پیرامون نام جواهرده
نام روستای جواهرده موضوعی است که نظرات متفاوتی را برانگیخته است. در ادامه به بررسی این نظرات میپردازیم:
پیشینه تاریخی: یکی از کهنترین اشارهها به نام جواهرده در کتاب «تاریخ گیلان و دیلمستان» از سیدظهیرالدین مرعشی است که در سدهٔ ۹ هجری قمری نوشته شده و از این روستا با نام «جئورده» یاد میکند. در زبان گیلکی نیز نام این روستا به صورت «جؤردی» یا «جؤرده» یاد شدهاست.
نظریات مخالف:
- برخی پژوهشگران معتقدند که نام «جواهرده» نادرست است و «جؤرده» به معنی «ده بالا» (زِبَر ده) است. این گروه استدلال میکنند که چون در استان گیلان چندین محل و روستا با نامهای مشتق از «جئور» یا «جیر» وجود دارد، نام «جواهرده» که به معنای جواهر است، صحیح نمیباشد.
- همچنین، این گروه به این نکته اشاره میکنند که نامگذاری مکانها به دو گروه غربی و شرقی، و سفلی و علیا امری متأخر بوده و مربوط به دوران نظامخانی و خانزادگی است، بنابراین نام «جؤرده» نمیتواند به معنی ده بالا باشد.
نظریات موافق:
- برخی پژوهشگران بر این باورند که نام «جواهرده» به دلیل وجود آثار قیمتی، طلا و جواهرات در این منطقه صحیح است و این نام به درستی به روستا تعلق دارد. آنها به نام «جواهردشت» در رودسر اشاره میکنند که تأیید میکند نام جواهرده به جواهر مربوط میشود.
- بر اساس یکی دیگر از نظریات، نام «جواهرده» ممکن است از «جَوادَهار» به معنی «گندمزار میان شکاف دو کوه» تغییر یافته باشد. در این نظریه، واژههای «جاوا» (گندم) و «دهار» (شکاف کوه) به کار رفته است.
- فرضیه دیگری نیز وجود دارد که نام جواهرده برگرفته از زنی به نام جواهر است که در گذشته حاکم این منطقه بوده است.
نظریات جدید:
- دکتر عنایتاله رحیمیان در کتاب «سختسر یا رامسر در گذر زمان» از کلمه «جواردیه» استفاده کرده است که ممکن است اشارهای به نام تاریخی این روستا باشد.
این نظرات مختلف نشاندهنده پیچیدگی و تنوع در تاریخ و فرهنگ محلی جواهرده هستند و همچنان پژوهش در این زمینه ادامه دارد.
نظر شما