پیشنهاده کارشناسی ارشد 1400
پدیدآور: محمدرضا مرتضوی 
استاد راهنما: آزاده شاهچراغی
دانشگاه خاتم، دانشکده هنر و معماری
چکیده

منظر نقش بسیار مهم و گسترده ای در شکل گیری بسترهای فرهنگی، اکولوژیک، اجتماعی و محیطی دارد. از طرف دیگر میتواند منبعی بسیار حیاتی برای بهره برداری و توسعه فعالیت های اقتصادی باشد. در ساخت فرهنگ های محلی نقش اساسی داشته و زیرساختی حیاتی در ایجاد میراث فرهنگی و محیطی است. ),2000 European Landscape Convention The) . طراحی منظر هوشمند و پایدار، که از شاخه های شهرهای هوشمند و پایدار است، در مناظر و فضاهای شهری ضرورت دارد. امروزه با افزایش رشد روزافزون شهرنشینی، شاهد گسترش پراکنده شهرها و به دنبال آن پایین آمدن کیفیت فضاهای شهری از لحاظ پایداری و معضالت دیگر می باشیم. یکی از مهم ترین دغدغه های طراحان امروز در خلق فضاها و مناظر مختلف شهری، رسیدن به نوعی طراحی پایدار است که بتواند تعادلی پایدار میان فضاهای شهری و بستر طبیعی آن بسازد. برنامه ریزی و طراحی منظر )DESIGN AND PLANNING LANDSCAPE )بر پایه ای استوار خواهد بودکه ابتدا با استفاده از اصول علوم طبیعی و اکولوژی و سپس با به کارگیری اصول علوم اجتماعی و رفتاری، به نیازهای چند جانبه مردم پاسخ دهد. ناپایداری منظر بر مبنای تعاریف، می تواند شامل حالت ها و کیفیت هایی از محیط مانند: تخریب و آلوده کردن محیط زیست، اختالل در چرخه های محیطی، اختالل در اکوسیستم ، اخالل در چشم اندازها، نامناسب بودن فضاها برای زیستن موجودات زنده و نامطلوبی فضاها، اتمام منابع، عدم پایداری منابع برای نسل بعدی و به مخاطره افتادن ادامه حیات انسان و اکوسیستم ها، از بین رفتن روح مکان فضاهای زیستی و بسیاری موارد دیگر باشد )شهیدی1391،(. شهر با گسترش خود محیط زیست را در معرض فرسایش قرار داد و به تدریج بساکنان مناطق شهری نه تنها از مواهب طبیعی بی بهره شدند بلکه در معرض مشکالت اجتماعی و روحی و روانی نیز قرار گرفتند. تمرکز جمعیت در شهرها و مناطق حاشیه ای شهرها و عدم تناسب بین رشد خدمات و زیر بناهای شهری به ویژه در کشور های در حال توسعه مناطق شهری را به مکانهای غیر بهداشتی و آلوده تبدیل و با مشکالت دفع فاضالب و زباله، تأمین آب بهداشتی روبرو ساخته است 7( قرخلو، مهدی، حسینی، سید هادی )1385(شاخص های توسعه ی پایدار شهری، فصلنامه ی جغرافیـا و توسعه ی ناحیه ای، شماره ی هشتم، صص 157-177 8( کوین جی، کریزک، پاور، جو )1388(ترجمـه ی احمد احمدپور و سهراب امیریان، راهنمای برنامه ریزان در توسعه ی پایدار چاپ اول، مشهد: انتشارات چرخ نیلوفری. 9( احمد پوراحمد، حسین حاتمی نژاد، کرامت اهلل زیاری، حسنعلی فرجی سبکبار، ابوذر وفایی، )1395(، تحلیل الگوی توسعهی کالبدی - فضایی شهری از منظر توسعهی پایدار (مطالعهی موردی: شهر کاشان)، نشریه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، دوره هفتم، شماره ی بیستم و ششم، زمستان 1395 10( مژده عرفانی سید حسین بحرینی منوچهر طبیبیان 1398- تبیین فرایند تحقق منظر پایدار در شهر معاصر با بهره گیری از نظریه شهرسازی منظر - فصلنامه علمی پژوهشی مطالعات شهری ا توجه با این موضوع برای جلوگیری از چنین پدیده ای در شهرهای امروزه، نظریه های برنامه ریزی شهری و منطقه ای، با تعریف اصول و قواعد خود به چاره اندیشی برای حل این معضل شهری پرداخته اند. از میان آن ها می توان به نظریه ی رشد هوشمند اشاره کرد. این نظریه به مالحظات بلندمدت و منطقه ای نظریه ی پایداری توجه دارد و اصول حاکم بر آن، در جوامع مختلف با توجه به شرایط جغرافیایی و اقتصادی_اجتماعی می تواند انطباق یابد. از طرفی طراحان شهری که همواره در جهت ارتقاء کیفیت فضاهای شهری تالش دارند، شاهد تقلیل این کیفیت ها در شهرهای پراکنده به خصوص افول کیفیت منظر شهری، همان مفهوم از شهر که توسط افراد و بر اساس تجربه های آنان از فضا شکل می گیرد، می باشند )زینل همدانی،عابدیان، 1396(. دو موضوع طراحی منظر و رشد هوشمند و پایدار، مساله ای مهم در این حوزه است، که در این پایان نامه به آن پرداخته می شود. با فصل مشترک دو موضوع منظر و رشد هوشمند، می توان در ارتقا کیفیت مناظر شهری گام موثری برداشت.طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، محیطی سالم است که از نظر فیزیکی، اجتماعی و روان شناختی بر سالمت انسان تأثیر گذارد. پس تمامی تالش های هنری در زمینه فراهم آوردن محیط برای شفابخشی، گامی در پایدارسازی فعالیت این محیط است )مفیدی و دیگران1391،(. بیمارستان ها به عنوان مهمترین مرکز ارائه خدمات درمانی در نظام ارجاع، بیشترین سهم از منابع نظام سالمت را به خود اختصاص داده اند و برآورد می شود بخش عمده کارکنان تخصصی و حدود 50 تا 80 درصد بودجه بخش سالمت در بیمارستان ها صرف می شود و طراحی صحیح سایت و منظر هم از جهت عملکردی و هم از جهت کیفیت محیطی تاثیر به سزایی در ارتقا کیفیت یک مرکز درمانی و شفابخشی بیماران ایفا میکند. بیمارستان لنگرود با ظرفیت 100 تخت بستری )133 تخت کل( در سال 1388 بر اساس طرح تیپ بیمارستان 100 تختخوابی وزارت بهداشت در مرحله مطالعه و تطبیق قرار گرفت و نهایتاً از بهمن ماه 1389 عملیات اجرایی این پروژه آغاز گردید. طرح توسعه این بیمارستان و طراحی منظر آن هنوز انجام نشده است، از این رو این سایت برای طراحی منظر این صفحه 4 از 11 پایان نامه انتخاب گردیده است. هدف از انجام این پایان نامه، طراحی منظر این بیمارستان و مکان یابی طرح توسعه این بیمارستان منطبق با نظریه ها و تجارب شهرهای هوشمند و پایدار می باشد بازتعریف صحیح از مفهوم منظر به عنوان مسئله ای پویا و همگام با توسعه شهر های هوشمند در حال تغییر است و در مسیر پایداری در حال تحول است. عدم کاربرد این نگرش و عدم انطباق سیاست های توسعه شهری با ظرفیت زیرساخت ها و نیازهای در حال تغییر اجتماع در طول زمان، منجر به ایجاد مناظر و فضاهایی نامطلوب میشود که به بزرگترین معضل برای تداوم حیات شهر تبدیل می گردد. در شرایط کنونی شکل گیری مناظری از هم گسیخته در شهرهای ایـران )به ویژه شهرهای بزرگ( که ناشی از رشد سریع جمعیت، توسعه غیرقابل کنترل نواحی، رواج ساخت وسازها و بلند