زرگنده، محله‌ای با اصالت و قدمت در منطقه ۳ تهران، گویی گنجینه‌ای از تاریخ و شکوه را در دل خود جای داده است. نام این محله، حکایتی از ثروت و برکت در گذشته را زمزمه می‌کند و هر گوشه از آن، یادآور خاطرات و روایت‌های شنیدنی از دوران قاجار است.

ریشه نام زرگنده:

دو روایت جذاب برای وجه تسمیه این محله وجود دارد:

روایت اول: برخی معتقدند که در گذشته، اهالی زرگنده سکه‌های خود را در کوزه یا پارچه‌ای پنهان و در زیر زمین دفن می‌کردند. زمانی که سکه‌ای پیدا می‌شد، با خوشحالی می‌گفتند: "زر گِندی؟" و به مرور زمان، این عبارت به نام "زرگنده" تبدیل شده است.

روایت دوم: عده‌ای دیگر بر این باورند که نام زرگنده از "زرگندم" گرفته شده است. در زمان‌های دور، این منطقه پوشیده از گندمزارهای طلایی بود و در فصل برداشت محصول، گویی زمین از طلا می‌درخشید. به همین دلیل، اهالی به آن "زرگندم" می‌گفتند که بعدها به "زرگنده" تغییر یافت.

گذری بر تاریخ زرگنده:

در دوران قاجار، زرگنده جزئی از شمیران محسوب می‌شد و به عنوان یکی از روستاهای اطراف آن شناخته می‌شد. تپه‌های سرسبز حسن‌آباد و زرگنده، چشم‌اندازی بدیع به این منطقه می‌بخشیدند. زرگنده بالا و زرگنده پایین، دو بخش اصلی این محله بودند که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را داشتند.

باغ‌های سرسبز و پُرماحصول، از جمله باغ بانو فخرالدوله، باغ سنگی، باغ گلشن، باغ ملاقاسمی و باغ جوزف، زینت‌بخش این منطقه بودند. اما در گذر زمان، بسیاری از این باغ‌ها جای خود را به آپارتمان‌ها و برج‌ها دادند و خاطره آن سرسبزی و طراوت از ذهن اهالی قدیم پاک نشد.

زرگنده امروز:

امروزه زرگنده به عنوان یکی از محله‌های مرفه و مدرن تهران شناخته می‌شود. از امکانات رفاهی و خدماتی این محله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مسجد: مسجد جامع زرگنده، از جمله مساجد قدیمی و با اصالت این منطقه است.
• بیمارستان: بیمارستان شهدای تجریش و بیمارستان قلب شهید رجایی، از جمله مراکز درمانی مهم در زرگنده هستند.
• فرهنگسرا: فرهنگسرای نیاوران و فرهنگسرای ابن سینا، به عنوان مراکز فرهنگی فعال در این محله شناخته می‌شوند.
• بازار روز: بازار روز زرگنده، محلی مناسب برای خرید مایحتاج روزانه و سوغاتی است.
• حوزه علمیه: حوزه علمیه امام خمینی، از جمله مراکز آموزشی دینی در این منطقه است.
• دانشگاه: دانشگاه شهید بهشتی و دانشگاه علوم پزشکی ایران، از جمله دانشگاه‌های معتبر در زرگنده هستند.
• بوستان: بوستان زرگنده، بوستان نونهالان و بوستان رودکی، از جمله فضاهای سبز و تفریحی این محله هستند.
• موزه: موزه نیاوران و موزه مینیاتور، از جمله جاذبه‌های گردشگری زرگنده هستند.
• سینما: سینما آستارا و سینما گلستان، از جمله سینماهای قدیمی و خاطره‌انگیز این محله هستند.
• قبرستان: قبرستان امامزاده صالح و قبرستان بهشت زهرا، از جمله قبرستان‌های مهم در محدوده زرگنده هستند.

زرگنده، فراتر از یک محله:

زرگنده صرفاً یک محله مسکونی نیست، بلکه گویی هویت تاریخی و فرهنگی تهران را در خود جای داده است. قدم زدن در کوچه پس کوچه‌های این محله، تماشای معماری بناهای قدیمی و حس و حال زندگی در آن، تجربه‌ای منحصر به فرد و خاطره‌انگیز را برای هر رهگذری رقم خواهد زد.