(نیمه اول قرن یازدهم ه ق)
بانو مریم بیگم دختر شاه صفی (۱۰۳۸ - ۱۰۵۲ هـ ق) جانشین شاه عباس اول از زنان نیکوکار و دانش دوست زمان خود بود. از اقدامات وی در اصفهان می توان از تأسیس مدرسه مریم بیگم واقع در محله حسن آباد نام برد. برخی نیز وی را بانی مسجد مریم بیگم واقع در محله باب القصر درب کوشک دانسته اند. 
ایــن بانو به علماء، دانشمندان و آثار آنان ارج می نهاد چنانکه شیخ رضی الدین محمد بن بهاء الدین محمد بن حسنعلی بن ملا عبد الله تستری (شوشتری) اصفهانی کتاب شرح ادعیه السر را به جهت او تألیف کرده است. در بین همه آثار و اقدامات مریم بیگم شهرت مدرسه ای که او بانی آن بوده است از همه بیشتر است و اگر در حال حاضر آن نهاد آموزشی بر پا بود در زمره بزرگترین مدارس صفوی اصفهان به شمار می آمد این مدرسه در سال ۱۱۱۵ ه ق به واسطه آن بانو در بازار چهارسو نقاشی که در گذشته بازار بزرگی بوده و فعلاً قسمتی از آن به عنوان مقصود بیک باقی مانده واقع شده بود وی موقوفات بسیاری برای آبادانی و رفاه طلاب معین کرد گفته اند که این مدرسه در شهرهایی چون تبریز بسطام و قزوین موقوفاتی داشته است.
البته مریم بیگم این مدرسه را با شرایط خاصی وقف بر طلاب علوم نموده است. عمده ترین علت متروک ماندن این نهاد آموزشی و ویرانی حجره های آن خرابی محلاتی چون خواجو و حسن آباد در عصر قاجار و به دلیل وجود قحطی و امراضی چون و با دانسته اند.