سایت موزه گوهرتپه، واقع در استان مازندران و شهرستان بهشهر، یکی از محوطه‌های بزرگ پیش از تاریخ شمال ایران است. این سایت با فاصله ۲۰ دقیقه‌ای از مرکز بهشهر و ۲ کیلومتری شمال غربی رستم‌کلا قرار دارد. گوهرتپه که به عنوان یک محوطه باستانی شناخته می‌شود، نمایانگر یک تحول تاریخی بزرگ در دوره‌های مختلف است.
 

پیشینه تاریخی

سایت گوهرتپه در دشت رسوبی واقع شده و در جنوب آن ارتفاعات با پوشش جنگلی و کوهستان سرسبز به چشم می‌خورد. این محوطه در دوران مس و سنگ (۳۵۰۰ ق. م) شکل گرفته و در دوران مفرغ (۱۸۰۰–۳۰۰۰ ق. م) به شهری بزرگ با وسعت ۵۰ هکتار تبدیل شده است. آثار فرهنگی به دست آمده از دوره‌های مختلف از جمله دوران مس و سنگ، برنز و آهن، بیانگر تحولات تدریجی این منطقه است.
 

تحولات تاریخی

• دوره نوسنگی: آغاز زندگی روستانشینی
• دوره برنز: تغییرات عمده در شکل زندگی، به ویژه انتقال قبرستان‌ها به خارج از فضای مسکونی
• دوره آهن: افزایش وسعت گورستان‌ها و استفاده از مکان‌های با سراشیبی برای جلوگیری از نفوذ آب

آثار باستانی و یافته‌ها

در گوهرتپه، آثار متنوعی شامل جنگ‌افزارهای مفرغی و آهنی، اشیاء تزیینی، مهره‌های سنگی، پیکرک‌های حیوانی و انسانی، ریتون‌های سفالی و ابزارهای سنگی کشف شده است. این آثار نشان‌دهنده فرهنگ و زندگی روزمره مردم این منطقه در دوران‌های مختلف تاریخی است.
 

وجه تسمیه

نام "گوهرتپه" به دلیل وجود گنجینه‌ها و آثار باستانی ارزشمند در این محوطه انتخاب شده است. همچنین، احتمالاً نام‌گذاری تپه‌ها بر اساس نام مالکین زمین‌های زراعی نیز در انتخاب این نام موثر بوده است.

افسانه‌های محلی

بر اساس افسانه‌های محلی، مردم معتقد بودند که در عیدهای باستانی، اسبی از خاک گوهرتپه بیرون آمده و به سمت دریا می‌رود تا آب بنوشد. اگر کسی این اسب را ببیند و با گِل به او بزند، آن اسب به طلا تبدیل می‌شود.
 

اطلاعات کلی

• مختصات جغرافیایی: ۳۶°۴۰'۴۹٫۹۰"N ۵۳°۲۴'۴۴٫۳۱"E
• نام: گوهَرتَپّه
• کشور: ایران
• استان: مازندران
• شهرستان: بهشهر
• بخش: رستمکلا
• کاربری: مسکونی، گورستان
• مالک فعلی: سازمان میراث فرهنگی
• شمارهٔ ثبت: ۵۴۰۶
• تاریخ ثبت ملی: ۲۵ اسفند ۱۳۸۰
• امکان بازدید: دارد

سایت موزه گوهرتپه بهشهر، با تاریخچه غنی و آثار باستانی متنوع، به عنوان یکی از مهم‌ترین محوطه‌های تاریخی شمال ایران شناخته می‌شود و برای علاقه‌مندان به تاریخ و باستان‌شناسی، مقصدی جذاب به شمار می‌رود.