هویت یکپارچه به معنای داشتن تصویری منسجم و هماهنگ از خود است. این تصویر شامل باورها، ارزش‌ها، اهداف، و نقش‌های فردی و اجتماعی فرد است. هویت یکپارچه برای عملکرد مطلوب اجتماعی و روان‌شناختی ضروری است.
دختران به‌واسطه تحولات مختلف در دوران بلوغ و نوجوانی، با چالش‌های هویتی زیادی مواجه هستند. این چالش‌ها می‌تواند شامل تغییرات جسمی و هورمونی، تغییرات تحصیلی و اجتماعی، و تغییرات در روابط با خانواده و دوستان باشد.
در پژوهشی که در سال 1401 توسط منصوره طالبیان و همکارانش انجام شد، الگوی هویت یکپارچه در دختران مبتنی بر تجارب زیسته موفق طراحی شد. در این پژوهش، از روش کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 20 نفر از دختران 19 تا 24 ساله که چالش‌های هویتی را تجربه کرده بودند، استفاده شد.
نتایج پژوهش نشان داد که عوامل زیر در ایجاد هویت یکپارچه در دختران موفق نقش دارند:

مواجهه با آشفتگی‌های روان‌شناختی: دختران موفق در دوره بلوغ و نوجوانی، با آشفتگی‌های روان‌شناختی مختلفی مانند عدم قطعیت در مورد آینده، احساس گمگشتگی، و احساس اضطراب و افسردگی مواجه شده بودند. با این حال، آنها توانستند این آشفتگی‌ها را به فرصتی برای رشد و توسعه خود تبدیل کنند.
مواجهه اثربخش با جهان‌بینی الهی: دختران موفق، باور و عمل به دین را به‌عنوان منبعی برای آرامش، امید، و معنابخشی در زندگی خود می‌دانستند. آنها معتقد بودند که دین به آنها کمک کرده است تا در مواجهه با چالش‌های هویتی، ثبات و آرامش خود را حفظ کنند.

مدل طراحی‌شده برای هویت یکپارچه در دختران مبتنی بر این عوامل است. این مدل شامل چهار مؤلفه اصلی است:

خودشناسی: دختران موفق، به خودشناسی عمیقی دست یافته بودند. آنها آگاهی خوبی از ارزش‌ها، باورها، اهداف، و نقاط قوت و ضعف خود داشتند.
خودآگاهی: دختران موفق، به خودآگاهی بالایی دست یافته بودند. آنها می‌توانستند احساسات و نیازهای خود را به‌طور دقیق شناسایی و بیان کنند.
خودکنترلی: دختران موفق، به خودکنترلی بالایی دست یافته بودند. آنها می‌توانستند رفتارها و احساسات خود را به‌طور مؤثر مدیریت کنند.
خودارزشمندی: دختران موفق، به خودارزشمندی بالایی دست یافته بودند. آنها خود را فردی ارزشمند و شایسته می‌دانستند.

این مدل می‌تواند به عنوان چارچوبی برای برنامه‌ریزی و اجرای مداخلات هویتی در دختران مورد استفاده قرار گیرد. این مداخلات می‌توانند به دختران کمک کنند تا در مواجهه با چالش‌های هویتی، ثبات و آرامش خود را حفظ کنند و به هویت یکپارچه و پایداری دست یابند.
در ادامه، به برخی از راهکارهای عملی برای تقویت هویت یکپارچه در دختران اشاره می‌شود:

ایجاد فرصت‌های یادگیری و رشد: دختران باید فرصت‌هایی برای یادگیری و رشد در زمینه‌های مختلف داشته باشند. این فرصت‌ها می‌توانند شامل شرکت در فعالیت‌های فوق‌برنامه، سفر، و مطالعه باشد.
ایجاد ارتباط با افراد مثبت: دختران باید با افراد مثبت و موفق ارتباط داشته باشند. این افراد می‌توانند الگوی مناسبی برای دختران باشند و به آنها کمک کنند تا باورها و ارزش‌های مثبتی را در خود پرورش دهند.
مشاوره و راهنمایی: در صورت نیاز، دختران می‌توانند از خدمات مشاوره و راهنمایی برای تقویت هویت خود استفاده کنند.

با توجه به اهمیت هویت یکپارچه برای دختران، لازم است که اقدامات لازم برای تقویت این امر انجام شود. برنامه‌ریزی و اجرای مداخلات هویتی می‌تواند به دختران کمک کند تا در مواجهه با چالش‌های هویتی، ثبات و آرامش خود را حفظ کنند و به هویت یکپارچه و پایداری دست یابند.