(ای رسول ما) مردان مؤمن را بگو تا چشم‌ها (از نگاه ناروا بپوشند) و عفتشان را محفوظ دارند که این برای پاکیزگی شما اصلح است و البته خدا به هر چه کنید کاملاً آگاه است. ای رسول، زنان مؤمن را بگو تا چشم‌ها از نگاه ناروا بپوشند و عفت و پاکدامنی را حفظ کنند و زینت و آرایش خود جز آنچه قهراً ظاهر می‌شود بر بیگانه آشکار نسازند. (نور، آیه های 30 و 31)
در تعریف از عفاف لغت نامه دهخدا آن را به پاکدامنی و خویشتنداری معنا کرده است.
لسان العرب در تعریف عفاف آورده :'خودداری از آنچه که زیبا و شایسته نیست، خودداری ازحرام ها و طمع های پست'.
خواجه نصیرالدین طوسی درباره عفاف می گوید:' فضایل چهار بود، اول: تهذیب قوت نظری و آن حکمت بود‍‍، دوم تهذیب قوت عملی و آن عدالت بود و سوم تهذیب قوت غضبی و آن شجاعت بود و چهارم تهذیب قوت شهوی وآن عفت بود'.
عفاف حالتی نفسانی، فطری و نوعی حجاب درونی است که انسان را از گناه باز می دارد و نمودهای گوناگونی دارد، از ابعاد مختلف عفاف می‌توان عفاف در اندیشه، نگاه، معاشرت، کردار، حجاب و گفتار را نام برد. چشم‌پوشی از نگاه حرام، پوشش مناسب، اعتدال در زینت، میانه‌روی در خوراک و عفت در فقر و غنا از ابعاد مختلف عفاف در کردار بوده و پرهیز از کلام زشت و اندیشه حرام، عفت در گفتار و اندیشه است.
در هر حال باید دانست رعایت عفاف می‌تواند تعیین کننده‌ترین نقش را در حفظ مسیر اعتدال انسانی داشته باشد و آدمی را به کمال و سعادت حقیقی خویش برساند.

ابعاد عفاف

- عفت در فکر
اعمال، احساسات، رفتار و توانایی های انسان بر اساس اندیشه و فکرش شکل می گیرد، هر چه فکر انسان متعالی تر و با فطرت کمال جوی او بیشتر منطبق باشد، سریع تر راه تکامل را طی می کند.
حضرت علی (ع) می فرمایند:' افکار عاقلانه ات تو را به راه صواب و هدایت واقعی راهنمایی می کند'.

- عفت در نگاه
از آنجا که خداوند، خالق انسان است و نسبت به تمام صفات و اخلاق او آگاهی کامل دارد، لذا به عفت در نگاه توصیه فرموده و انسان را از نگاه های آلوده برحذر می دارد.
امام صادق(ع) می فرماید: 'هرکس چشم خود را از گناه پر کند، روز قیامت خدا چشم او را از آتش پر خواهد ساخت مگر، توبه و بازگشت نماید'.

- عفت در حجاب
مسئله پوشش و حفظ عفاف خاص دنیای اسلام و حتی دنیای ادیان نیست. بر اساس زمینه فطری، حتی جوامع اولیه و به دور از تمدن و مذهب هم به این مسئله اهمیت می دادند. هنگامی که زن پوشیده باوقار از خانه بیرون رود و جانب عفاف و پاکدامنی را رعایت کند، از امنیت بیشتری در سطح جامعه برخوردار می شود.
حجاب را یه ساده ترین شکل می توان به معنی پوشش و فاصله میان دو چیز معنا دانست.
بنابر گواهی متون تاریخی، در اغلب اقوام و ملل، حجاب در میان زنان معمول بوده و گاهی با اعمال سلیقه حاکمان زیاد یا کم شده اما هیچ گاه به طور کامل از میان نرفته است .
حجاب به معنای یک رفتار انسانی در طول تاریخ با فراز و نشیب های فراوانی همراه بوده و گرایش های مختلفی، در هر دوره بر نوع حجاب افراد اثر داشته است، حجاب در بین اقوام گوناگون نظیر ایران باستان، اروپا، قوم یهود و ... وجود داشته و اسلام در جهت جلوگیری از افراط و تفریط ها در مورد حجاب به قانونمند کردن آن پرداخته و حجاب را به صورتی متعادل، صحیح و متناسب با فطرت انسانی معرفی کرده است.
آثار و پیامدهای رعایت حجاب را در دو بعد فردی و اجتماعی می توان شرح داد. آثار فردی رعایت حجاب احترام به شخصیت زن، مصونیت در اجتماع، حفظ اعتقادات مذهبی افراد و عفت زن است و آثار اجتماعی آن همچون سلامت نسل جدید جامعه، پیشگیری از فساد اخلاقی، مبارزه با مظاهر بی‌دینی و حفظ کیان خانواده می باشد.
برای اثبات ضرورت حجاب کافی است به قرآن کریم، روایات شریفه، سیره ی اهل بیت علیه السلام، براهین عقلی، فطرت و طبیعت انسانی و تاریخ مراجعه کرد، دین اسلام با طرح و تأکید حجاب به تمام جوانب شخصیت زن و مرد در اجتماع توجه کرده و با توجه به آن حجاب را به صورتی متعادل و متناسب مطرح نموده تا شاهد جامعه ای سالم باشیم تا انسان ها بتوانند در کمال مصونیت و امنیت به کارکردها و نقش های خویش بپردازند و سیر کمال و سعادت را با پیروی از دستورات و مبانی دینی در جامعه شاهد باشند.
معمار کبیر انقلاب درباره حجاب و عفاف فرمودند: 'توجه داشته باشید حجابی که اسلام قرار داده است برای حفظ ارزش های شماست. هر چه را که خدا دستور فرموده است چه برای مرد و چه برای زن برای این است که آن ارزش های واقعی که اینها دارند و ممکن است به واسطه وسوسه های شیطانی یا دست های فاسد استعمار پایمال شوند این ارزش ها زنده بشوند'.
همچنین مقام معظم رهبری درباره حجاب می فرمایند: حفظ حجاب و حفظ عفت، حفظ خط اسلام و ایمان مردم است. بر روی مسئله حجاب کار هنری و کار زیبای تبلیغی باید صورت بگیرد. حجاب اسلامی وسیله حفظ و صیانت عفاف انسانی است.

منبع: / خبرگزاری / ایرنا ۱۳۹۰/۴/۲۱