یکشنبه 10 تیر ,1375 30 ژوئن ,1996 سال چهارم , شماره 1006

بحث خودکفایی در صنعت و سایر فعالیتهای اقتصادی کشور, از همان
نخستین روزهای پیروزی انقلاب اسلامی, به عنوان یک برنامه مدون و مداوم,
پی گیری شده است. البته رخدادهای متعددی در طول سالهای بعد و در جریان
ادامه جنگ تحمیلی وهم چنین بی اعتمادی به کشورهای پیشرفته در تامین
نیازهای کشور, به این نگرش سازنده یاری رساند و بنابراین تمامی
واحدهای صنعتی و تولیدی کشور, رسیدن به نوعی خودکفایی نسبی در اولویت
برنامه های خود, قرار دهند.
برهمین اساس در صنعت برق نیز این نگرش از اهمیت فراوان برخوردار شد
و گرچه تحقق این برنامه, مدت زمانی به درازا کشید, اما هیچگاه از
برنامه های جاری مدیریتهای اجرایی برکنار نماند. همین کوششها است که
موجب شد صنعت برق کشور در مدت کوتاهی اهداف تعیین شده از قبل را پشت
سر بگذارد و به مرحله ای از کارایی برسد که بتواند تمامی پروژه های
زیربنایی و دشوار صنعت برق را, برعهده بگیرد. نمایشگاه سوم قصد دارد
این واقعیت را در معرض داوری اقشار جامعه قرار بدهد.
اکبر نعمت اللهی مدیر اجرایی نمایشگاه می گوید که اکنون نمایشگاه صنعت
برق به حادثه ای مبدل شده است که نمی توانیم از آن چشم بپوشیم. اگر
وزارت نیرو نیز از ادامه برگزاری نمایشگاه منصرف شود, صنعتگران و
شرکتهای فعال در این رشته اصرار زیادی برادامه فعالیت آن دارند. در
واقع نمایشگاه یک بازار بزرگ است که سالی یکبار تمامی دست اندرکاران
صنعت برق را در کنار هم قرار می دهد. شرکت کنندگان با دستاوردها
وپیشرفت سایرین مطلع می شوند و زمینه برای بهره گیری از حداکثر
توانمندی ساخت داخل قطعات و ملزومات, فراهم می آید.

تقسیم بندی موضوعی فضای نمایشگاه
در سومین نمایشگاه صنعت برق , بیش از 200 شرکت کننده , طیف وسیعی از
خدمات و تولیدات را به معرض نمایش گذاشته اند. به همین جهت تقسیم بندی
تازه ای در غرفه هامیسر شده و وزارت نیرو مجبور شده است بر فضای
نمایشگاهی بیافزاید. امسال علاوه برسالن مبنا یک سالن دیگر به فضای
مورد استفاده افزوده شده و سطح زیر پوشش نمایشگاه در فضای آزاد نیز
که به نمایش تولیدات سنگین این صنعت اختصاص یافته است, به مراتب بیش از
نمایشگاه قبلی است و به حدود 10 هزار مترمربع بالغ می شود.
شرکتهای برق منطقه ای, شرکتهای تولید و توزیع برق, سازندگان وسایل و
تجهیزات نیروگاهی و خطوط انتقال نیرو, شرکتهای ساختمانی و پیمانکاری ,
تولید کنندگان تابلو وترانسفورموتورهای برق فشار قوی و ضعیف, صنایع
سیم و کابل فشار قوی و ضعیف ,مهندسان مشاور و موسسات طراحی و مهندسی ,
شرکتهای مدیریت و راه بری پروژه ,مراکز علمی و تحقیقاتی, خدمات
نرم افزاری صنعت برق, خدمات نصب و صنایع روشنایی, طراحی و مونتاژ و
بالاخره صنایع فلزی مرتبط با این صنعت, هرکدام در فضای مشخصی در صحن
نمایشگاه حضور یافته اند.
تقسیم بندی موضوعی شرکت کنندگان در نمایشگاه سوم, نتیجه تجربه مفیدی
است که برگزارکنندگان نمایشگاه از دو رویداد پیشین کسب کرده اند.
نمایشگاه صنعت برق یک رویداد تخصصی است و گرچه تعداد زیادی از
بازدیدکنندگان عادی را نیز به سوی خودمی کشد, اما بیشتر فضایی برای
انجام مذاکرات و کسب اطلاعات و تبادل نظر میان شرکت کنندگان است. در
حقیقت ایده اصلی وزارت نیرو از برگزاری این نمایشگاه نیز چیزی بیش از
این نیست که فعالان صنعت برق با امکانات و قابلیتهای یکدیگر آشنا
شوند و سعی کننداز توان جمعی, بهره گیرند.

میز گرد تخصصی در نمایشگاه تازه
از آنجا که نمایشگاه صنعت برق مکانی برای تبادل تجارب و یافتن راه حل
مشکلات بخشهای مختلف این صنعت است, برگزاری سمینارها و گردهمایی های
علمی, فنی و تحقیقاتی, یکی از مهمترین رویدادهایی است که در طول
نمایشگاه, شرکت کنندگان را دریکجا در کنار هم قرار می دهد تا هر یک
نظریات خودرا پیرامون راههای توسعه بیان دارند وحل مسایل و مشکلات
خودرا از سیاستگزاران صنعت و سایر همکاران خود, جویا شوند. در جریان
سومین نمایشگاه صنعت برق, میز گردی ترتیب یافته است که با
عنوان ارتقای فن آوری و نقش آن در صنعت برق زمینه بحث های علمی امسال
را ترسیم خواهد کرد. براساس برنامه زمان بندی شده روز چهارشنبه 13
تیرماه به برگزاری چهارنشست تخصصی اختصاص یافته است که شامل موضوعات
زیر خواهد بود:
1 مدیریت پروژه های بزرگ صنعت برق .
2 بررسی وضعیت امور تحقیقاتی و پژوهشی .
3 مسایل مربوط به صنعت و ساخت و تولید ملزومات و تجهیزات .
4 روشهای صدور خدمات و تجهیزات صنعت برق .
اکبر نعمت اللهی مدیر اجرایی نمایشگاه می گوید که بحث گردهمایی سال
پیش, بیشتربرسر مشکلاتی بود که صنعت برق در زمینه تامین ارز برای کمک
به روند افزایش ساخت داخل در این بخش داشت. اما با تثبیت نرخ ارز,
صنایع وابسته به برق, دیگر مشکلی برای دریافت ارز مورد نیاز خود
ندارند. اما حالا با مشکلات نقدینگی و پرداختهای ریالی مواجه شده اند.
در مواردی ساخت داخل قطعات گرانتر از محصولات وارداتی تمام می شود
واین موضوع به رقابتی منجر می شود که نتیجه آن به زیان صنعت داخلی است.
بنابراین درنشستهای تخصصی, توجه بیشتری به رفع موانع کار صنعتگران
داخلی معطوف خواهدشد. مقامهای مسئول بانکی, گمرکی و اقتصادی کشور در
این نشستها حضور می یابند تامسایل را مستقیما از خود فعالان این بخش
صنعتی بشنوند و طبعا یافتن راه حلها نیز درجریان همین گفتگوها, مقدور
خواهد شد.

شرکتهای خارجی در صحن نمایشگاه
تا زمانیکه صنعت برق با تولیدکنندگان خارجی تماس مستقیم نداشته
باشد, نخواهد توانست پویایی لازم را برای رشد و توسعه, تامین کند. در
حقیقت تماس با تولیدکنندگان خارجی و ارائه دهندگان خدمات صنعت برق
در سطوح بین المللی, صنعتگران داخلی رابیش از پیش متقاعد خواهد ساخت
که برای توفیق در داخل و خارج نیاز به تحرک بیشتری دارند و باید که
برتوانمندیهای خود بازهم بیافزایند.
مدیر اجرایی نمایشگاه می گوید که امسال کوشش محدودی برای جلب
همکاران خارجی صنعت برق به صحن نمایشگاه داشته ایم, اما قصد داریم از
سال آینده اولویت بیشتری به این کار قایل بشویم. صنعت برق کشور باید
با تولیدات بازارهای دیگر آشنابشود و کم و کاستی های تولید و خدمات
خودرا دریابد. این کار طبعا موجب ارتقای کیفی محصولات داخلی و بالارفتن
توان خدماتی شرکتهای مربوط خواهد شد.
وی می گوید که از طریق وزارت امور خارجه با کلیه نمایندگیهای سیاسی و
بازرگانی دیگر کشورهای جهان مکاتبه کرده و از آنان خواسته ایم که
امکان مشارکت تولیدکنندگان وفعالان صنعت برق خودشان را برای بازدید
از نمایشگاه یا شرکت در آن, فراهم آورند. ایران, پروژه های زیربنایی
گسترده ای در سالهای آینده در برنامه دارد و شرکتهای خارجی علاقمندند
که در اجرای آنها مشارکت داشته باشند. بنابراین شرکتهای خارجی که
اکنون بسیاری از زمینه های حضور در صنعت برق ایران را از دست داده اند
مترصد آنند تا درزمینه هایی که ایران هنوز کمبودهایی دارد, جای پای
خودرا محکم کنند. برخی از آنها حتی حاضر شده اند به صورت همکار در
مجموعه مدیریتهای صنعت برق کشور, به حضوری محدود نیز رضایت بدهند.
او می گوید که امسال حضور شرکتهای خارجی در نمایشگاه بسیار محدود
خواهد بود, اما با توجه به مسایلی که عنوان شد, احتمال دارد که این
حضور در نمایشگاههای آینده پر رنگتر شود بویژه زمانی که ایران
تولیدات نسبتا مناسبی برای صدور به خارج از کشور دارد,مشتریان این
تولیدات در سطح بازارهای بین المللی بی میل نخواهند بود که با حضور
وبازدید از نمایشگاه, شناخت بهتری از این تولیدات به دست آورند و با
سازندگان وتولیدکنندگان آن ها به صورت مستقیم به مذاکره بپردازند.
البته بیشتر سعی براین است که درمرحله نخست آن دسته از شرکتهای
خارجی برای حضور در نمایشگاه دعوت شوند که درسالهای اخیر در اجرای
پروژه های جاری این صنعت سهم داشته و یا با سایر شرکتهای صنعت برق ,
همکاری نزدیک و تبادل تکنولوژی و اطلاعات دارند. یک پیشنهاد دیگر که
برای کمک به حضور وسیعتر صنعتگران داخلی در بازارهای بین المللی در دست
بررسی است, امکان ایجاد نمایشگاههایی از تولیدات و توانمندیهای بخش
صنعت برق کشور, در سایر کشورهای جهان است.

امکانات صدور کالا و خدمات
نگاهی به مجموعه شرکتهایی که در نمایشگاه سوم صنعت برق حضور دارند,
نشان می دهد که اکنون بخش عمده ای از نیازهای این صنعت در داخل کشور و
در موسسات دولتی و خصوصی, تولید می شود. از آنجا که تولید و هدایت
نیروی الکتریکی, یک صنعت بسیار ظریف است, تجیهیزات و ملزومات مورد
استفاده در این صنعت باید ازکیفیت بسیار بالایی برخوردار باشد, در
غیر این صورت نه تنها نمی توان به توفیقی دربازارهای جهان دل خوش داشت
بلکه مصرف آن در داخل کشور نیز مقدور نخواهد شد. ازاین روست که در
سالهای اخیر موسساتی که به تولید تجهیزات و ملزومات صنعت برق کشور,
پرداخته اند, نخست سعی کرده اند کیفیت تولیدات خودشان را به تایید یکی
ازسازمانهای بین المللی این صنعت برسانند.
برخی از شرکتهای خصوصی برای کسب اطمینان از کیفیت نهایی تولید,
به توافقهای مهمی با تولیدکنندگان برجسته این کالاها در اروپا, دست
یافته اند. کسب امتیاز ساخت و رعایت ضوابط فنی تامین مواد اولیه و
تولید, یکی از راههایی است که می تواند ورودتولیدات داخلی را
به بازارهای بین المللی آسانتر کند. برهمین اساس اکنون کوشش پی گیری از
سوی شرکتهای خدماتی و تولیدی صنعت برق به کار گرفته شده است
که بتوانند با دریافت گواهینامه های کنترل کیفی سری استانداردهای ایزو
,9000 سندی برای پیوستن به بازارهای بین المللی در دست داشته باشند.
ارتقای کیفیت تولید در بازار پررونق داخلی نیز سود بسیاری برای
صنعتگران ایران در آستین دارد. یک دلیل عمده که مجریان پروژه های
نیروگاهی و انتقال و توزیع برق, به خرید کالا و تجهیزات مورد نیاز خود
از خارج کشور, تمایل بیشتری داشتند, اطمینان خاطری بود که نسبت
به کیفیت این فرآورده ها احساس می کردند. طبعا چنانچه تولید داخلی
باکیفیت قابل رقابتی عرضه شود, در شرایط مساوی بیشترین منفعت ملی در
این خواهد بودکه این تجهیزات از بازار داخلی خریداری شود. به این
ترتیب حتی اگر این تولیدات هزینه یکسانی با تولیدات خارجی داشته
باشد, می توانیم مطمئن باشیم که ارزش افزوده ناشی ازتولید همان کالا,
نصیب اقتصاد داخلی شده و به درآمد ملی, سود رسانده است.

نمایشگاه و نظر شرکت کنندگان
نظرخواهی هایی که پس از پایان دو نمایشگاه پیشین از شرکت کنندگان در
این نمایشگاهها انجام گرفته است, نشان می دهد که بیشتر این شرکتها
حقیقتا مشارکت در نمایشگاه را بسیار سودمند یافته اند. بسیاری از
آنها براین نکته تاکید داشتند که توانسته اندتصویر نسبتا کاملی از کل
صنعت به دست آورند و برخی از آن ها نیز توانسته بودند, ازجمع شرکت
کنندگان, شریکان و همکارانی برای خود انتخاب کنند.
مقامهای مملکتی نیز پس از بازدید از نمایشگاههای مزبور, توفیق در
برپایی آنها راموفقیتی برای کل صنعت و اقتصاد کشور دانسته و برضرورت
ادامه این فعالیت, مهر تاییدو تاکید نهاده اند.
مهندس محمدعلی ریاضی, معاونت هماهنگی تولید شرکت سهامی برق
منطقه ای تهران می گوید که در نمایشگاه صنعت برق, تمامی شرکت کنندگان
با هدف مشترکی که رفع مشکلات و مسایل به یاری دیگر فعالان این صنعت است ,
گام به میدان می نهند وبه همین جهت اغلب موفق نیز از این میدان به در
می آیند. او خاطر نشان می شود که شرکت کنندگان در نمایشگاه بایستی از
شعار پرهیز کرده و اطلاعات واقعی در اختیاربازدیدکنندگان قرار بدهند.
در این صورت کارشناسان فن نیز خواهند توانست به جمع بندی مناسبی از
تحولات این صنعت برسند.