شمیران، با تاریخ زیستی که به هزاره‌های اول و دوم پیش از میلاد می‌رسد، منطقه‌ای خوش‌آب‌وهوا و سرشار از منابع طبیعی بود که به تولید غذاهای متنوع و خاصی انجامید. این غذاها، متناسب با فراورده‌های محلی و سبک زندگی مردم منطقه، از فراورده‌های دامی و سبزیجات کوهی تهیه می‌شدند. در ادامه به معرفی برخی از این غذاهای سنتی می‌پردازیم.

۱. والک‌پلو: غذای اصیل شمیران

والک‌پلو یکی از شناخته‌شده‌ترین غذاهای شمیرانی است که با سبزی کوهی والک تهیه می‌شد. این سبزی که در دامنه‌های شمالی کوه‌های شمیران یافت می‌شود، همراه با برنج پخته و یا برای تهیه آش و سوپ نیز استفاده می‌شد. هرچند امروزه دسترسی به والک دشوار و قیمت آن بالاست، اما همچنان بخشی از میراث غذایی منطقه به شمار می‌آید.

۲. آش جامعه

این آش با سبزی‌های خشک‌شده، حبوبات، کشک، سیرداغ و پیازداغ تهیه می‌شد. به دلیل نبود رشته در گذشته، خمیر آردی را خشک کرده و جایگزین رشته می‌کردند. نام این آش، هرچند هنوز دلیل قطعی آن مشخص نیست، نشان‌دهنده جایگاه اجتماعی و سنتی آن است.

۳. تاس‌کباب شمیرانی

تاس‌کباب از غذاهای محبوب شمیران بود که با بادمجان، هویج، گردوی کوبیده، گوشت گوسفند و گوجه‌فرنگی تهیه می‌شد. ترکیب این مواد، طعمی منحصربه‌فرد و متناسب با محصولات منطقه ایجاد می‌کرد.

۴. اشکنه و کله‌جوش

اشکنه شمیرانی با تخم‌مرغ، شنبلیله و آرد پخته و به صورت تیلیت خورده می‌شد. کله‌جوش نیز با ترکیب گوشت کوبیده یا چرخ‌کرده، کشک، آرد و پیازداغ تهیه می‌شد و در سرمای زمستان بسیار محبوب بود.

۵. دمپخت بلغور

با گندمزارهای متعدد شمیران، بلغور یکی از مواد غذایی اصلی بود. دمپخت بلغور با گردوی خردشده، پیازداغ و ترشی لیته تهیه و به عنوان غذایی مقوی سرو می‌شد.

۶. فسنجان

گردوی فراوان شمیران، خورشت فسنجان را به یکی از غذاهای رایج تبدیل کرده بود. این خورشت با گردوهای کوبیده‌شده، رب انار و کمی شکر و سرکه تهیه می‌شد و در مناسبت‌هایی چون شب یلدا جایگاه ویژه‌ای داشت.

بازگشت به ریشه‌ها

با توجه به تنوع غذایی شمیران، این پرسش مطرح است که چرا این غذاها در رستوران‌های منطقه دیده نمی‌شوند؟ با توجه به افزایش علاقه به غذاهای بومی و محلی، بازگرداندن این غذاها به سفره‌های امروزی می‌تواند پلی میان گذشته و حال باشد و ریشه‌های اصیل شمیران را زنده نگه دارد.