موضوع : شهرشناسی | اصفهان شناسی

اصفهان: شهر یا روستا؟ نگاهی به مقاله محسن رنانی

محسن رنانی، استاد اقتصاد و سیاست، در مقاله‌ای با عنوان "اصفهان: شهر یا روستا؟" به بررسی چالش‌ها و موانعی می‌پردازد که مانع از رشد و پویایی این شهر تاریخی شده‌اند. او با طرح این سوال که "چرا اصفهان با وجود سابقه درخشان و ظرفیت‌های بالقوه، هنوز در بسیاری از شاخص‌ها از کلان‌شهرهای دیگر عقب مانده است؟" به واکاوی ابعاد مختلف این موضوع می‌پردازد.

رنانی در این مقاله، اصفهان را از منظرهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مورد بررسی قرار می‌دهد و استدلال می‌کند که این شهر در هر چهار حوزه، رگه‌هایی از "روستایی بودن" را حفظ کرده است.

اقتصاد:

عدم وجود شرکت‌های خصوصی با حاکمیت شرکتی و غلبه فعالیت‌های اقتصادی انفرادی و خانوادگی
فقدان تنوع در فعالیت‌های اقتصادی و تمرکز بر صنایع سنتی

اجتماع:

انزوا و در خود فرورفتگی جامعه
غلبه سنت‌ها و هنجارهای قبیله‌ای
فقدان روحیه مشارکت و همبستگی اجتماعی

فرهنگ:

محدودیت در برگزاری رویدادهای فرهنگی و هنری
عدم استقبال از نوآوری و ایده‌های جدید
ضعف در حوزه گردشگری و جذب توریست

سیاست:

تمرکز قدرت در دست افراد و گروه‌های خاص
عدم شفافیت و پاسخگویی در نظام اداری
ضعف در زمینه مطالبه‌گری و مشارکت سیاسی

رنانی در ادامه مقاله، به مصادیقی از این مشکلات اشاره می‌کند، از جمله:

ممانعت از برگزاری کنگره ملی برای مولوی و کلاس‌های تفسیر فصوص ابن‌عربی
عدم اجرای وصیت ریچارد فرای، ایران‌شناس برجسته
فقدان کنسرت‌های موسیقی و رویدادهای فرهنگی
وقوع جنایات سریالی بدون پیگیری جدی
بی‌تفاوتی مردم نسبت به مسائل اجتماعی و سیاسی

نویسنده مقاله ریشه این مشکلات را در "ذهنیت روستایی" حاکم بر شهر می‌داند و معتقد است که تا زمانی که این ذهنیت تغییر نکند، اصفهان همچنان در "قفسی از سنت و جمود" باقی خواهد ماند.

مقاله رنانی نکات قابل تأملی را در مورد چالش‌های توسعه اصفهان مطرح می‌کند. اگرچه برخی از مثال‌های او ممکن است مورد بحث باشد، اما در کلیت خود، این مقاله به خوبی تصویری از موانعی که بر سر راه پیشرفت این شهر تاریخی قرار دارند، ارائه می‌دهد.

راهکارهای پیشنهادی رنانی برای رهایی اصفهان از "روستایی بودن" شامل موارد زیر است: