پارسا کارشناسی ارشد 1400
پدیدآور: معصومه نوروزی نژاد 
استاد راهنما: مجید یاسوری 
استاد مشاور: روح اله اوجی
دانشگاه گیلان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی
چکیده

در طی دهه های گذشته، روند نزولی اقتصاد در روستاها، موجب گسترش فقر، مهاجرت روستاییان به شهرها، بیکاری پنهان، درآمد پایین و در نهایت موجب ناپایداری اقتصادی سکونتگاه های روستایی شده است. روستاهای شهرستان لنگرود با مشکلات متعدد اقتصادی مواجه اند، تحقیق حاضر با هدف شناخت سطح پایداری اقتصادی روستاهای شهرستان و شناسایی الگوی فضایی آن انجام شده است؛ تا علاوه بر شناخت سطح پایداری اقتصادی منطقه، اختلافات فضایی آن نیز شناسایی شود. بنابراین هدف پژوهش، تحلیل فضایی پایداری اقتصادی سکونتگاه های روستایی در شهرستان لنگرود است. در این پژوهش برای بررسی سطح پایداری اقتصادی روستاها از روش بارومتر پایداری و برای شناسایی الگوی فضایی پایداری اقتصادی سکونتگاه‌های روستایی شهرستان از آزمون های فضایی خودهمبستگی موران عمومی (Global Moran's I) ،آماره G (Getis-Ord G) ، و تحلیل لکه‌های داغ (Hot Spot Analysis)بهره گرفته شد. همچنین برای شناسایی موثرترین مولفه بر سطح پایداری اقتصادی در محدوده مورد مطالعه، از آزمون فریدمن استفاده شد. به منظور بررسی سطح معنی داری مولفه های پژوهش از آزمون دوجمله ای (Binomial Test) استفاده گردید. نتایج نشان می دهد سطح پایداری اقتصادی در سکونتگاه های روستایی شهرستان در هر سه مولفه و پایداری اقتصادی کل، معنی دار بوده است؛ در واقع با توجه به اینکه سطح معنی داری (sig) به دست آمده، کمتر از سطح خطای در نظر گرفته شده (05/0) می باشد، بنابراین می توان نتیجه گرفت که پایداری اقتصادی با توجه به سه مولفه خود در منطقه دارای تفاوت معنی دار است. نتایج حاصل از آزمون دو جمله ای در ارتباط با سطح پایداری مولفه های مورد بررسی نشان داد که پایداری در هر سه مولفه عدالت اقتصادی، ثبات اقتصادی، رفاه اقتصادی، و در نهایت پایداری اقتصادی روستاهای منطقه، در سطح ضعیف قرار دارد. نتایج به دست آمده از آماره عمومی G، آماره موران عمومی و آماره Gi، نشان داد الگوی توزیع فضایی پایداری اقتصادی و مولفه های آن در سطح روستاهای شهرستان لنگرود به صورت تصادفی است که یکی از مهم ترین دلایل آن نیز، تصادفی بودن الگوی توزیع روستاها در سطح شهرستان می باشد. نتایج مقایسه سطح پایداری اقتصادی روستاها و موقعیت جغرافیایی آن ها (جلگه ای و کوهپایه ای) نشان داد که روستاهای پایدار در مناطق جلگه ای شهرستان واقع شده اند و هرچه موقعیت طبیعی و ارتفاعی روستاها به سمت کوهپایه ای پیش می رود، از میزان پایداری اقتصادی آنها کاسته می شود که به دلیل موقعیت های ارتیاطی روستاهای کوهپایه ای و کوهستانی و دوری از شهر، پراکنده بودن و جمعیت پایین این مناطق است. همچنین از بین سه مولفه (عدالت اقتصادی، ثبات اقتصادی، رفاه اقتصادی)، مولفه رفاه اقتصادی با میانگین 78/2، بالاترین میانگین و عدالت اقتصادی با میانگین 24/1، کمترین سطح میانگین را داراست.