در اعماق تاریخ تهران، در محله دلا‌ب، آرامگاه بانویی نهفته است که حکمرانی بر بخشی از ایران را بر عهده داشت. سیده ملک خاتون، نخستین زن حاکم شیعه در تاریخ ایران، زنی پارسا و قدرتمند بود که نامش با روایاتی حماسی عجین شده است.
 

پاسخ دندان‌شکن به سلطان محمود غزنوی

یکی از مشهورترین روایت‌ها درباره سیده ملک خاتون، پاسخ دندان‌شکنی است که به سلطان محمود غزنوی داد. زمانی که سلطان محمود، با لشکر عظیمی، قصد تصرف ری را کرد، سیده ملک خاتون در نامه‌ای به او نوشت: «اگر تو ری را بگیری، یا تو پیروز خواهی شد یا من. اگر تو پیروز شوی، چه اهمیتی دارد؟ همه خواهند گفت محمود زنی را شکست داده است. اما اگر من پیروز شوم، آبروی تو برای همیشه خواهد رفت.»

این پاسخ قاطع و هوشمندانه، نه تنها سلطان محمود را به فکر فرو برد، بلکه نشان از قدرت و اعتماد به نفس بالای سیده ملک خاتون داشت.
 

دولاب، شهری با تاریخ غنی

محله دلا‌ب، علاوه بر آرامگاه سیده ملک خاتون، میزبان اماکن تاریخی دیگری نیز هست. از جمله این اماکن می‌توان به امامزاده چهل تن اشاره کرد که داستان شهادت یاران امام رضا (ع) در این مکان، بر عمق تاریخی و مذهبی این محله افزوده است. همچنین، امامزاده اهل بن علی (ع) یا بقعه گل زرد، از دیگر اماکن زیارتی این منطقه است که به فرزندان امیرالمؤمنین نسبت داده می‌شود.
 

اهمیت تاریخی سیده ملک خاتون

سیده ملک خاتون نه تنها یک حاکم قدرتمند، بلکه نمادی از زنان قوی و باهوش در تاریخ ایران است. او در دوره‌ای که حکومت بر زنان معمول نبود، توانست به موفقیت‌های بزرگی دست یابد و نام خود را در تاریخ ایران ماندگار کند. داستان زندگی او الهام‌بخش بسیاری از زنان بوده و نشان می‌دهد که زنان نیز می‌توانند نقش‌های مهمی در جامعه ایفا کنند.

نتیجه‌گیری

آرامگاه سیده ملک خاتون در محله دلا‌ب، تنها یک بنای تاریخی نیست، بلکه نمادی از قدرت، هوش و شجاعت زنان در تاریخ ایران است. داستان زندگی او و دیگر روایات تاریخی پیرامون این محله، حکایت از غنای تاریخی و فرهنگی تهران دارد.