گروهی ایران پژوه منسجم، مشتاق، کوشا و ادب آشنا به‌تازگی همتی جانانه نهاده و دفتر گلچینی از نمونه‌های آثار شاعران معروف و مطرح امروز ایران به ژاپنی فراهم آورده و با افزودن شرح و نقد روشنگر، ژاپنی وار ارمغان ادب دوستان این دیار کرده‌اند. نسخه‌ای از این کتاب را که با عنوان «برگزیده شعر معاصر ایران» (به ژاپنی: گن دای ایران شی شوء) در پایان بهار سال 2009 (1388)، و در سلسله «شعر معاصر جهان «(شماره ۸)، درآمده است، خانم شوری سوزوکی، محقق و مدرس ادب معاصر فارسی در دانشگاه‌های ژاپن، در کنار جلسه بررسی داستان نویسی امروز ایران که یکی از همان روزها در دانشگاه اوساکا برگزار شد از راه مهر ارمغانم داشت و احساس سرور و تحسینم را برانگیخت. این کتاب برگزیده‌ای است از آثار 11 نفر پارسی سرای معاصر که شاعران نوگرا یا نوپرداز شناخته شده‌اند؛ و هدف از انتشار آن گشودن دریچه‌ای است برای ژاپنی‌ها به شعر امروز ایران که با زبان و بیانی تازه خود را، کم یا بیش، از سبک و سیاق قدیم شعر عروضی و ردیف و قافیه معهود سخن آهنگین پارسی جدا کرده و در ادب معاصر جای و پایگاهی یافته است، هرچند که رنگ و رایحه و جمال و جاذبه آن هنوز در گرو نزدیکی و پیوند و مایه دار بودنش از آثار جاویدان شاعران پارسی‌گوی در بیش از هزار سال تاریخ آن است. خانم دکتر کیمی ئه مائه دا، دانش‌آموخته و مدرس دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، خانم ناهو ناکامورا دانش‌پژوه بخش ایرانشناسی دانشگاه‌های مطالعات خارجی اوساکا و توکیو، و آقای فرزین (محمدرضا) فرد دانش‌آموخته زبان ژاپنی دانشگاه تهران که چند سالی مطالعه خود را در ژاپن دنبال کرده است، در ترجمه شعرها و تهیه این دفتر گرانقدر با خانم سوزوکی همکاری داشته‌اند. خانم کیکو آیکو از دانشگاه مطالعات خارجی توکیو هم قطعه‌ای از «سخن» احمدرضا احمدی را به ژاپنی درآورده است. این دفتر را به لحاظ پرداختن آن به گروه محدودی از سرایندگان امروز که مطلوب و محبوب مترجمان‌اند و از هرکدام آنها به ذوق و پسند و سابقه آشنایی و تحقیق خود چند قطعه برگزیده و به ژاپنی برگردانده‌اند، می‌توان به چند بخش تقسیم کرد: در بخش اول، دکتر کیمی ئه مائه دا ترجمه پنج قطعه از نیمایوشیج، و در پی آن 11 سروده از احمد شاملو را آورده است. خانم مائه دا از آغاز آشنایی‌اش با ادب پارسی بیشتر به سروده‌های شاملو پرداخته، هرچند که از شاعران لطیف طبع پراحساس و سحرآفرینی چون سهراب سپهری هم غافل نمانده است. در بخش دوم، خانم ناهو ناکامورا (اونودرا) ترجمه سه قطعه از آثار نصرت رحمانی و سه سروده از هوشنگ ابتهاج (سایه) را فرانهاده و، چند صفحه بعد، سه شعر نادر نادرپور را به ژاپنی درآورده است. خانم ناکامورا که به‌زودی رساله دکترای خود را به پایان می‌برد، سال‌ها سرگرم تحقیق آثار زنده یاد نادر نادرپور بوده است؛ و پژوهندگان ایرانی که مقاله خوانی وی را در مجالس پژوهشی مشترک ایران و ژاپن در تهران و اوساکا به یاد دارند، از او به نام «خانم نادرپور» یاد می‌کنند. ترجمه چهار شعر خانم سیمین بهبهانی و هفت قطعه از فروغ فرخزاد، سهم خانم شوری سوزوکی در این ترجمه است. خانم سوزوکی در بهار سال ۱۳۷۸در مجلس بررسی شعر امروز ایران که با حضور خانم سیمین بهبهانی در دانشگاه اوساکا برگزار شد، به مرور کلی جریان تحول شعر امروز ایران برای مستمعان ژاپنی پرداخت و مبحثی فراگیر را در گفتاری 30 دقیقه‌ای گنجاند. در دنباله این دفتر، برگردان ۵ شعر احمدرضا احمدی آمده است، و در پی آن قطعه‌ای هم از او را با ترجمه خانم کیکو آیکو می‌خوانیم. آقای فرزین‌فرد نمونه‌هایی از آثار حمید مصدق و محمد مختاری (هرکدام سه قطعه) را به ژاپنی برگردانده است. با آشنایی شایسته آقای فرزین فرد به زبان و ادب ژاپن، پی گرفتن تحقیق در ادب پارسی، ذوق سلیم، و کوشایی‌ای که دارد امید می‌رود که در معرفی آثار ادب ایران و ژاپن به یکدیگر بدرخشد و چهره‌ای اثرگذار شود. در ضمایم این کتاب، و به دنبال شعرهای ترجمه شده، بخش‌های زیر را می‌یابیم: ترجمه‌ای از احوال شاعرانی که نمونه آثار آنها معرفی شده است، نوشته آقای فرزین فرد (صص۱۰۲ تا ۱۱۳). معرفی شعر امروز ایران در شش مبحث، نگاشته خانم شوری سوزوکی (صص۱۱۶ تا ۱۲۵). مقاله‌ای کوتاه از خانم دکتر کیمی ئه مائه دا در نقد شعر (صص۱۲۶ تا ۱۳۱). معرفی کوتاه مترجمان و کوشندگان این دفتر (صص۱۳۴ و ۱۳۵). در پایان این کتاب، به رسم تالیف‌های ژاپنی، دو صفحه (۱۳۲ و ۱۳۳) به استدراک یا موخره (به ژاپنی: اتوگاکی) در نتیجه گیری و ختم کلام و برآورد و ارزشیابی، و گاه نیز نقد خود –یا، به سخن استاد باستانی پاریزی، خود مشت و مالی- اختصاص دارد که خانم سوزوکی، ویراستار، به قلم آورده است. گفتنی است که خانم سوزوکی از چندی پیش با همکاری شماری از خانم‌های محقق و مدرس ایرانی و ژاپنی طرحی برای ترجمه سروده‌های زنان یا «شعرهای زنانه» پارسی به ژاپنی آماده می‌کند.

منبع: روزنامه اعتماد ملی ۱۳۸۸/۰۴/۳۱
نویسنده : هاشم رجب زاده