه خرج کنند و یا به دوستان خود قرض بدهند.

نحوه آموزش مسائل مالی به کودکان دبستانی
برای آنها حساب بانکی باز کنید. با کمک خودشان برای پس انداز و هزینه کردن پولشان برنامه ریزی کنید.
گاهی اوقات به آنها اجازه دهید تا با انجام کارهای سبک در داخل و یا خارج از منزل به کسب در آمد بپردازند.

پول تو جیبی
“پول تو جیبی” و کسب در آمد از ابزارهای موثری هستند که می توان از آنها در بالا بردن دانش مدیریت مالی کودکان استفاده کرد. داشتن پول تو جیبی و رفع احتیاجات اولیه توسط خود فرد بهترین تجربه در امر مدیریت منابع مالی می باشد. این منبع در آمدی در همان اوان کودکی به فرد کمک می کند تا تفاوت بین ارزش سکه های مختلف را تشخیص دهد. این امر می تواند در 4 یا 5 سالگی اتفاق بیفتد. از سن 6 یا 7 سالگی کودک می تواند با پول تو جیبی احتیاجات اولیه خود را مرتفع سازد. به علاوه از آن می تواند برای برخی امور شخصی و یا پس انداز استفاده کند. در سنین بالاتر بچه ها می توانند نیازهای خود را به ترتیب اهمیت اولیت بندی کنند و میزان پول تو جیبی خود را مدیریت کنند. آنها به مرور درک می کنند که منابع مالی محدود هستند و موقعیت ها و شرایط مختلف روی میزان در آمد خانواده تاثیر خواهد گذاشت. لذا در هنگام خرج کردن پول تو جیبی نهایت دقت را اعمال می کنند. والدینی که به هر دلیل از دادن پول تو جیبی به فرزندان خود سر باز می زنند بزودی در خواهند یافت که مبلغی را که برای احتیاجات روزانه و نیازهای اولیه فرزندان خود می پردازند بیش از میزان پول تو جیبی مورد استطاعت آنها می باشد. پول تو جیبی چیزی فراتر از یک پاداش یا سهم داشتن از منابع درآمدی خانواده می باشد. پول تو جیبی یک وسیله آموزش مدیریت منابع مالی می باشد.

کسب در آمد
کسب در آمد نوعی حس آزادی و شناخت به بچه ها می دهد و آنها را به استقلال مالی نزدیک می کند. خانواده ها می توانند کودکان خود را به انجام کارهای شایسته و متناسب در خارج از خانه تشویق کنند. البته این کارها نباید به سلامتی فرزندان لطمه وارد کنند یا آنها را از تحصیل و مدرسه باز دارند.
با توجه به اصل تفاوت توانایی کودکان در هزینه کردن پس انداز قرض دادن و سایر امور مالی متفاوت است. بعد از توسعه مهارت مدیریت منابع مالی آنها می توانند حساب پس انداز افتتاح نمایند به دوستان خود پول قرض بدهند از کارت اعتباری استفاده کنند و یا سهام خریداری کنند.
در کنار موارد ذکر شده و آزادی های عمل لزوم رعایت یک سری اصول و محدویت ها در هزینه کردن منابع مالی ضروری است.
بچه ها باید توجیه شوند که با بالاتر رفتن سن آنها نوع نیازآنها نیز تغییر می کند و در واقع به پول تو جیبی بیشتری نیاز پیدا می کنند. در اینجا قرض دادن و به عبارتی تنخواه معنا پیدا می کند.
نکته پایانی آنکه خانواده نقش بسیار مهمی در آموزش مفاهیم اولیه مدیریت مالی دارد و اگر کودک از همان ابتدا با مفاهیم مالی به شیوه درست آگاهی پیدا کند در آینده قادر خواهد بود در شرایط سخت را ه درست و منطقی را پیدا کند.

منبع: Family Economist Specialist

منبع: / روزنامه / جمهوری اسلامی ۱۳۸۸/۰۵/۲۶
مترجم : وحید حاج سعیدی
مترجم : تکتم قنبری عبدالملکی