کودکان و نوجوانان تحت‌ تاثیر شرایط زیستی و مدرنیته، وضعیت متفاوتی از کودکی را تجربه می‌کنند که این امر منجر به بروز اضطراب و استرس می‌شود و در نهایت آینده آنها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

دوران شیوع ویروس کرونا یکی از عوامل اصلی است که موجب شد کودکان تغییرات عمده‌ای در زندگی روزمره خود تجربه کنند. حضور طولانی مدت در خانه، تحصیل آنلاین و کاهش تعاملات اجتماعی، فشار روانی زیادی را به آنها وارد کرده است.

پری سادات حاج سید جوادی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین و فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان، در گفت‌و‌گویی با ایرنا درباره اختلالات اضطرابی در کودکان صحبت کرد. او به این موضوع پرداخت که چرا کودکان و نوجوانان دچار اضطراب می‌شوند و چگونه می‌توان این مسئله را مدیریت کرد.

علل و علائم اضطراب در کودکان

عوامل محیطی و ژنتیکی از جمله ناسازگاری والدین، کنترل و سخت‌گیری‌های بیش از حد و توجه و وابستگی زیاد کودکان به والدین از اصلی‌ترین دلایل اضطراب در کودکان و نوجوانان هستند. حاج سید جوادی تاکید کرد: “اگر این اضطراب‌ها مدیریت نشوند، تا سنین بزرگسالی ادامه می‌یابند.”

علایم اضطراب در کودکان متفاوت از بزرگسالان است. برخی از این علائم شامل دردهای جسمی مانند سردرد، اختلالات گوارشی، اختلال در خواب و اشتها و تغییرات خلقی همچون لجبازی، عصبی بودن و پرخاشگری می‌باشد.

مدیریت و پیشگیری از اضطراب

شناسایی به موقع علائم و ریشه‌یابی مشکلات محیطی اولین قدم در مدیریت و پیشگیری از اضطراب کودکان است. در صورت مشاهده علائم اضطراب، مراجعه به روانپزشک کودک و نوجوان ضروری است. حاج سید جوادی یادآور شد: “همانطور که پیگیری مشکلات جسمی اهمیت دارد، بررسی مسائل روانی کودکان نیز بسیار مهم است.”

او افزود: “اضطراب به دو صورت متعادل و عصبی وجود دارد؛ اضطراب متعادل می‌تواند مفید باشد اما اضطراب عصبی می‌تواند منجر به اختلالات رفتاری جدی شود.”

اقدامات لازم برای والدین

والدین باید توجه ویژه‌ای به نشانه‌های اضطراب در کودکان خود داشته باشند و در صورت مشاهده، سریعا به متخصصین مراجعه کنند. پیگیری و درمان به موقع می‌تواند از تاثیرات مخرب اضطراب در آینده کودکان جلوگیری کند.

با توجه به گزارش‌هایی از شناسایی ۴۸۲ کودک مضطرب در قزوین و اجرای طرح غربالگری اضطراب برای ۲۷۱۰ کودک، اهمیت این موضوع بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است.