عطیه وحیدمنش، محقق دانشگاه تهران، در پژوهشی جامع به بررسی وضعیت اسفناک نمره‌های کنکور در کشور پرداخته است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که سیستم آموزشی ایران با چالش‌های جدی روبرو است.

بر اساس آمارهای منتشر شده، حتی در بهترین استان‌های کشور مانند خراسان جنوبی، یزد و اصفهان، میانگین نمرات دانش‌آموزان در مقطع دبیرستان بسیار پایین‌تر از حد انتظار است. به طور مثال، در خراسان جنوبی که به عنوان بهترین استان شناخته می‌شود، میانگین نمره دیپلم دانش‌آموزان تنها ۱۴.۴۳ بوده است. این در حالی است که در برخی استان‌های دیگر مانند خوزستان، آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان، این میانگین به زیر ۱۱ نیز رسیده است.

این اعداد تکان‌دهنده نشان می‌دهند که تعداد قابل توجهی از دانش‌آموزان نتوانسته‌اند حتی به سطح متوسطی از دانش دست یابند. این وضعیت نگران‌کننده، دلایل مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به نابرابری آموزشی در مناطق مختلف کشور، کیفیت پایین آموزش، کمبود منابع آموزشی و عوامل اجتماعی-اقتصادی اشاره کرد.

علاوه بر پایین بودن میانگین نمرات، ترک تحصیل نیز به عنوان یکی دیگر از چالش‌های جدی سیستم آموزشی کشور مطرح است. بسیاری از دانش‌آموزان به دلیل مشکلات اقتصادی، اجتماعی و یا تحصیلی، مجبور به ترک تحصیل می‌شوند.

این وضعیت بحرانی پیامدهای جدی برای کشور دارد:

• کاهش کیفیت نیروی انسانی: پایین بودن سطح علمی دانش‌آموختگان می‌تواند بر بهره‌وری نیروی کار و رشد اقتصادی کشور تأثیر منفی بگذارد.
• افزایش نابرابری اجتماعی: نابرابری آموزشی باعث افزایش شکاف طبقاتی و اجتماعی می‌شود.
• کاهش سرمایه انسانی: ترک تحصیل دانش‌آموزان به معنای از دست رفتن یک سرمایه انسانی ارزشمند است.

برای بهبود وضعیت آموزش و پرورش، نیازمند اقدامات جدی و اساسی هستیم. برخی از این اقدامات عبارتند از:

• توزیع عادلانه منابع آموزشی: اختصاص منابع کافی به مناطق محروم و بهبود کیفیت زیرساخت‌های آموزشی در این مناطق.
• توجه به کیفیت آموزش: ارتقای سطح علمی معلمان، به‌روزرسانی محتوای آموزشی و استفاده از روش‌های نوین تدریس.
• حمایت از دانش‌آموزان در معرض آسیب: ارائه خدمات حمایتی به دانش‌آموزانی که در معرض ترک تحصیل هستند.
• تغییر رویکرد ارزیابی: جایگزینی روش‌های ارزیابی سنتی با روش‌های نوین که به جای حفظ مطالب، بر پرورش تفکر انتقادی و خلاقیت تاکید دارند.

با اتخاذ این اقدامات و با همکاری همه دستگاه‌های مسئول، می‌توان امیدوار بود که شاهد بهبود وضعیت آموزش و پرورش در کشور باشیم.

در پایان، لازم به ذکر است که این تنها یک بخش از مشکل بزرگ آموزش و پرورش است و برای حل آن نیازمند تلاش‌های همه‌جانبه هستیم.

چه راهکارهای دیگری برای بهبود وضعیت آموزش و پرورش کشور پیشنهاد می‌کنید؟