مقدمه
مسکن یکی از نیازهای اساسی انسان است و تامین آن برای همه افراد جامعه، به ویژه افراد کم درآمد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به افزایش جمعیت جهان و رشد شهرنشینی، دسترسی به مسکن مقرون به صرفه برای بسیاری از افراد دشوار شده است.
تعریف مسکن مقرون به صرفه
مسکن مقرون به صرفه به مسکنی گفته می شود که هزینه های آن کمتر از 30 درصد درآمد خانوار باشد. این تعریف توسط سازمان ملل متحد ارائه شده است.
انواع سیاست های تامین مسکن مقرون به صرفه
سیاست های تامین مسکن مقرون به صرفه را می توان به دو دسته کلی تقسیم کرد:

سیاست های دولتی
سیاست های بازار محور

سیاست های دولتی
سیاست های دولتی شامل اقداماتی است که دولت برای تامین مسکن مقرون به صرفه انجام می دهد. این اقدامات شامل موارد زیر می شود:

تولید مسکن اجتماعی
ارائه کمک هزینه های مسکن
کنترل قیمت مسکن

تولید مسکن اجتماعی
یکی از مهم ترین سیاست های دولتی در زمینه تامین مسکن مقرون به صرفه، تولید مسکن اجتماعی است. مسکن اجتماعی مسکنی است که توسط دولت ساخته می شود و با قیمتی پایین تر از قیمت بازار به افراد کم درآمد اجاره داده می شود.
ارائه کمک هزینه های مسکن
دولت ها می توانند با ارائه کمک هزینه های مسکن به افراد کم درآمد، به آنها کمک کنند تا هزینه های مسکن خود را تامین کنند. این کمک هزینه ها می تواند به صورت نقدی یا غیرنقدی باشد.
کنترل قیمت مسکن
دولت ها می توانند با کنترل قیمت مسکن، از افزایش قیمت مسکن و کاهش دسترسی افراد کم درآمد به مسکن جلوگیری کنند. این کنترل می تواند از طریق وضع قوانین و مقرراتی مانند قیمت گذاری دستوری انجام شود.
سیاست های بازار محور
سیاست های بازار محور شامل اقداماتی است که دولت برای ایجاد شرایطی در بازار مسکن که منجر به تامین مسکن مقرون به صرفه شود، انجام می دهد. این اقدامات شامل موارد زیر می شود:

افزایش عرضه مسکن
کاهش تقاضای مسکن

افزایش عرضه مسکن
یکی از راه های کاهش قیمت مسکن، افزایش عرضه مسکن است. این کار می تواند از طریق اقداماتی مانند تسهیل صدور مجوزهای ساخت و ساز، ایجاد مشوق های اقتصادی برای سرمایه گذاری در مسکن و ایجاد مسکن های کوچک و ارزان انجام شود.
کاهش تقاضای مسکن
کاهش تقاضای مسکن نیز می تواند به کاهش قیمت مسکن کمک کند. این کار می تواند از طریق اقداماتی مانند افزایش مالیات بر دارایی های مسکونی، کاهش نرخ رشد جمعیت و تشویق افراد به اجاره نشینی انجام شود.
تجربیات جهانی در تامین مسکن مقرون به صرفه
کشورهای مختلف جهان تجربیات متفاوتی در زمینه تامین مسکن مقرون به صرفه دارند. برخی از کشورها مانند کشورهای اسکاندیناوی و اروپای شمالی، رویکرد دولتی در تامین مسکن مقرون به صرفه را دنبال می کنند. در این کشورها، دولت نقش فعالی در تولید مسکن اجتماعی و ارائه کمک هزینه های مسکن دارد. برخی دیگر از کشورها مانند ایالات متحده، رویکرد بازار محور در تامین مسکن مقرون به صرفه را دنبال می کنند. در این کشورها، دولت تلاش می کند تا شرایطی را در بازار مسکن ایجاد کند که منجر به تامین مسکن مقرون به صرفه شود.
جمع بندی
تامین مسکن مقرون به صرفه یکی از چالش های مهم پیش روی جوامع امروزی است. دولت ها و نهادهای بین المللی تلاش می کنند تا با اتخاذ سیاست های مناسب، به حل این چالش کمک کنند.
در ادامه برخی از سیاست های پیشنهادی برای تامین مسکن مقرون به صرفه در ایران ارائه شده است:

افزایش تولید مسکن اجتماعی
ارائه کمک هزینه های مسکن به افراد کم درآمد
کنترل قیمت مسکن
اصلاح نظام مالیاتی در حوزه مسکن
حمایت از ساخت مسکن های کوچک و ارزان

این سیاست ها باید با توجه به شرایط و نیازهای کشور ایران طراحی و اجرا شوند.