کرند، نمونهای از یک ده ایرانی: روایتی از سفرنامه دانوهو
مردم شهر کرند اغلب از ایل گوران کرندی هستند که از طوایف یکجانشین تشکیل شدهاست. این ایل در غرب کرمانشاه شهر کرند، در پاتاق، بشیوه و چشمه سفید سکونت دارند. ایل گوران کرندی به چهارده تیره تقسیمبندی میشود: کرندی، بیونیجی، رشیدعلی، جلالوند، پاتاقی، باباجانی، آینهای، جوزگهای، سرمیلی، شیرهچیایی (ناودار)، هلتهای، یری، چشمهسفیدی، خسروبهمنی، نصرآبادی.
زبان اکثریت مردم کرند، کردی جنوبی با لهجهٔ خاص شهر کرند است. لهجهٔ کرندی علیرغم تعلق به گویش کردی جنوبی، همچنان ویژگی ارگاتیو را که در دیگر لهجههای این گویش از میان رفتهاست، نشان میدهد. علاوه بر لهجهٔ کرندی، گویشهایی از کردی گورانی نیز همچنان در شهر تکلم میشود. «مارتین هنری دانوهو»، خبرنگار روزنامه «دیلی کرونیکال» انگلستان که در جنگ جهانی اول به عنوان افسر اطلاعاتی در قالب قوای دانسترویل برای مقابله با عثمانیها و بلشویکها وارد ایران شده بود در عبور از قصرشیرین، وقتی به کِرِند میرسد، در کتاب «ماموریت به ایران»، صفحه ۷۷ درباره آن مینویسد: «کِرِند نمونه بارزی است از یک ده ایرانی که از مجموعهای خانه پراکنده و کاهگلی تشکیل می شود.. بیشترشان تُرک بودند، هم نژاد مبلعان دو آتشه اتحاد اسلام که حرص و آز و سنگدلیشان این ملت بدبخت مسلمان را به مرز سبعیت انسان های اولیه رانده بود»
منبع: هنری دانوهو، مارتین. ماموریت به ایران، ترجمه شهلا طهماسبی. تهران، ققنوس، ۱۳۹۷
نظر شما