سوزن دوزی بلوچی
موضوع : شهرشناسی | استان سیستان و بلوچستان -زاهدان

سوزن دوزی بلوچی

لباس زنان بلوچ با استفاده از سوزن‌دوزی‌های زیبا و منحصر به فرد، یکی از مهم‌ترین نمادهای فرهنگی و هنری این قوم است. این سوزن‌دوزی‌ها شامل طرح‌های هندسی، گیاهی، انسانی و حیوانی بوده که بیشترین تنوع آن‌ها در نقوش هندسی دیده می‌شود. 
 


بانوان بلوچ با دقت و ظرافت بالایی این طرح‌ها را روی بخش‌های مختلف لباس خود پیاده می‌کنند و گاهی برای تنوع بیشتر از زنجیر دوزی با نخ ابریشم نیز استفاده می‌کنند.

اجزای اصلی لباس زنان بلوچ:

  1. پیش سینه (یقه): بخش بالایی لباس که با سوزن‌دوزی تزیین می‌شود.
  2. پاندول یا گوامتان (جیب لباس): یکی از مهم‌ترین قسمت‌های لباس که با سوزن‌دوزی زیبا و دقیق تزیین می‌شود.
  3. آستین و سرآستین: بخش‌هایی از لباس که به وسیله سوزن‌دوزی برجسته می‌شوند.
  4. پادک یا پانچک (دمپای شلوار): این بخش نیز به وسیله سوزن‌دوزی به زیبایی تزیین می‌شود.
     

گاهی در سوزن‌دوزی‌ها از آینه‌های کوچک نیز برای زیبایی بیشتر استفاده می‌شود.

اجزای مختلف لباس زنانه بلوچ:

  1. پاجامک: شلوار گشاد و چین‌دار که افراد متمول آن را با عرض بیشتری می‌دوزند.
  2. تکو: چارقد زنانه.
  3. مهنا (مقنعه): سرپوشی زیبا و رنگین از جنس ابریشم.
  4. سریگ: روسری بزرگی به شکل مستطیل که با پریوال‌دوزی تزیین می‌شود.
  5. پاپوش‌ها: شامل چهار نوع کفش مانند:
    • سواس: نوعی دمپایی که از درخت یا پورگ تهیه می‌شود.
    • موچی: نوعی کفش که هنگام راه رفتن صدا می‌دهد.
    • کتوک: کفشی با تخت چوبی و رویه کاموا.
    • تک کول: کفشی که از درختچه داز تهیه می‌شود.
       

زیورآلات زنانه بلوچ:

  1. سربند: گل طلایی نگین‌دار که به پیشانی آویخته می‌شود.
  2. پولوه: گل طلایی که به پره وسط بینی آویخته می‌شود.
  3. کپگ یا خفتان: گردنبندی از نیم‌کره‌های طلایی که به یک زنجیر طلایی متصل است.
  4. کید: زنجیری طلایی که روی موی سر و بالای پیشانی بسته می‌شود.
  5. مزبری: بازوبندی از جنس طلا یا نقره.
     

مهتاب نوروزی، از چیره‌دست‌ترین سوزن‌دوزان بلوچ بود که آثار هنری او در منسوجات و پوشاک زنانه شهرت زیادی داشت و هنر سوزن‌دوزی بلوچی را به جهانیان معرفی کرد.

نظر شما