پارسا کارشناسی ارشد 1392
موضوع: کشاورزی، علوم دامی و لبنیات
پدیدآور: اصغر سلمانی
استاد راهنما: مصطفی یوسف‌الهی 
استاد مشاور: محمدرضا دهقانی 
استاد مشاور: ابراهیم طالبی
دانشگاه زابل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
چکیده

این پژوهش به منظور تعیین ترکیبات شیمیایی و ارزش غذایی پنج گونه از گیاهان مرتعی منطقه داراب به‌ نام‌های درمنه (Artemisia herbalba)، کیکم (Acer monspessulanum)، الوک (Amigdalus lycoiedes)، بادام کوهی (Amigdalus scoparia) و سلمه تره (Atriplexleoculod) که پس از جمع‌آوری نمونه‌های گیاهی و آسیاب آن‌ها طبق روش‌های استاندارد، ترکیبات شیمیایی آن‌ها شامل ماده خشک (DM)، ماده آلی (OM)، پروتئین (CP)، چربی (EE)، خاکستر (ASH)، به دیواره سلولی (NDF) و دیواره سلولی بدون همی‌سلولز (ADF)، به روش استاندارد تعیین شدند. به منظور اندازه‌گیری میزان تجزیه‌پذیری ماده خشک نمونه‌های گیاهی مورد مطالعه از روش کیسه‌های نایلونی اسبفاده شد. گوارش پذیری ماده آلی و انرژی قابل متابولیسم با روش تولید گاز (in vitro) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج مربوط به ترکیبات شیمیایی نشان داد که گونه آتریپلکس بیشترین میزان پروتئین خام (72/11%) و گونه بادام کوهی بیشترین میزان NDF (05/69 %) و همچنین، بیشترین میزان ADF (55/52 %) را دارا بودند. الوک نیز کمترین میزان NDF (62/52 %) و ADF (66/38 %) را به خودش اختصاص داد. (05/0P<) در آزمایش کیسه‌های نایلونی الوک، آتریپلکس، درمنه، کیکم، بادام کوهی به ترتیب، بیشترین تا کمترین درصد تجزیه‌پذیری ماده خشک را به خود اختصاص دادند. در آزمایش تولید گاز الوک، آتریپلکس، کیکم، درمنه، بادام کوهی به ترتیب بیشترین تا کمترین حجم تولید گاز را نشان دادند. بررسی نتایج نشان می‌دهد که که بین ترکیبات دیواره سلولی این گونه‌های گیاهی و تجزیه‌پذیری ماده خشک همبستگی مثبتی وجود دارد. در مجموع چهار گونه آتریپلکس، الوک، کیکم و درمنه از پنج گونه، گیاهان مورد مطالعه ارزش غذایی قابل قبولی از نظر ترکیبات شیمیایی و گوارش‌پذیری دارند و می‌توان از آن‌ها به عنوان بخشی از احتیاجات علوفه‌ای در جیره دام‌ها استفاده نمود.