مجله  پژوهشگران  آذر و دی 1383، شماره 1 

نویسنده : به اهتمام پرویز مشکین نژاد
25
طرح فرهنگ خاورشناسان، یکی از طرح های درازمدت و کاربردی پژوهشگاه است؛ و هدف از تألیف کتاب فرهنگ خاورشناسان، تهیه منبعی معتبر و جامع از زندگی نامه و کتاب شناسی ایران شناسان و اسلام شناسان غیرایرانی است که درباره آنان و آثارشان، مکرر مطالبی، به ویژه به زبان فارسی، به صورت کتاب ها و مقاله نوشته و سخنرانی های مختلف علمی و آموزشی ایراد شده است. معرفی زندگی نامه و آثار ایران شناسان و اسلام شناسان از قدیم ترین روزگار تا عصر حاضر، در قالب فرهنگی جامع و معتبر، راه را برای درک و شناخت بیشتر متون تاریخی، باستان شناسی، زبان شناسی، اجتماعی و ادبیات فارسی هموار می سازد.

طرح در سال 1361 به تصویب رسید و پایان آن در سال 1376 برآورد شده بود.

در آغاز، سرپرستی طرح را آقای دکتر ابوالقاسم رادفر به عهده داشتند؛ که به دلیل طولانی شدن مدت اجرای آن و نیز مسافرت آقای دکتر رادفر به هندوستان برای استفاده از فرصت مطالعاتی، سرپرستی طرح به همکاران سابق گروه خانم ها پروانه نیک طبع و مینو فطوره چی واگذار شد.

علت طولانی شدن زمان اجرای طرح، گستردگی کار و مشکلات جنگ تحمیلی هشت ساله از یک سو و فقدان منابع و موانع برقراری ارتباط با مراکز دانشگاهی و انتشاراتی دیگر کشورها و بخش های فرهنگی سفارتخانه های خارجی در ایران از سوی دیگر بوده که هنوز هم برخی از موانع یادشده مرتفع نشده است؛ و لذا تحقیقات بیشتر جنبه کتابخانه ای به خود گرفت.

در سال 1372 که ایران شناسان روس به دعوت وزارت ارشاد اسلامی به ایران می آمدند، از گروه خاورشناسان خواسته شد تا بخشی از کارهای انجام گرفته خود را با همه کاستی ها برای چاپ دراختیار انتشارات قرار دهند. نتیجه این کار، چاپ آزمایشی «حرف آ» همراه با یک جلد کتاب درباره خاورشناسان روس و کشورهای مشترک المنافع روس و قفقاز بود که در بین میهمانان وزارت ارشاد توزیع شد.

در سال 1374 سرپرستی طرح به اینجانب پرویز مشکین نژاد واگذار شد. این حقیر توانستم در سال 1376 جلد اول طرح «حرف آ ـ الف» را در 530 صفحه همراه با مقدمه، فهرست مدخل ها، اختصارات، فهرست آوانگاری اعلام مدخل و غیره به چاپ برسانم.