قبایل ماد، یکی از نخستین اقوامی بودند که پایه‌های تمدن و حکومت را در نواحی مرکزی و غربی ایران بنا کردند. این اقوام به تدریج مناطق وسیعی را، از ری تا بلندی‌های زاگرس و از شمال تا شمال غربی ایران، به تسلط خود درآوردند که این قلمرو به ماد بزرگ مشهور شد. بزرگترین شهر این سرزمین شهر هگمتانه بود که آشوریان آن را آمادانا می‌خواندند و امروزه به نام همدان شناخته می‌شود.

قلمرو مادها شامل مناطقی مانند آسیای صغیر، آذربایجان، کردستان، عراق عجم، ری، اصفهان، خراسان، فارس و بخش‌هایی از مازندران و خوزستان بود. دریاچه حوض سلطان، دریای نمک، و رودخانه‌هایی مانند ابهرچای، قره‌سو و قم‌رود در قلمرو ماد سفلی قرار داشتند.

به محض ورود به فلات ایران، قبایل ماد در حاصلخیزترین مناطق مستقر شدند و به دانش کشاورزی و دامداری دست یافتند. آنها مخصوصاً در دامداری و پرورش اسب فعالیت داشتند، به طوری که منطقه ترخوران به عنوان محل پرورش اسب‌های کیخسرو معروف بود. این موضوع نشان‌دهنده‌ی آگاهی و مهارت مادها در بهره‌برداری از منابع طبیعی و مهارت‌های کشاورزی و دامداری است.

نزدیکی مناطقی مانند محال تفرش با همدان نشان‌دهنده این است که این مناطق نیز در دوره مادها تحت تملک و حاکمیت آنان بوده‌اند. مادها با بهره‌گیری از منابع طبیعی و روش‌های نوین کشاورزی و دامداری، یکی از پیشرفته‌ترین تمدن‌ها را در زمان خود پدید آوردند که پایه‌گذار تمدن‌های بعدی در این منطقه شد.