نوآوری، موتور محرک توسعه فناوری و جهش تولید
 

توسعه سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارهای مختلف معمولاً به جهش اقتصادی و اشتغال‌زایی منجر می‌شود؛ اما برای دستیابی به جهش تولید و توسعه فناوری، کشور نیازمند تقویت زیرساخت‌ها و سرمایه‌گذاری در بخش‌های تحقیقاتی و حوزه‌های تولید با نگاهی نوآورانه است. در این راستا، پرورش ایده‌های جدید در زمینه تولید داخلی و ایجاد انگیزه برای صادرات محصولات تولید داخل کشور، مسیری برای رهایی از اقتصاد نفتی و حرکت به سوی پیشرفت و توسعه پایدار محسوب می‌شود.

اهمیت اقتصاد دانش‌بنیان

اگر تنها بر تولید کارخانه‌ای و سیستم‌های تولیدی سنتی تکیه کنیم، می‌توانیم به رونق تولید دست یابیم؛ اما ممکن است دستیابی به اهداف بلندپروازانه‌تر و جهش تولید نوآورانه کند شود. بنابراین، باید همزمان برنامه‌ریزی برای ایجاد اقتصاد دانش‌بنیان نیز صورت گیرد؛ به این معنی که مراکز علمی و دانشگاه‌های کشور با تغییر رویکردها، به‌طور جدی پیگیر نوآوری و فناوری باشند و جوانان را به فعالیت در این عرصه تشویق کنند.

نوآوری، محور اصلی جهش تولید

سرمایه‌گذاری در بخش‌های آموزش و پژوهش، توسعه مهارت‌ها و بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین، موجبات جهش توأمان تولید و اقتصاد را فراهم می‌کند. نوآوری و خلاقیت در این میان نقش محوری دارند. همانطور که وینستون چرچیل بیان می‌کند، «قدرت آینده در قدرت ذهن نهفته است» و به عقیده تام پیترز، «یا نوآوری یا مرگ».

نوآوری به معنای بهره‌برداری از ایده‌های جدید به نحوی است که ارزش‌افزوده و مزیت رقابتی ایجاد کند. این مفهوم نه‌تنها به توسعه و فناوری پیشرفته، بلکه به رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی بلندمدت نیز مربوط می‌شود.

فرهنگ نوآوری در سازمان‌ها

پیش‌زمینه نوآوری، فرهنگ نوآوری در سازمان‌ها و شرکت‌های تولیدی است. سازمان‌های یادگیرنده، عامل نوآوری را درون خود تقویت می‌کنند و نوآوری نیز در این سازمان‌ها تداوم می‌یابد. برای انتقال سازمان‌های موجود به سازمان‌های یادگیرنده و تغییر نگرش آنان به کار و انسان، نیازمند نوآوری در فرآیند تحول سازمانی هستیم. این نوع نوآوری، اساسی‌ترین نیاز مدیران برای جهت‌دهی و تقویت نوآوری است و می‌تواند به رونق و اشاعه‌ی آن در سازمان‌ها و نهایتاً جهش تولید منجر شود.

ایجاد محیط مناسب برای نوآوری

مدیران ارشد و کارکنان سازمان‌ها باید شرایطی را فراهم کنند که نوآوری در آن پرورش یابد. برای ایجاد محیطی مناسب برای نوآوری، وجود هشت شرط لازم است: ریسک‌پذیری، اعتماد بین افراد، رک‌گویی، تعهد به شغل و سازمان، آزادی تصمیم‌گیری، سرزندگی، گفتگوی باز برای ایجاد هماهنگی و حمایت از ایده‌های نو. همچنین توجه به این نکته که ۸۰ درصد نوآوری‌ها توسط کارکنان و ۲۰ درصد آن توسط مدیران صورت می‌گیرد، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

چالش‌ها و فرصت‌ها

پژوهش‌ها نشان می‌دهند که عدم توجه به نوآوری یکی از دلایل ناکامی بسیاری از مدیران حوزه‌های تولیدی است. بنابراین، برای بقا و پیشرفت، باید جریان نوآوری تداوم یابد تا به سمت خودکفایی صنعتی و جهش تولید حرکت کنیم و از رکود جلوگیری نماییم. در این مسیر، ایجاد دیدگاه‌های نوآورانه و تقویت رفتارهای کارآفرینی سازمانی در شرکت‌های تولیدی و افزایش سیاست‌های حمایتی از تولیدکنندگان با گرایش به کارآفرینی توسط نهادهای مرتبط بسیار ضروری است.

نتیجه‌گیری

تولیدکنندگانی که از نوآوری و ایده‌های نوآورانه در فرآیند طراحی و تولید استفاده کرده‌اند، به مزیت‌های رقابتی قابل‌توجهی دست یافته‌اند. با بهره‌گیری از روش‌های اصولی و توجه به نوآوری و ایده‌های جوانان و مدیران توانمند، می‌توانیم شاهد تحقق شعار «جهش تولید» در کشور باشیم. نوآوری به عنوان موتور محرک توسعه فناوری و جهش تولید، نه‌تنها به پایداری اقتصادی کمک می‌کند بلکه راه را برای پیشرفت‌های آتی نیز هموار می‌سازد.