پری ملکی
پری ملکی (۱۵ آبان ۱۳۳۰ در تهران) خواننده، موسیقیدان ایرانی است. او در محله درخونگاه بازار تهران زاده شد در خانهای بسیار سنتی و قدیمی و بزرگ که اقوام را در کنار هم گردآورده بود. پس از ازدواج به تشویق همسرش خواندن را به طور جدی پی گرفت. زنده یاد ایرج تیمورتاش، ترانه سرا، او را به وزارت فرهنگ و هنر وقت معرفی کرد و او مدت زمان کوتاهی نزد محمود کریمی به فراگیری آواز سنتی پرداخت. از سال ۱۳۵۶ تا ۱۳۵۹ در انگلیس به فراگیری گیتار کلاسیک پرداخت و پس از بازگشت به ایران یک سالی نیز نزد برادران صادق و باقر مؤذن آموختن را ادامه داد. پس از آن به آموختن سه تار روی آورد. یک سال نخست را با جمال سماواتی و پس از آن با مسعود شعاری کار کرد. از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۴ فراگیری آواز سنتی را نزد نصرالله ناصح پور پی گرفت. کلاسها در مرکز چاووش به صورت گروهی تشکیل میشد. استاد که ردیف عبدالله دوامی (مکتب تهران) را میآموخت، گوشهای را چندین بار میخواند و هفته بعد درس را تحویل میگرفت. این آموزش با ضبط کاست همراه نبود و هنرجو میبایست از حافظه خود استفاده میکرد. پری ملکی از استاد میخواست تا بار دیگر در آخرین لحظه کلاس، درس آن جلسه را تکرار کند و خود، تمام راه برگشت به خانه را زمزمه میکرد تا درس را فراموش نکند. پس از آن نزد علی جهاندار شیوه سید حسین طاهرزاده (مکتب اصفهان) را فراگرفت. شیوه استاد این بود که درس را ضبط میکرد و برای هنرجو میخواند. این همان شیوهای است که پری ملکی خود برای تدریس به کار گرفت. در همین ایام نزد امیر پایور به فراگیری تصانیف قدیمی پرداخت. امیر پایور به خاطر داشت که ایام کودکی و نوجوانی اش، عارف قزوینی در منزل آنها زندگی میکرده و پدرش شاگرد آقا حسینقلی بوده است. امیر پایور بسیاری از تصانیف سنتی و مردمی آن سالها را در خاطر داشت.
پری ملکی از سال ۱۳۶۵ شروع به تدریس کرد. ابتدا با چند هنرجو و سپس و تاکنون در ماه بیش از پنجاه هنرجو را تعلیم میدهد و با شاگردان به صورت انفرادی و تک تک کار میکند. گوشهها را میخواند و ضبط میکند و به همراه هر گوشه در هر جلسه یک تصنیف نیز میآموزد. مرحله اول، تدریس آوازها و دستگاهها به جز نوا و راست پنجگاهاست. در این مرحله گوشهها را برای هنرجو تشریح کرده و جملهبندی و اجزای آن را به تفکیک مشخص میسازد و تحریرها را نخست آرام و شمرده برای هنرجو ضبط میکند. مرحله دوم آموزش، شعرگذاری بر روی گوشه هاست. هنرجو شعر مناسبی برای هر گوشه و آواز پیدا کرده و به ترتیب ردیف را دوره میکند. در مرحله سوم نوا و راست پنجگاه را میآموزد و مرحله چهارم به تدریس آنچه از شیوه طاهرزاده مانده اختصاص دارد. مرحله آخر بازخوانی شیوه آوازخوانی خوانندگان قدیمی همچون قمر، روحانگیز و معاصران چون بنان، قوامی، خوانساری، شجریان و... است. پری ملکی به تجربه دریافته کلاس دسته جمعی به ضرر شاگردان است. از آن جا که شاگردان با قوههای گوناگون میبایست در کنار هم قرار گیرند. از خیل شاگردان این سالها، امروز بسیاری خود، مدرس یا خواننده شدهاند که از آن جمله مهسا وحدت و مرجان وحدت، یاسمن کاظمی، حمیرا مظاهری، نوشین طافی و تعدادی نیز به گروههای همخوانی (کر) معرفی شدهاند. پری ملکی علاوه بر تدریس خصوصی، تاکنون در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی، فرهنگسرای شفق، آموزشگاه هنری پیام، آموزشگاه تماشاگه راز، آموزشگاه هنری ساز و آموزشگاه هنری ترانه نیز به تدریس پرداختهاست.
پری ملکی از سال ۱۳۷۳ با تشکیل گروه موسیقی «خنیا» به اجرای کنسرتهایی برای بانوان و سپس با تغییرات جامعه، به صورت همخوانی برای عموم پرداخته است. «خُنیا» واژهای کهن و ایرانی است به معنای سرود و نوا و نغمه، و نام «خنیاگران» در ادبیات ایران بسیار به کار رفته است. گروه موسیقی «خنیا» به عنوان یکی از پیشگامان گروههای موسیقی بانوان، با انگیزه ایجاد زمینه برای بروز استعدادهای بانوان در زمینه هنر موسیقی در سال ۱۳۷۳ تشکیل شده است. این گروه تلاش دارد تا به تجربههای جدید در زمینه شیوههای اجرایی موسیقی سنتی ایران دست یافته و ضمن حفظ اصالت موسیقی ایران در احیای آن گامهای مؤثری بردارد. گروه موسیقی خنیا یکی از گروههای موفق موسیقی ایرانی شناخته شده است.
نظر شما