موضوع : پژوهش | مقاله

نئوداروینیست ها و نظریه های طرح عقلانی

آنچه که نئوداروینیست ها در باب نظریه های طرح عقلانی درک نمی‌کنند.
چنانچه از طریق مطبوعات متأخر لیبرال، نگاهی یکسویه به جهان بیاندازیم، با هشداری ایمان مدار مواجه خواهید شد که علم و عقلانیت را مورد هجوم قرار داده است. علیرغم اینکه در دوران تاریک و یادآور جنگهای صلیبی جرج دبیلیوبوش ـ چه در داخل و چه در خارج امریکا ـ معرفتی بیمار گونه به بیهودگی امید پیدا کرده ایم، ناگزیر از زندگی هستیم و حتی شاید نتوانیم شوق جسته گریخته خود را در مخالفت مذهبی با نظریه داروین در مقابل ستایندگان آتی این نظریه به سرمنزل مقصود برسانیم. واپسین مدافعان عقل بسیار جسورانه و با جزمیتی جاهلانه، با تکیه بر مطبوعات یاوه گو، چنان مردم را موعظه می‌کنند که گویی از قهرمانی ملی ـ باستانی خود سخن می گویند.
سرمقاله اخیر روزنامه نیویورک تایمز، از رشد قانونمندانه و «خطرناک» بیماری سکوت پدیدآورندگان، که در سطحی علم نمایانه از ظاهر متحول « طرح عقلانی» به منصة ظهور رسیده، اظهار تأسف کرده است. نویسنده مقاله، این حرکت و هر کس را که با رویکرد و « تبیین فرا طبیعی» و با درنوردیدن مرزهای نامشخص قلمرو «علم »، داروین را مورد پرسش قرار دهد، محکوم می کند. به نظر نمی‌رسد که سردبیر تایمز دغدغه فیزیکدانان را داشته باشد یعنی این مسئله که در پرتو توانمندی ذرات اتمی و درون اتمی برای اشغال ناگهانی مکانهای محدود به یکباره (یکی از اتفاقات عجیب طبیعی که تبیین های « طبیعی » را به چالش می‌کشد )، «فرضیه جهانهای کثیر» را مطرح کرده اند. جهان هایی که انسان ها با عمر متناهی در عالم هایی متناهی زندگی می‌کنند و هر یک از دیگری پنهان است تا دلیلی باشد برای هر فرضیة ممکن کوانتوم. شاید نظریاتی این چنین، از آنجا که نام «فرضیه» به‌خود گرفته‌اند، «علمی» نیز باشند. هر گاه که ایده خود را نظریه ] Theory [ نام نهادید، در آن زمان است که نظرپردازی متافیزیکی، حوزه ها و تعاریف فیزیکی را زیر پا نهاده است.
اما یکی دیگر از عقاید پر احساس درباره طرح عقلاتی، « علم فرسوده » است که توسط نشریه نیویورکر و به قلم هـ. آلن اور، زیست شناس دانشگاه روچستر، به طبع رسیده است. وی معتقد است، هر ادعایی که توسط رسانه‌های لیبرال، نظریه صحیح علمی خوانده شود و یا هنگامیکه یک ایدئولوژی بواسطة تنبلی عقلانی، فی نفسه یک علم تلقی گردد، یک دیدگاه اشتباه است.
هـدف از این برهان دفاع از علم طرح عقلانی نیست. باوجود گروهی از فعالان کـتـاب مـقـدس و قانون گزاران محافظه کار در میان کارشناسان خود گمارده‌ای که به «مشکلات نظریه داروین» اذعان دارند، به نظر می رسد که نهاد داروینی نیاز شدیدی به کمک من داشته باشد. و با موضعی بیطرفانه باید بگویم که بدگویان نظریه تکامل به این نتیجه دست یافته اند که در روشهای ‏” نهاد” داروینی تردیدهایی مستدل وجود دارد. براساس شواهد ارائه شده، طرح عقلانی از انسجام منطقی کمتری برخوردار بوده و یا به مثابة یک «نظریه» ارزش گزاری شده است ـ خصوصاً اگر نظریه مبتکرانه داروین دایره شمول وسیعی داشته باشد، به لحاظ تجربی بدنه کاری را که جایگاه آنرا معین می‌سازد، تقویت می‌کند. براساس نظریه اور که گاهی قاطعانه و به لحاظ منطقی از شکست نظریه طرح عقلانی سخن می‌گوید، معتقد است که حتی خداپرستان نیز در مورد استحکام و سازواری این مقوله، با دیده تردید می‌نگرد.
اما در آن هنگام که نظریه داروین می توانست در مطرح ساختن نهاد در یک زمینه علمی کامیاب باشد، براهین ارائه شده موفقیت کمتری در هدف ثانویه خود بدست آوردند. اغلب مباحثی که این مبحث را احاطه کرده اند، از یکی از وجوه داروینیسم ( چانکه در حال حاضر تعبیر می‌شود ) مشتق شده است که خودش غیر علمی است؛ حتی ممکن است کسی بگوید که اگر این نظریه «مذهبی» نیست، در عوض یک نظریه سیاسی است ـ در این صورت داروینیسم به طور ابهام‌آلودی در ارتباطی آشکار با الحاد تعریف می‌شود. در پاسخ به این تعریف، مطبوعات هر گونه ارتباطی را با الحاد انکار کردند. روزنامه تایمز آشکارا از « دانشمندان تجربی » که بواسطه اعتقادشان با نهاد داروینی سرو کار دارند، استمداد می طلبد، این سرمقاله مدعی است که این قبیل دانشمندان خداپرست، درک می کنند که « نظریه هایی درباره چگونگی تعامل پروردگار با جهان، فراتر از حوزه قواعد و نظامهای » آنهاست و بابکاربردن آن تمایلی به پذیرش چالشهای مبتنی برمسائل الهی علیه داروین، ندارند.
بنابراین تایمز، در میان دانشمندان مذهبی، آندسته‌ای را ترجیح می دهد که خداوند را در کلیسا و یا حوزه هایی که متعلق به آنست نگه می‌دارند. از آنجا که خداوند به روش داروینی گام بر نمی دارد ـ و نیز از آنجا که شما هم ایمان خود را با بینش ظاهراً لغزش ناپذیر داروین سازگار ساخته اید، این روش، روش پسندیده‌ای برای اعتقاد به خدا بنظر می رسد.

منبع اصلی:
http://www.weeklystandard.com/Content/Public/Articles/000/000/005/812ovgib.asp

تماس با مترجم:
hasanjavadi@hotmail.com


منبع: سایت باشگاه اندیشه
نویسنده : اسحاق کنستانتین
مترجم : حسن جوادی

نظر شما