موضوع : دانشنامه | الف

محمدصادق ادیب الممالک فراهان

محمدصادق ادیب الممالک فراهانی ، فرزند حسین ملقب به امیرالشعرا و متخلص به امیری و پروانه شاعر ، ادیب و روزنامه نگار دوره مشروطه ، در ۱۱ مرداد ماه ۱۲۳۹ در قریه گازران از توابع اراک به ‌دنیا آمد.
او در پانزده سالگی و پس از مرگ پدرش بر اثر فشار طلبکاران و ظلم شاهزاده عبدالحمید میرزا ناصر الدوله به تهران آمد و به پایمردی حسنعلی‌خان امیر نظام گروسی ، به دستگاه طهماسب میرزا مؤید الدوله راه یافت.
ادیب از سال ۱۲۶۸ تا ۱۲۷۲ همراه امیر نظام در مناطقی مانند آذربایجان ، کردستان و کرمانشاه به سر می‌برد و سالهای ۱۲۷۳ و ۱۲۷۴ را در تهران گذرانید و در دارالترجمه دولتی مشغول به کار بود. در سال ۱۲۷۵ بار دیگر همراه امیرنظام به آذربایجان رفت و هنگامی که مدرسه لقمانیه تبریز در سال ۱۲۷۶ افتتاح شد ، نیابت ریاست آنجا را به عهده گرفت و در همین سال روزنامه ادب را در تبریز منتشر ساخت. در سال ۱۲۷۹ راهی خراسان شد و انتشار روزنامهٔ ادب را تا سال ۱۲۸۰ در آنجا مدیریت کرد. در سال ۱۲۸۱ به تهران آمد و سردبیری روزنامهٔ ایران سلطانی را تا سال ۱۲۸۲ عهده دار شد. در این سال به بادکوبه رفت و انتشار بخش فارسی روزنامه ارشاد را که به ترکی منتشر می‌شد ، بر عهده گرفت.
در سال ۱۲۸۵ بار دیگر به تهران بازگشت و این بار سردبیری روزنامه مجلس به او سپرده شد. او در سال ۱۲۸۶ روزنامه عراق عجم را در همین شهر منتشر ساخت. در دوران استبداد محمد علیشاه یعنی در سال ۱۲۸۹ ادیب به صف مشروطه خواهان پیوست . در سال ۱۲۹۰ وارد عدلیه یا دادگستری امروزی شد و تا پایان عمر به ریاست چندین شعبه عدلیه در شهرهای اراک ، سمنان ، ساوجبلاغ و یزد منصوب شد.
و سرانجام ۲ اسفند ۱۲۹۵ در شهر یزد سکته کرد و در همین سال پس از بازگشت به تهران در این شهر درگذشت و در شهر ری به خاک سپرده شد.
 

نظر شما