پارسای داخل کشور کارشناسی ارشد 1394
موضوع: زمین شناسی
پدیدآور: آسیه ساسانی‌پور استاد راهنما: محمدرضا قربانی استاد مشاور: احمدرضا احمدی
دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم پایه
چکیده

سنگ های آتشفشانی غرب تفرش واقع در زون ماگمایی ارومیه-دختر طیف ترکیبی گسترده ای از بازالت تا داسیت و ریولیت را در بر می گیرد. این سنگ ها دارای بافت پورفیریتیک (Modarately porphyritic) بوده و میزان فنوکریست در آنها قابل ملاحظه است. فنوکریست غالب سنگ های بازیک- حدواسط پلاژیوکلاز و در سنگ های فلسیک کوارتز می باشند و کانی های فرومنیزین آنها کلینوپیروکسن به صورت سالم والیوین و ارتوپیروکسن به صورت سودومورف است. ویژگی ژئوشیمی این سنگ ها به ویژه آنومالی منفی Nb-Ta و بالا بودن نسبت های LREE/HFSE و LILE/HFSE با آتشفشانی مرتبط با مناطق فرورانش همخوانی دارند. پایین بودن میزان کل میانگین عناصر نادر در سنگ های آتشفشانی بازیک منطقه نشانه درجه ذوب بخشی نسبتا بالا از یک گوشته نسبتا تهی است. عدد Mg پایین این سنگها می تواند نشانه بالا بودن میزان مواد فرار در زمان ذوب بخشی گوشته منشاء آتشفشانی باشد. سنگ های آتشفشانی بازیک غرب تفرش نسبت به مناطق شمال تفرش از Ca و Fe غنی تر و از Al، Na، Mg و عناصر لیتوفیل و دیگر عناصر ناسازگار تهی شده تر هستند. این پدیده احتمالا ناشی از تاثیر مذاب های مشتق از لبه فرورونده در ماگماتیسم شمال تفرش می باشد که در منطقه غرب تفرش مشاهده نمی گردد. گرایش تولئیتی سنگ های آتشفشانی بازیک غرب تفرش، نشان دهنده مرحله خاصی از وقوع ماگماتیسم در جریان فرورانش اقیانوس نئوتتیس می باشد. به این معنی که محصولات تولئیتی در جریان پدیده فرورانش معمولا نشان دهنده مراحل نسبتا اولیه فرورانش است که به تدریج و با گذشت زمان به سمت کالک آلکالن سوق می یابد.برخی ویژگی های ژئوشیمیایی تعلق این آتشفشانی به جزایر قوسی را دلالت می نماید ولی مجموع شواهد تایید کننده این مطلب به صورت قطعی نیست. سنگ های آتشفشانی فلسیک این منطقه نیز ویژگی های شاخص مرتبط با حواشی همگرا را به نمایش می گذارند و می توانند حاصل تفریق ماگمایی از مذاب های بازیک باشند. به هر حال میزان پایین عناصر نادر سنگین این نمو نه ها احتمال تبلور بخشی فازهای فرعی همچون زیرکن را مطرح می نماید.