موضوع : شهرشناسی | نجف آباد شناسی

تحلیلی بر توزیع فضایی و مکان‌‌یابی خدمات شهری (مطالعه موردی: شهر نجف‌آباد)

پارسا کارشناسی ارشد 1391
موضوع: جغرافیا
پدیدآور: نسرین شریفی 
استاد راهنما: حمیدرضا وارثی 
استاد مشاور: مسعود تقوایی
دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
چکیده

افزایش جمعیت و رشد شتابان شهرنشینی در دهه‌های اخیر آثار سوئی را به دنبال داشته است که از آن جمله می توان به توسعه کالبدی ناموزون شهرها، فقر و افت استانداردهای زندگی، کمبود مراکز خدماتی، به هم خوردن نظام توزیع خدماتی و نارسائی سیستم خدماتی اشاره نمود.بدون تردید عمده ترین اثر رشد شتابان شهرنشینی و رشد بی رویه فضای شهر،به هم خوردن نظام توزیع خدماتی و نارسائی سیستم خدماتی شهری است.وظیفه اصلی برنامه‌ریزان و تصمیم گیرندگان شهری تعیین مکان بهینه این‌گونه مراکز است به طوری که تمام ساکنان شهری به آن دسترسی داشته باشند.علاوه بر این می توان گفت که برنامه ریزان سعی می‌کنند توزیع مراکز خدماتی را در محیط های شهری بهینه سازند و این توزیع،متناسب با توزیع جمعیت و با میزان تقاضا در نقاط مختلف شهر باشد.امروزه هم‌زمان با پیچیده‌تر شدن فضاهای شهری،کار برنامه‌ریزی نیز دشوارتر می شود.یکی از راه حل‌های اساسی برای حل این مشکل،استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)،جهت غلبه براینگونه پیچیدگی‌ها است. سامانه اطلاعات جغرافیایی با برخورداری از انواع توابع تحلیلی،امکان تلفیق داده‌های مکانی و غیر مکانی و همچنین مدیریت و تحلیل توامان آنها را فراهم نموده است،که می تواند به عنوان ابزاری در دست برنامه‌ریزان شهری باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی توزیع فضایی و مکان‌یابی خدمات شهری شهر نجف آباد می باشد. جهت رسیدن به این هدف،با استفاده ازسیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و به کمک مدل‌های تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و مدل همپوشانی شاخص ها،به بررسی خدماتی همچون ایستگا‌ه‌های آتش‌نشانی، فضای سبز،جایگاه‌های سوخت‌،مراکز بهداشتی-درمانی،پارکینگ‌های عمومی و پایانه‌های مسافربری پرداخته شده است. روش تحقیق در پژوهش حاضر ترکیبی از روش‌های اسنادی، توصیفی و تحلیلی بوده که اطلاعات مورد نیاز آن از طریق مشاهدات میدانی،منابع کتابخانه-ای،سالنامه‌های آماری،مطالعه طرح‌های جامع و تفصیلی شهر نجف آباد،نقشه 1:5000 وضع موجود و تفصیلی این شهر بدست آمده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که خدمات بررسی شده دارای مکان‌گزینی بهینه نبوده و سرانه آنها پایین‌تر از حد استاندارد است و قدرت پاسخگویی به نیاز شهروندان را ندارند.

نظر شما