روزنامه همشهری، یکشنبه 28 مرداد ,1375 18 آگوست ,1996 سال چهارم , شماره 1045

در حالی که نیاز به ذرت کاملا مشهود است, تعدادی از کارخانه های ذرت خشک کنی به دلیل مشکلات عدیده از جمله مشکل مالیات در حال تعطیل شدن هستند انجمن تولید کنندگان جوجه یک روزه 8,8 میلیون قطعه جوجه یک روزه را معدوم کردند.

براساس محاسبات انجام شده , 80 درصد ازهزینه دان مرغ را که این نیز
80 درصد ازهزینه تولیدتخم مرغ را تشکیل می دهد, هزینه های خرید ذرت
تشکیل می دهد. بنابراین هرگونه نوسان در قیمت ذرت می تواندقیمت های
گوشت مرغ و تخم مرغ را دستخوش نوسان کند. در سالهای اخیربااجرای طرح
ذرت و سرمایه گذاری 5 میلیارد تومانی بخش غیردولتی موجب شده است تا
میزان تولیدذرت در کشور نزدیک به 800 هزار تن شود. این میزان
تولید با نیاز کشور که معادل 3 میلیون تن برآورد می شود فاصله زیادی
دارد. از طرف دیگر تولیدذرت توسط وزارت کشاورزی و واردات و توزیع
آن توسط وزارت جهاد سازندگی انجام می شود و موجب شده است تا دوگانگی
در مدیریت آن به چشم آید. به گمان کارشناسان در صورتی که بخواهیم
تمام ذرت مورد نیاز صنعت طیور کشور را از خارج تامین کنیم رقمی
معادل 460 میلیون دلار ارز لازم است که صرف واردات شود. بنابراین
افزایش تولید آن در داخل یک مسئله استراتژیک باید تلقی شود. در
صورتی که بپذیریم تولید این محصول به دلیل نقشی که در تولید مرغ و
تخم مرغ دارد یک مسئله استراتژیک است باید برای تولید آن امکانات
ویژه ای را تخصیص دهیم.
تعدادی از کارشناسان معتقدند,بدون وجود زنجیره بهم پیوسته ای از
کشاورزان ذرت کار وکارخانه های ذرت خشک کنی به دلیل ویژگیهای طبیعی
ذرت و.. . نمی توان تولید ذرت راافزایش و قیمت آن را تثبیت و
در نتیجه قیمت مرغ و تخم مرغ را از روندی منظم برخوردار کرد. کاهش
یا بخشش مالیاتی برای آن دسته از صنایعی که در فرایند تولید این
محصول دارند می تواند کارساز باشد. گزارش حاضر نگاهی به ابعاد
گوناگون مسئله تولید و قیمت مرغ و تخم مرغ دارد.

اول مرغ گران شد یا تخم مرغ این سوالی است که این روزها مردم از
خود می کنند. مردمی که برای خرید این دو محصول به فروشندگان مراجعه
می کنند و شاهد صعود قیمت ها هستند باطعنه می پرسند که آیا افزایش قیمت
مرغ موجب افزایش تخم مرغ شده یا برعکس.
بعضی از دست اندرکاران صنعت مرغداری, اما سوال را اینگونه بیان
می کنند اول مرغ گران شد یا دان مرغ
تعداد دیگری از دست اندرکاران صنعت مرغداری, باز در این باره سوال
تازه تری مطرح می کنند و می پرسند, اول قیمت دان مرغ گران شد یا جوجه
یک روزه
اگر کمی در این باره جلوتر رویم, می توانیم شاهد طرح سوالات دیگری نیز
باشیم. مثلا بعضی معتقدند, افزایش هزینه های مربوط به کشتار مرغ در
کشتارگاهها موجب این گرانی شده است. بعضی نیز به جد معتقدند, بخشی
از گرانی قیمت مرغ و تخم مرغ ناشی از افزایش میزان مالیات دریافتی از
کارخانه های ذرت خشک کنی است که یک حلقه مهم در زنجیره به هم پیوسته
تولید مرغ و تخم مرغ است که باید در این باره تجدید نظر اساسی صورت
پذیرد و. . .
اما مصرف کنندگان نهایی معتقدند, عاملی که در این فرایند موجب به
هم خوردن تعادل در قیمت های مرغ وتخم مرغ شده و افزایش قیمت
غیرمنطقی را ایجاد کرده است ,در نهایت به زیان مصرف کننده نهایی
بوده است و بایدبا شناخت دقیق این مسئله راسامان داد.

جنون گاوی یا خشکسالی افزایش بی رویه قیمت گوشت مرغ و تخم مرغ در
هفته های گذشته موجب ناراحتی مصرف کنندگان و اظهارنارضایتی از سوی
آنان شد.
چهارشنبه هفته گذشته مهندس ترک نژاد معاون امور دام وزارت جهاد
سازندگی در جمع خبرنگاران که به نمایندگی از سوی مردم علت افزایش
بی رویه این محصولات را از او می پرسیدند,گفت: بخشی از این افزایش قیمت
ناشی ازافزایش قیمت خوراک طیور در بازار آزاد بوده است.
به گمان معاون وزیر جهادسازندگی با توجه به بروز بیماری جنون گاوی
در اروپا, مصرف مرغ افزایش یافته است که این خود در افزایش قیمت دان
مرغ در ایران تاثیر گذاشته و موجبات افزایش قیمت مرغ و تخم مرغ را
فراهم کرده است.
به گواهی مطبوعات کشورپارسال نیز در ماه شهریور مهندس احمد صیفی
کاران معاون سابق امور دام وزارت جهاد سازندگی درباره افزایش قیمت
مرغ و تخم مرغ گفته بود: امسال به دلیل خشکسالی و گرما در
مردادماه ,تلفات سنگین در مرغداریها و تاخیر در ورود دان مرغ, قیمت
گوشت مرغ در بازار افزایش یافت.
اما مردم می پرسندسرانجام کدام یک عامل افزایش قیمت ها است شیوع
جنون گاوی در اروپا یا خشکسالی در کشور یا افزایش قیمت وکمبود
ذرت و.. . .

همین بلالی که می خوریم محاسبه قسمت آمار و بررسی های اتحادیه شرکتهای
تعاونی مرغداران مرغ تخم گذار استان تهران نشان می دهد, قیمت تمام شده
هر کیلوگرم تخم مرغ در سال 1374 با محاسبه 15 درصد سود کارخانه ها
معادل 181 تومان بوده است .
همین محاسبه حاکی است ,کارخانه داران پارسال برای تولید یک
کیلوگرم تخم مرغ 130 تومان برای تامین دان هزینه کرده اند که 65
درصد این رقم را یعنی 85 تومان آن تنهابرای خریدذرت هزینه شده
است . به این ترتیب , باید بگوییم ذرت , سهمی معادل 50 درصد در قیمت
تمام شده تخم مرغ دارد. بدیهی است که اگر قیمت ذرت افزایش یابد, قیمت
تخم مرغ نیز افزایش می یابد.
. علی جمشیدی صاحب یک کارخانه ذرت خشک کنی است که این روزها به
همراه سایر صاحبان این نوع کارخانه ها به دلیل اینکه از سوی وزارت
امور اقتصادی و دارایی مالیاتهای سنگینی بر کسب آنها وضع شده و از
این بابت بسیار نگران هستند می گوید: در شرایط حاضر نیاز کشور معادل
2 میلیون و 400 هزار تن ذرت خشک است که برای برطرف کردن آن با 2
میلیون و 800 هزار تن ذرت با رطوبت عادی تولید شود.
وی می گوید: پیش بینی می شود که امسال 800 هزار تن ذرت درکشور
تولید شود و باید برای تامین بقیه نیاز کشور از طریق واردات اقدام
کنیم که ارزی برابر با 460 میلیون دلار برای این کار نیاز داریم .
در صورتی که کشورمان بابرنامه ریزی های دقیق به افزایش سطح زیر کشت
واقدامات بهزراعی در این زمینه عمل کند و همزمان کارخانه های ذرت
خشک کنی توسعه یابند, می توان امیدوار بود که در آینده صنعت مرغداری
می تواند به تامین این عنصر اساسی تولید دست یابد و نوسان قیمت مرغ و
تخم مرغ از روندی طبیعی برخوردار شود.
. دکتر مرادعلی زهری نیزمعتقد است: متاسفانه مرغداری در کشور ما
از نظر نهاده های تولید به میزان زیاد و غیرقابل توجیهی وابسته به
واردات است و در نتیجه باید هر سال مقدار قابل توجهی ارز به واردات
این نهاده ها بدهیم و ثروت ملی کشور را روانه کشورهای دیگر کنیم.
باید کشت ذرت دانه ای را پس از گندم در بالاترین سطح مورد توجه قرار
داده و آن را یک محصول استراتژیک قلمداد کنیم.

مرغداری های هیولاخانم ر. عرب محمدی, خسته از پیدا کردن مرغ منجمد
که در بسته بندی های بهداشتی عرضه شوند, ناگزیر به خریدمرغ کشتار
تهران بدون بسته بندی و به قیمت هر کیلوگرم 580 تومان رضایت می دهد.
وی می گوید: این مرغ فروش محله ما,بیشترین سهم را در گران شدن قیمت
تخم مرغ و مرغ دارد. اگر او به حق طبیعی یک کاسب قانع بود که
این طور قیمت ها را بالا نمی برد.
اماحسین آقا مرغ فروش 16 متری بوعلی سینا نظری بر خلاف این
مصرف کننده داردو می گوید: آب از سرچشمه گل آلود است. فروشندگان
عمده هستند که قیمت ها راافزایش می دهند. اگر می خواهی گران فروش
واقعی را پیدا کنی برو جلوتر.
یک کارشناس اقتصاد کشاورزی که نمی خواهد نامش فاش شود می گوید:
واقعیت این است که تولیدکنندگان مرغ و تخم مرغ در کشور تا درجه
زیادی به شکل انحصاری عمل کرده و به دلیل تشکلهای تقریبامنسجمی که
دارند می توانند در میزان و زمان عرضه محصولات نهایی تاثیرات چشمگیری
داشته باشند.
وی یک جلد از مجله صنعت مرغداری که از سوی شرکت تعاونی مرغداران
مرکزمنتشر می شود را به عنوان گواه ادعای خوی نشان می دهد که در آن
مقاله ای به نام مرغداریهای هیولا در ایران درج شده و ترجمه ای است از
مجله پولتری اینترنشنال.
این مجله خارجی برادران طباطبایی ,برادران میرزایو, برادران
جلالی, برادران میری, محمود بیدگلی و تاجیک را جزو مرغداران هیولا
در سطح جهانی معرفی کرده است.
این مرغداریها را مرغداریهای رهبری کننده عنوان داده اند.

8 میلیون جوجه را تلف کردندبرای اینکه خوانندگان عزیز بیشتر در
جریان مسائل مبتلا به مرغ و تخم مرغ قرار بگیرند و اشتباه نشانه روی
نکنند, لازم است که به سطور پس از این با دقت بیشتری توجه کنند.
همان طور که کارشناس اقتصاد کشاورزی ناشناس عنوان کرد, تولیدکنندگان
مرغ و تخم مرغ و جوجه یک روزه به عنوان ماده اولیه تولید محصولات
یادشده اولا محدود و ثانیا تشکیلات تقریبا منسجمی دارند و به صورت
متحد عمل می کنند.
نشریه صنایع مرغ مادر که وابسته به انجمن صنفی تولیدکنندگان جوجه
یک روزه است , در شماره 33 که در ماه خرداد و تیر منتشر شده است
اخبار ذیل را درج کرده است:
پیرو زمزمه های قبلی مبنی بر احتمال افزایش قیمت مواد اولیه دان و
اخذچک بدون تاریخ به میزان 50 درصد بهای دان , شرکت سهامی تهیه ,
تولید و توزیع علوفه اوایل تیرماه قیمت هر کیلوگرم ذرت را 46 تومان ,
کنجاله سویا را. . . اعلام کرد که 25 درصد گرانتر از بهای پارسال
است.
ذیل همین خبر در صفحه 9 همین شماره از مجله یادشده , ذکر شده است:
شرکتهای طیور کشور و مرغ اجداد زربال در یک اقدام هماهنگ از اوایل
تیرماه بهای جوجه یک روزه مادر و خروس پدر تولیدی خود را به هر قطعه
5625 ریال افزایش دادند. . .
شایان توجه است که بهای جوجه های یک روزه در ابتدای سال 1374 معادل
3900 ریال بود. . .
به این ترتیب در مقابل افزایش 25 درصد قیمت خوراک طیور, شرکتهای
تولیدکننده جوجه یک روزه در یک اقدام هماهنگ قیمت ها را 44 درصد
افزایش دادند
در صفحه ,7 شماره 33 نشریه داخلی انجمن تولیدکنندگان جوجه یک روزه دو
خبر دیگر قابل ذکر است که می تواند در ارتباط با گرانی مرغ و تخم مرغ
خواندنی باشد:
کمبود کنجاله سویا ادامه دارد.. . کمبود آن در حال حاضر به یک
بحران تبدیل شده است. . .
و اما در ذیل خبر بالا با عنوان جوجه های یک روزه گوشتی بدون مشتری
خبری درج شده و در بخشی از خبر یادآورشده است:
این چندمدت, کمبود کنجاله سویامرغداران گوشتی بسیاری را از
جوجه ریزی منصرف کرد. این عقب نشینی پرورش دهندگان نیمچه گوشتی موجب
شده تا بالغ بر 8,8 میلیون قطعه جوجه یک روزه گوشتی . . . با نظارت انجمن
تولیدکنندگان جوجه یک روزه معدوم شوند.
درصورتی که پیش بینی مهندس ترک نژادمعاون امور دام وزارت جهاد
سازندگی درباره تولید 500 میلیون قطعه جوجه یک روزه برای امسال
به وقوع بپیوندد, باید گفت: انجمن تولیدکنندگان جوجه یک روزه در یک
اقدام 1,7 درصد از این میزان را سال به پایان نرسانده , به دلیل اینکه
بدون مشتری مانده اند معدوم کرده است !

ذرت بکاریم حال که قیمت و میزان عرضه ذرت تاحدزیادی در قیمت و
عرضه مرغ و تخم مرغ تاثیر دارد, چرا کشورمان در این زمینه ضعیف است
و واردکننده است
. مختار حبیبی یکی از مالکان ایستگاههای ذرت خشک کنی می گوید:
سیاستگذاران و برنامه ریزان کشاورزی به این نتیجه رسیده اند که
خودبسندگی در تولید این محصول یک ضرورت اجتناب ناپذیر است و به همین
دلیل سطح زیرکشت این محصول استراتژیک که در سال زراعی 7172 معادل
60 هزار هکتار بود, در سال زراعی 7374 به 100 هزار هکتار رسیده
است.
وی می گوید: استان فارس می تواندبه تنهایی نیمی از ذرت موردنیاز کشور
راتولید کند, اما باید توجه داشت که افزایش تولید ذرت بدون احداث
کارخانه های ذرت خشک کنی و یا توسعه این واحدها نمی تواند ما را به
مقصود برساند.
به گفته وی با وجود این, تعدادی از کارخانه های احداث شده در سالهای
اخیر به دلیل مواجه شدن با مشکل مالیات نیز درحال تعطیلی هستند و این
نمی تواند به سود صنعت مرغداری باشد.
یکی دیگراز مدیران این کارخانه ها نیزمعتقد است: بیشتر کسانی که با
مسئله تولید ذرت, مرغ و تخم مرغ سروکار دارند به درستی می دانند که
نبود کارخانه های ذرت خشک کنی می تواند در نهایت به رکود تولید این
محصول انجامیده و وابستگی مان را بیش ازپیش کند.
ادامه دارد