در روزهای پایانی جنگ تحمیلی، رژیم بعث عراق در اقدامی وحشیانه و غیرانسانی، روستای زرده در منطقه دالاهو را با بمباران شیمیایی هدف قرار داد. این جنایت هولناک که در 31 تیرماه 1367 رخ داد، یکی از تاریک‌ترین صفحات تاریخ جنگ تحمیلی را رقم زد.

در این جنایت، روستای زرده با بمب‌های شیمیایی حاوی گازهای خردل و اعصاب مورد حمله قرار گرفت. صدها نفر از اهالی بی‌گناه جان باختند و تعداد بیشتری مجروح شدند. بسیاری از مجروحان این حادثه، سال‌ها با عوارض ناشی از گازهای سمی دست و پنجه نرم کردند و در نهایت جان باختند.
 

علاوه بر تلفات جانی و خسارات مادی فراوان، این جنایت هولناک، زخم عمیقی بر پیکره جامعه محلی وارد کرد و تا سال‌ها سایه اندوه و غم را بر این روستا و ساکنان آن افکند. آلودگی آب‌های زیرزمینی و زمین‌های کشاورزی، زندگی ساکنان روستا را به شدت تحت تأثیر قرار داد و باعث شیوع بیماری‌های مختلف از جمله سرطان، مشکلات تنفسی و نقص‌های مادرزادی در نسل‌های بعدی شد.

اهمیت این است که فاجعه شیمیایی زرده نه تنها یک فاجعه زیست‌محیطی، بلکه یک جنایت علیه بشریت بود. قربانیان این جنایت، زنان، کودکان و مردانی بودند که تنها جرمشان زندگی در این روستا بود. این جنایت، نمادی از بی‌رحمی و جنایت‌کاری رژیم بعث عراق است و نشان می‌دهد که این رژیم تا چه حد حاضر بود برای رسیدن به اهداف خود، دست به هر جنایتی بزند.

وظیفه ماست که یاد و خاطره شهدای این فاجعه را زنده نگه داریم و به نسل‌های آینده انتقال دهیم. این جنایت باید به عنوان یک درس عبرت برای همه بشریت باشد تا هرگز اجازه ندهیم چنین جنایاتی تکرار شود.

مهیار موسوی