مسجد جامع ساوه
موقعیت جغرافیایی:
مسجد جامع ساوه در جنوبی‌ترین نقطه شهر ساوه، در انتهای خیابان سلمان ساوجی واقع است.
تاریخچه:
مسجد جامع ساوه یکی از قدیمی‌ترین مساجد ایران است که در دوره سلجوقیان ساخته شده و در طول تاریخ دستخوش تغییرات و مرمت‌های مختلفی شده است. تاریخ دقیق ساخت این مسجد به طور کامل مشخص نیست، اما قدیمی‌ترین شیء پیدا شده در این مجموعه، کتیبه‌هایی است که مربوط به سده ۴ هجری قمری هستند. بنابراین، این مسجد حداقل ۱۰۰۰ سال قدمت دارد.
معماری:
این بنا از خشت و گل ساخته شده و شامل بخش‌های مختلفی از جمله صحن، گنبد، ایوان‌ها، شبستان‌ها و محراب‌ها است.
گنبد:
گنبد مسجد با قطر ۱۴ متر و ارتفاع ۱۷ متر، و ساق یا گردنه گنبد با ۴ متر ارتفاع، آراسته به کاشی‌های معقر می‌باشد.
شبستان‌ها و ایوان‌ها:
شبستان‌ها و دهلیزهای آجری با عرض ۵٫۳ متر و طول ۲۰ متر، از آثار سده ششم و عصر سلجوقیان به‌شمار می‌روند. ایوان باشکوه و رفیع در ضلع غربی میان شبستان‌ها قرار دارد.
محراب‌ها:
محراب‌های مسجد دارای کتیبه‌های متعدد به خط ثلث و کوفی هستند که شامل سوره‌هایی از قرآن مانند سوره قدر، اخلاص، و جمعه می‌باشد.
مناره:
در گوشه شمال شرقی مسجد، مناره‌ای آجری از دوره سلجوقی واقع شده است که ارتفاع فعلی آن ۱۴ متر و قطر ۵٫۳ متر است. این مناره با کتیبه‌های متعدد کوفی تزئین شده و دارای راه پله‌ای مارپیچ است که به نوک مناره دسترسی می‌دهد.
ثبت ملی:
مسجد جامع ساوه که ۴ هزار و ۲۰۰ متر مربع وسعت دارد، در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ به عنوان نخستین مکان تاریخی استان مرکزی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
ویژگی‌های دیگر:
- آثار و بقایای موجود در مسجد نشان‌دهنده وجود آتشکده در دوران پیش از اسلام و تبدیل آن به مسجد در دوران اسلامی است.
- این مسجد به دلیل دارا بودن ویژگی‌های معماری، نقاشی، کاشی‌کاری و گچ‌بری، از ارزش بالایی برخوردار است و نمونه‌ای برجسته از هنر معماری و تزئینات ایرانی است.
نظر شما