سیستان و بلوچستان یکی از استان‌های باستانی و غنی فرهنگی ایران است که پوشاک سنتی مردمانش تنوع و تفاوت‌های زیادی دارد. محمد بهروز عیسی‌زهی، پژوهشگر حوزه صنایع‌دستی این استان، در این خصوص توضیحاتی ارائه داده و به جزئیات این تفاوت‌ها پرداخته است.

به گفته عیسی‌زهی، لباس‌های مردمان سیستان و بلوچستان بسیار به هم شباهت دارند، اما تفاوت‌هایی در جزئیات مانند چین پیراهن، تزئینات و جنس پارچه‌ها وجود دارد. او اشاره می‌کند که بررسی تاریخ پوشاک در این منطقه به دوران باستان بازمی‌گردد و ریشه‌های فرهنگی آن از دوران مادها تا ساسانیان و دوران پسا اسلام مشهود است.
 

لباس‌های زنان سیستانی

لباس‌های زنان سیستانی شامل چارقدهای یک‌لایه و مشکی است که از روی پهنا به سر بسته می‌شوند. بخش‌های دیگر این پوشاک شامل دستمال، کلاه، روبنده و دولاق، نوعی چادر با تزئینات است. پیراهن بلوچی بلندی تا قوزک پا دارد و با قیطان‌دوزی و گلدوزی‌های پشمی و کاموا یا ابریشم رنگی تزئین می‌شود. همچنین، پیراهن پی‌نر اسلامی که بیشتر توسط زنان سالمند استفاده می‌شود، با سیاه‌دانه‌دوزی دور یقه تزئین شده و به طور عمده در داخل خانه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

لباس‌های مردان سیستانی

مردان سیستانی انواع مختلف کلاه‌هایی مانند عرقچین، پشمی، فقرص، سیمی، پوستی و نمدی می‌پوشند. همچنین، سربندی به نام لونتگه نیز، شبیه عمامه، جزو بخشی از پوشاک آنان است. بقیه پوشاک شامل پشمینه، لنگ، چل تریز، پیراهن عربی، جلیقه، پی‌نر، کت و قبا و انواع پاپوش‌ها است.

لباس‌های زنان بلوچ

زنان بلوچ در بلوچستان البسه‌ای شامل چادر، مهنا، چادر گرد، گبی، پیراهن بلوچی، شلوار و پاپوش‌هایی مانند سواس، موچی و تک کول و کپ کپ دارند. زیورآلات زنان بلوچ همگی از جنس طلا است و شامل اقلامی مانند در، والی، باری، نالوک، گردنبدهایی مانند گریگ، گلی بند و هار است. کید، تل و سربندی طلایی و مشبک است که به آن زیورآلات آویزان می‌کنند و برای نگهداری گوشواره‌های سنگین استفاده می‌شود. دیگر زیورآلات شامل انگشتر، النگو، پادینگ، سنجاق سینه، دستبند، ریسوک، مودیک، چولمب و مید بند است.

لباس‌های مردان بلوچ

لباس‌های مردان بلوچ شامل مهنا، دسمال و انواع کلاه است. بر خلاف اقشار مختلف، جنس پارچه ممکن است متفاوت باشد. تزئینات و جزئیات ریز در دوخت، تفاوت‌های اصلی لباس‌های مردان بلوچ را نشان می‌دهد. به طور کلی، زنان سیستانی تزئینات کمتری دارند و بیشتر سیاه‌دوزی دور آستین و یقه و مچ‌ها اعمال می‌شود، در حالی که زنان بلوچ لباس‌هایی با تزئیات فراوان سوزن‌دوزی دارند که در قسمت‌های مختلف لباس‌هایشان وجود دارد.

این تنوع و تفاوت‌ها در پوشاک، نشان‌دهنده غنای فرهنگی و تاریخی استان سیستان و بلوچستان است که تاریخ آن در هر تکه از پوشاک و تزئینات آن مشهود است.

منبع: سایت خبری هاتف