پیش از اختراع تلویزیون، رادیو به عنوان وسیله سرگرم کننده، خانه ها و محل کار بسیارى از مردم را بدون جنگ و خونریزى تسخیر کرده بود. اما با آمدن تلویزیون- که علاوه بر صدا تصویر هم داشت- کمى از رونق رادیو کاسته شد ولى به هیچ وجه هنوز صحبت از انقراض آن نیست. تلویزیون اکنون جزیى از لوازم ضرورى زندگى است و ممکن است منزلى پیدا نکنیم که نوعى تلویزیون، کوچک یا بزرگ، سیاه و سفید یا رنگى نداشته باشد. اما بزرگترین اشکال این دو رسانه جمعى این است که آنچه بیننده مى خواهد از آن پخش نمى شود بلکه آنچه به نظر صاحبان و گردانندگان آن جالب یا لازم است روى آنتن مى رود و این روزها هم که به حد تنفرانگیزى در اول، وسط و آخر برنامه هاى چندان جذاب و سرگرم کننده، آگهى هاى بازرگانى ناشیانه، مزاحم و بیش از حد تکرارى گنجانده مى شود. شاید فلسفه ساخت ضبط و پخش هاى نوار، ویدیوهاى معمولى و دیجیتالى و همچنین ابزارى موسوم به تى وو TiVo هم همین بوده است که مردم از میان آثار هنرى و سرگرم کننده، آثار مورد علاقه خود را انتخاب کرده و در منزل، خودرو و در بعضى شرایط در محل کار از آن لذت ببرند. از دهه ۱۹۸۰ با تولید انبوه کامپیوترها و کوچک شدن در حدى که امکان استفاده از آن در منازل و دفاتر کار فراهم آمد وسیله دیگرى به جمع رسانه ها اضافه شد چون کامپیوتر از طریق خطوط تلفن و به وسیله اینترنت علاوه بر رد و بدل کردن صدا و تصویر، متن را نیز به طور همزمان انتقال مى داد از این رو نام چندرسانه اى را به خود گرفت. اکنون این وسیله به محل ذخیره متن، عکس، موسیقى، فیلم سینمایى، تصاویر ویدیویى و شوهاى تلویزیونى تبدیل شده و روز به روز وسایلى مثل رادیو، تلویزیون، ویدیوهاى دیجیتالى، گیرنده هاى امواج ماهواره اى و غیره در یک کامپیوتر جمع شده اند. هر کسى به تناسب نیاز و درآمدش کامپیوترى تهیه مى کند که مى تواند به هر یک از ابزارهاى نامبرده مخبر شود. تیم ناتک مقاله اى را در ۲۱ آوریل (اول اردیبهشت ۱۳۸۴) در نیویورک تایمز اینترنتى منتشر کرد که به نسل جدید کامپیوترها و نقش آن به عنوان وسیله سرگرم کننده پرداخته است. این مقاله به خواننده کمک مى کند تا با مفاهیم و وسایل جدید در حوزه وسایل سرگرم کننده مربوط به کامپیوتر آشنا شود. خلاصه این مقاله از این قرار است:
در حال حاضر کامپیوترهایى که در منازل و دفاتر کار مردم در سرتاسر دنیا در حال کار کردن هستند سرعت پردازش و حافظه کافى براى نیازهاى واقعى مردم ندارند فایل هاى حجیم تصاویر ویدیویى، شوهاى تلویزیونى و فیلم هاى سینمایى براى اجرا نیاز به پردازنده هاى پرسرعت دارند و اگر قرار باشد مردم به راحتى بتوانند این فایل ها را در جایى امن ذخیره کنند و هر وقت خواستند احضار کنند نیاز به حافظه بسیار زیاد است. به هرحال در چند سال گذشته سى دى ها و دى وى دى ها نشان داده اند که خیلى قابل اعتماد نیستند و ممکن است بعد از دو یا سه سال محتویات آن غیرقابل استفاده شود (به اصطلاح باز نشود) سازندگان و تامین کنندگان اینگونه ابزارها نیز نیاز بازار را دریافته اند و اکنون نسل جدیدى از کامپیوترها در راهند که دو ویژگى بسیار مهم دارند. یکى آنکه سرعت پردازش بالا و حافظه بسیار زیاد براى ضبط، ذخیره و نگهدارى فایل هاى بسیار بزرگ دارند و ویژگى دوم و مهمتر آن این است که مى توان این کامپیوترها را به صفحه نمایش هاى بزرگ معروف به «وضوح بالا» یا high-definition و بلندگوهاى بسیار قوى وصل کرد و از طریق «کنترل راه دور یا همان ریموت» به سادگى فشردن چند دکمه از فایل هاى مورد علاقه- عکس، تصویر ویدیویى، شوهاى تلویزیونى و فیلم هاى سینمایى- لذت برد .
کامپیوترهاى جدید که به بازار مى آیند ممکن است یکى از دو پردازشگر معروف یعنى پنتیوم یا اتلان بهره بگیرند. کارت هاى گرافیک این کامپیوترها در نوع خود جدیدترین به حساب مى آیند و ویژگى دیگر این کامپیوترها تیونرهاى رادیویى و تلویزیونى است که ممکن است بیش از یکى باشد چون بسیارى از کاربران هنگام پخش یا اجراى یک کانال رادیویى یا تلویزیونى ممکن است در حال ضبط کردن یک کانال دیگر باشند [فرض کنید در یک ساعت به خصوص هم مهمترین رویداد ورزشى از یک کانال پخش مى شود و همزمان در کانالى دیگر فیلم سینمایى مورد علاقه روى آنتن است. در این حالت کاربر رویداد ورزشى مورد علاقه خود را دنبال مى کند در حالى که تیونر دوم در حال ضبط فیلم سینمایى است. به این ترتیب بعد از تمام شدن آن رویداد ورزشى، کاربر در فرصت مناسب مى تواند فیلم ضبط شده را تماشا کند.] ویژگى دیگر این کامپیوترها حافظه هاى بسیار بزرگ و فضاى کانى روى هارد درایو کامپیوتر است به طورى که اگر کاربر بخواهد مى تواند ساعت هاى طولانى به ضبط برنامه هاى تلویزیونى مورد علاقه اش بپردازد. مایکروسافت نیز ویژگى هاى خاصى به ویندوز اکس پى خود افزوده و نام «مدیاسنتر» روى آن گذاشته است. این سیستم عامل مخصوص کامپیوترهاى جدید با قدرت پردازش بالا و حافظه بسیار زیاد طراحى شده تا کاربر به راحتى آثار و محصولات سرگرم کننده اش را در کامپیوتر اداره کند (یعنى به درستى ضبط و نگهدارى کند).
از همه اینها مهمتر این است که به خاطر ویژگى «بدون سیم بودن» آن دیگر لازم نیست حتماً کامپیوتر از طریق سیم به صفحه نمایش، تلویزیون و بلندگوها وصل باشد. حتى اگر کامپیوتر در اتاق مطالعه و صفحه نمایش در اتاق نشیمن باشد نیازى به اتصال آن از طریق سیم نیست و نیازى هم نیست که فرد پاى کامپیوتر بنشیند و از طریق صفحه کلید و موشواره (موس) موسیقى یا فیلم مورد علاقه اش را به اجرا در آورد. یک «کنترل از راه دور» یا ریموت تعبیه شده است که از همان اتاق نشیمن به کامپیوتر اتاق مطالعه دستور مى دهد و صفحه نمایش اتاق نشیمن خواست کاربر را به اجرا در مى آورد. حتى کاربران مى توانند از طریق کامپیوتر همراهشان فایل هاى مورد علاقه شان را روى صفحه نمایش اتاق نشیمن به اجرا درآورند.
شرکت سونى ژاپن کامپیوترهایى به نام Vaio RA تولید کرده که قیمت اولیه آن ۱۷۹۹ دلار است [اما تردید نداشته باشید که به زودى ارزان مى شوند] و به همین منظور (یعنى کامپیوتر مخصوص سرگرمى) راهى بازار کرده است. پردازشگر آن پنتیوم از کمپانى اینتل است و رم آن (حافظه مخصوص پردازش کامپیوتر) یک گیگابایت است. حافظه اى که مى توان روى آن فایل ذخیره کرد حداقل ۳۲۰ گیگابایت است (جهت مقایسه مى توان گفت به اندازه ۴۰۰ عدد سى دى مى توان روى این کامپیوتر اطلاعات اعم از متن، صوت و تصویر ذخیره کرد. از ویژگى هاى این محصول سونى این است که بلندگوهاى آن مدل A5.1 است که مخصوص سالن هاى نشیمن و پذیرایى بزرگ است و صدایى شبیه به سالن سینما در سالن نشیمن منزل ایجاد مى کند. سیستم خنک کننده این کامپیوتر «فن» نیست بلکه نوعى سیستم خنک کننده مایع تعبیه شده تا صداى کامپیوتر را به حداقل برساند و صداى مزاحم در حد صفر باشد.
اگر وسع شما به ۱۸۰۰ دلار نمى رسد با تقریباً نصف آن هم مى توانید به کامپیوترهاى «گیت وى» بسنده کنید که ۱۰۰۰ دلار قیمت دارد و مجهز به پردازشگر پنتیوم ،۴ مدیاسنتر مایکروسافت، یک گیگابایت رم و ۲۵۰ گیگابایت فضا براى ذخیره سازى فایل هاى مورد نیاز کاربر است. تیونر مخصوص رادیو و تلویزیون، ضبط و پخش دى وى دى، بلندگوهاى مخصوص، صفحه کلید بى سیمى و «کنترل» هم در بسته بندى همین کالا عرضه شده است.
براى مشترى ها یا کاربرانى که در آپارتمان هاى کوچک یا خوابگاه هاى دانشجویى زندگى مى کنند و مى خواهند این عضو سرگرم کننده خانواده فضاى کمترى اشغال کند کامپیوترهاى همراهى تعبیه شده که همان دو ویژگى اصلى یعنى پردازش سریع و گنجایش بسیار زیاد براى حفظ اطلاعات مورد علاقه، بیشتر از سایر ویژگى ها مدنظر قرار گرفته است. در این عرصه شاید گزینه توشیبا مدل Qosmio به لحاظ قابلیت بهتر از سایر رقبا باشد، اما به لحاظ قیمت چندان دانشجویى نیست (۲۵۹۹ دلار)، صفحه نمایش آن ۱۷ اینچ کریستال مایع (یا همان ال سى دى) و مدل Tru Brite است. با این ویژگى که برخلاف سایر صفحه نمایش هاى ال سى دى که از زوایاى مختلف تاریک و از روبه رو واضح هستند، تروبرایت تصویر واضح از زوایاى مختلف ارائه مى کند. یک ایراد دیگر در سایر کامپیوترهاى همراه وجود دارد و آن صداى بسیار بى کیفیت ناشى از بلندگوهاى معمولى است که در مدل Qosmio برطرف شده است چون بلندگوى آن هر چند که مثل سابق روى خود کامپیوتر همراه جاسازى شده اما این بار محصول کارخانه «هارمون کاردون» مورد استفاده قرار گرفته که به لحاظ کیفیت صدا در حال حاضر سرآمد موارد مشابه است. یک ایراد دیگرى که در این کامپیوتر همراه برطرف شده است این است که لازم نیست براى گوش دادن به موسیقى، سیستم عامل روشن شده و به اصطلاح بالا بیاید. اگر سى دى، دى وى دى یا کانال تلویزیونى را بخواهیم لازم نیست ویندوز بالا بیاید. آنچه کمپانى معروف Dell عرضه کرده بیشتر از آن که هدفش از سرگرمى عکس، تصویر ویدیویى، فیلم سینمایى یا شوى تلویزیونى باشد جنبه بازى را در سرگرمى هدف قرار داده است. دو ویژگى صفحه نمایش ۱۷ اینچ با وضوح بالا و عدم نیاز به بالا آمدن ویندوز هنگام گوش کردن به سى دى یا دى وى دى مشابه Qosimo توشیباست اما ویژگى منحصر به فرد آن کارت گرافیکى فوق پیشرفته آن است که از کمپانى NVIDIA است. (کارت گرافیک ۲۵۶ مگابایت). قابلیت منحصر به فرد این کارت گرافیک این است که از عهده پردازش دو کار همزمان برمى آید یعنى کاربر مى تواند خودش روى صفحه نمایش کامپیوتر همراه بازى انجام دهد در حالى که تصاویر ویدیویى یا شوى تلویزیونى را روى یک صفحه نمایش خارجى مثلاً صفحه نمایشى که در
اتاق نشیمن یا پذیرایى وجود دارد به اجرا درآورد. محصول کمپانى هولت پاکارد که Z545 نام دارد و ۱۷۹۹ دلار قیمت آن است بیشتر شبیه ضبط و پخش هاى استریو است تا کامپیوتر. به لحاظ داشتن صفحه کلید بى سیمى مشابه سایر کمپانى هاست اما ویژگى منحصر به فرد این محصول این است که ۲۰۰ گیگابایت فضا روى هارد درایو در اختیار گذاشته و ۱۶۰ گیگابایت آن قابل حمل در نظر گرفته شده است یعنى به مثابه یک کول دیسک یا حافظه ۱۶۰ گیگابایتى است که کاربر مى تواند همراه خود داشته باشد و اطلاعات مورد نیازش را میان منزل، محل کار یا هر جاى دیگر جابه جا کند. تیونر رادیو، تیونر تلویزیونى دوبل [دو کار همزمان انجام مى دهد] رم ۵۱۲ قابل ارتقا به ۲ گیگابایت از ویژگى هاى دیگر آن است. یک ویژگى دیگر آن این است که اطلاعات این کامپیوتر سرگرم کننده، قابل جابه جایى به ipAQ است. ]حتماً مى دانید که این روزها وسایل الکترونیکى قابل حمل که توانایى پخش موسیقى، انتقال اطلاعات و غیره را دارند، بسیار رونق گرفته اند. هر شرکتى که در حوزه ابزار الکترونیکى فعالیت مى کند محصولى را عرضه کرده که مردم مى توانند در فروشگاه هاى لوازم خانگى و الکترونیکى مشاهده کنند. آى پک نیز ساخت کمپانى هولت پاکارد یا اچ پى است که در این حوزه عرضه شده است.
از میان سایر شرکت هایى که به اندازه سونى، دل و هولت پاکارد از شهرت برخوردار نیستند اما صابون رقابت را به تن مالیده اند مى توان به شرکت ایلین ور Alienware اشاره کرد که مدل DHS5 به قیمت ۱۷۵۸ دلار را عرضه کرده است. این کامپیوتر از پردازشگر اتلان از کمپانى AMD استفاده کرده اما فقط ۸۰ مگابایت حافظه در نظر گرفته در عوض دو ویژگى منحصر به فرد دارد که ممکن است براى مشترى ها جاذبه داشته باشد. یکى آن که سه تیونر مخصوص تلویزیون دارد و صداى آن دالبى دیجیتال است. این کمپانى هم در حوزه سرگرمى بیشتر بازى هاى کامپیوترى را هدف قرار داده است و مهمترین ویژگى آن که مى تواند این کامپیوتر را از محصول دل متمایز کند فناورى «دیسکاور کونسول» DiscoverConsole است. این فناورى کار را براى کودکان و نوجوانان راحت کرده است. کافى است سى دى یا دى وى دى بازى جدید را وارد این دستگاه کنید، دیگر نصب بازى تنظیم صوت، گرافیک و سایر موارد به عهده این فناورى جدید است و دیگر کودکان و نوجوانان دغدغه در مورد «نیامدن بازى» ندارند! همین که سى دى را وارد دستگاه مى کنند بعد از مدت خیلى کوتاه مى توانند بازى را شروع کنند.
اکثر سازندگان کامپیوترهاى مخصوص سرگرمى در خانواده «مدیاسنتر»، ویندوز اکس پى مایکروسافت را برگزیده اند، به خصوص که جاى صفحه کلید و موشواره را «کنترل از راه دور یا ریموت» گرفته است. این کنترل به قدرى ساده ساخته شده است که حتى کوچک ترین افراد خانواده یا پیرترین آنها به راحتى یاد مى گیرند که چگونه به بخش تلویزیون و تیونر آن بروند یا آن که چگونه موج رادیو مورد علاقه خود را پیدا کنند، عکس ها و آلبوم خانوادگى را مرور کنند یا آن که بازى را شروع کنند.
این عضو سرگرم کننده خانواده چندان خالى از اشکال نیست. بزرگ ترین عیب آن این است که اگر کامپیوترتان خراب شود در عمل از تلویزیون هم محروم هستید. اما واقعیت این است که یک خانواده ممکن است ۲۰ سال از یک تلویزیون استفاده کنند بدون آن که حتى یک بار مجبور باشند به تعمیرگاه مراجعه کنند اما کسانى که با کامپیوتر و ویندوز سر و کار داشته اند مى دانند که عیب و ایرادهاى آن بى شمار و رفع آن گاهى بسیار پیچیده است. حالا تصورش را بکنید وسط یک رویداد ورزشى مهم یا سریال مورد علاقه کامپیوترتان به اصطلاح «هنگ کند»! [hang به معنى آویزان یا حلق آویز کردن است اما در اصطلاح کامپیوتر یعنى متوقف شدن ناگهانى کامپیوتر که مستلزم راه اندازى دوباره دستگاه است که معمولاً چند دقیقه اى طول مى کشد و طبیعتاً خشم کاربر را در پى دارد. هنگ کردن جزیى از طبیعى ترین اشکالات کامپیوترها است.] اما خوشبختانه سازندگان کامپیوتر فکر اینجا را هم کرده اند طورى که اگر کامپیوتر با یک عیب یا ایراد مواجه شود تیونر تلویزیون از مدار کامپیوتر خارج شده و به طور مستقل به کار خود ادامه مى دهد. فقط اگر در حال ضبط کردن برنامه اى روى حافظه کامپیوتر باشد طبیعى است که متوقف خواهد شد. در عوض موهبت تماشاى تلویزیون از طریق تیونر متصل به کامپیوتر این است که کاربر مى تواند به کامپیوتر خود برنامه بدهد تا راهنماى برنامه ها را از اینترنت به طور خودکار بگیرد (دانلود کند) و به کامپیوتر خود برنامه بدهد که در ساعت هاى پخش برنامه هاى تلویزیونى مورد علاقه به حالت آماده باش بوده و آن برنامه ها را ضبط کند، حتى اگر خود کاربر حضور نداشته باشد. کافى است در ساعت هایى که برنامه مورد علاقه کاربر پخش مى شود کامپیوتر روشن و به حال آماده باش یا Stand by قرار گرفته باشد، کامپیوتر براساس برنامه کاربر و به طور خودکار به ضبط برنامه ها روى حافظه کامپیوتر مى پردازد. در فرصت مقتضى هم مى توان به تماشاى آن پرداخت. نسل جدید کامپیوترها تصاویر واضح ترى در اختیار مى گذارند. شاید در ذهن مردم هنوز تصاویر بى کیفیت سى دى ها روى کامپیوتر باقى مانده باشد اما کیفیت تصاویر کامپیوترهاى جدید حتى از تلویزیون هاى کنونى شفاف تر و بى نقص تر خواهد بود. مدیاسنتر مى تواند دو برنامه جداگانه ضبط کند و یک برنامه تلویزیونى را به نمایش بگذارد. تصاویر آن نیز از تصاویر تلویزیون هاى عادى واضح تر و بى عیب تر است. وقتى که یک سریال یا فیلم به ذائقه بیننده خوش مى آید به راحتى مى تواند به تمام اطلاعات در مورد سازندگان، بازیگران کارگردان و تهیه کننده یا فیلمنامه آن از طریق اینترنت دسترسى پیدا کند. بسیارى از اطلاعات مربوط به یک خواننده، آلبوم هاى گذشته و سایر موارد را مى توان به راحتى به کمک مدیاسنتر مایکروسافت پیدا کرد. با این همه ویژگى، تلویزیون در خانه تبدیل به یک جعبه کسالت بار مى شود. جعبه اى که روزگارى صفت جادویى را با خود یدک مى کشید در بسیارى از منازل و دفاتر کار جاى خود را به کامپیوتر و صفحه نمایش آن داده است چون حداقل کاربر مى تواند انتخاب کند و از آثار یا محصولاتى استفاده کند که به ذائقه اش نزدیک است.

منبع: / روزنامه / شرق
نویسنده : فرزاد دانش