پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1374
پدیدآور: جلیل قلمقاش
استاد راهنما: محسن عبدی
دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین
چکیده

منطقه مورد مطالعه با وسعت تقریبی 2500 کیلومتر مربع محدود به ورقه زمین‌شناسی کهک با مقیاس 1:100000 می‌باشد. این منطقه در جنوب شهرستان قم بین طولهای شرقی 50 درجه و 30 دقیقه و 51 درجه و 0 دقیقه و عرضهای شمالی 34 درجه و 0 دقیقه و 34 درجه و 30 دقیقه واقع است . منطقه کهک بخش کوچکی از پهنه ایران مرکزی بوده و در زیر پهنه آتشفشانی ارومیه - دختر قرار دارد. بطور کلی رخنمونهای سنگی منطقه وابسته به دورانهای اول، دوم و سوم زمین شناسی میباشند، ته‌نشینهایی از پرمین، تریاس ، ژوراسیک و کرتاسه آغازی با رخساره کربناته و یا شیلی - ماسه سنگی در بخشهای مرکزی و جنوب باختری منطقه برونزد دارند. به استثنای مناطق مذکور در تمام منطقه واحدهای رسوبی، رسوبی - آتشفشانی، نیمه آتشفشانی و نفوذی دوران سوم رخنمون هستند. واحدهای آتشفشانی ائوسن در منطقه کهک گسترش زیادی داشته و بطور کلی شامل افقهائی از گدازه‌های حد واسط، سنگهای آذرآواری با ترکیب اسیدی تا حد واسط و میانلایه‌های رسوبی می‌باشد. در بخشهائی از منطقه واحدهای رسوبی اولیگوسن و میوسن با رخساره قاره‌ای و دریائی رخنمون هستند، سنگهای آتشفشانی با ترکیب حدواسط تا بازیک وابسته به فعالیت‌های ماگمائی میوسن و پلیوسن در بخشهای مرکزی و جنوبی منطقه برونزد دارند. سنگهای نفوذی منطقه کهک از نظر زمانی دارای طیف نسبتا گسترده‌ای بوده و دست کم مربوط به دو فاز آذرین درونی یک فاز نیمه آتشفشانی هستند. عدسیها و سیلهای منطقه نراق با ترکیب کوارتزگابرودیوریتی و توده دودهک با ترکیب گرانیتی، وابسته به فاز آذرین درونی ائوسن پایانی - اولیگوسن می‌باشند. در زمان اولیگو- میوسن فاز آذرین درونی مهم دیگری واحدهای سنگی منطقه کهک را تحت تاثیر قرار می‌دهد، سنگهای نفوذی وابسته به این شکل فاز بشکل توده‌های متوسط تا بزرگ با رخساره نیمه عمیق تا عمیق و ترکیب کوارتزدیوریتی، تونالیتی-کوارتزدیوریتی، تونالیتی - گرانودیوریتی و سینیتی - مونزودیوریتی بطور گسترده‌ای در منطقه برونزد دارند. گنبدهای نیمه عمیق و بیرونی منطقه کهک با ترکیب نیمه اسیدی تا اسیدی وابسته به زمان پلیوسن می‌باشند. سنگهای حاشیه توده‌های نفوذی تا فاصله اندکی، در حد رخساره البیت - اپیدوت هورنفلس و ندرتا هورنفلس دگرگون شده‌اند. در مطالعات پترولوژی از نتایج تجزیه شیمیایی، سنگهای نفوذی منطقه عموما" از نوع کالکوآلکالن و تولئیتی هستند همچنین اکثر سنگهای نفوذی منطقه متاآلومینوس می‌باشند.باتوجه به بررسی خاستگاه ماگمایی و جایگاه تکتونیکی، توده‌های گرانیتوئیدی منطقه از نوع ه بوده و با گرانیتوئیدهای کمانهای آتشفشانی (VAG) از نوع حاشیه فعال قاره‌ای قابل مقایسه میباشند.