نوروز زمان مناسبی برای سفر است. بعید است کسی با این دیدگاه مخالفت بنیادین داشته باشد. هم هوا خوب است، هم طبیعت زیبا و هم تعطیلات، طویل! اما اینکه مردم، در نوروز سفر بروند یا نروند به نظر نمی‌رسد جزو وظایف حاکمیتی حکومت باشد.
سالهاست که دولت، تبلیغات وسیعی می‌کند که آی خانه‌دار و بچه‌دار، به مسافرت بروید و از مناطق مختلف کشور دیدن کنید. بعد از تعطیلات هم آمار می‌دهد که چه تعداد نفر ـ سفر در ایام نوروز انجام شد.
پارسال که دولت گفت 109 میلیون نفر ـ سفر انجام شده است دوستی پرسید مگر نمی‌گویند 73میلیون نفر جمعیت داریم. چطور 109 میلیون سفر انجام شده است؟ گفتم نگران نباش. «نفر ـ سفر» یعنی اگر یک زوج که 5 بچه دارند و جمعاً 7 نفرند با یک پیکان قراضه از تهران راه بیفتند بروند بندرعباس و از 10 شهر عبور کنند، 70 نفر ـ سفر انجام شده است و احتمالاً موقعی که برمی‌گردند 70 نفر ـ سفر دیگر انجام شده است و الی آخر...
واقعاً برای خیلی‌ها ـ در ایامی که روزنامه‌ها منتشر نمی‌شدند ـ این پرسش پیش آمد که دولت چرا و با چه هدفی اینقدر سفر نوروزی را در بوق می‌کند و ستاد سفرهای نوروزی راه می‌اندازد که انگار هرچه مردم بیشتر سفر بروند نشانه شایستگی و کفایت دولت است! بعد هم می‌گویند مدارس را برای مسافران نوروزی آماده کرده‌ایم. آخر، مدرسه هم شد جا برای مسافرت نوروزی؟!
در شهرهای شمالی غلغله و قیامتی می‌شود و در پارک‌ها 500چادر می‌زنند با یک توالت عمومی!
رئیس ستاد تسهیلات سفرهای نوروزی دیروز گفت که تا پایان روز یازدهم فروردین 138 میلیون و 721 هزار نفر ـ سفر به ثبت رسید که نسبت به مدت مشابه پارسال 27درصد رشد داشته است و لابد تا پایان سیزده بدر از مرز 150 میلیون نفر ـ سفر هم می‌گذرد!
هرچند در 6 روز اول فروردین آمار داده بودند که مصرف بنزین نسبت به مدت مشابه پارسال 8 درصد کم شده و این به نظر می‌رسد با افزایش آمار سفر تا حدی تناقض داشته باشد (و همچنین کاهش شدید آمار تلفات جاده‌ای هم با افزایش مسافرت تناقض دارد) اما جدای از این موضوع، اصرار عجیب مسئولان به تشویق افراط‌گونه مردم به مسافرت و بعد از آن هم ارائه افتخارآمیز آمار مسافرت همچنان در زمره عجایب این سرزمین و این برهه است.
این که سفر چیز خوبی است و حتی از نظر اقتصادی هم موجب چرخش پول می‌‌شود را می‌دانیم، اما در کجای دنیا «حکومت» وارد تبلیغات مسافرتی می‌شود، دولت شأن خودش را تا حد یک آژانس مسافرتی پایین می‌آورد که آمار نفر ـ سفر را به هر قیمتی بالا ببرد! آخر چرا کسی به این نمی‌اندیشد که بگذاریم مسافرت به عنوان یکی از اختیارات مردم باشد و نه حکومت. و دولت دلیلی ندارد تا این حد در حوزه مسائل ساده زندگی مردم وارد شود و به آنها جهت بدهد.
از آن بالاتر، آنها که سعی می‌کنند افزایش آمار مسافرت مردم را به حساب توانمندی و شایستگی و کفایت خودشان بگذارند، اگر فردا روز این آمار پایین آمد، معنای بی کفایتی‌شان را نخواهد داد؟! اما در آن سو اتفاق جالب‌تری هم می‌افتد. آژانس‌های مسافرتی به مسافران می‌گویند با هزینه‌ای کمتر از کیش می‌بریمتان به دوبی و با پولی کمتر از مشهد می‌بریمتان آنتالیا.
نوروز پارسال اعلام شد که آژانس‌های مسافرتی ایران برای تبلیغات سفرهای خارجی 20 میلیارد تومان هزینه کردند. همین می‌شود که وزارت گردشگری ترکیه می‌گوید فقط در 4 ماه نخست سال 2010 به رغم سردی هوا بیش از یک میلیون ایرانی به عنوان گردشگر به ترکیه رفتند و ترکیه از این مسیر یک میلیارد دلار کسب کرد. آمار مسافران ایرانی که در طول سال 2010 به ترکیه رفتند به 8/1 میلیون نفر رسید و حتی ترک‌ها را متعجب کرد. گفته می‌شود در مقابل، فقط 10 هزار توریست ترکیه‌ای به ایران سفر کردند. اسفندماه پیش روزنامه «حریت» ترکیه از قول یک مقام مسئول نوشت پیش‌بینی می‌شود نوروز امسال 2 میلیون ایرانی به ترکیه بیایند و ما برای جذب درآمد، فستیوال خرید راه می‌اندازیم. جالب است که همین روزنامه نوشت اگر چه تعطیلات نوروزی رسمی در ایران 5 روز است اما ایرانیان عملاً 15 روز در تعطیلات کاملند!
وزیر گردشگری ترکیه اخیراً اعلام کرد که در سال 2000 ترکیه 10 میلیون توریست خارجی جذب کرد. در سال 2010 این رقم به 28 میلیون توریست رسید و پیش‌بینی می‌شود امسال (2011) این میزان به 31 میلیون توریست برسد که درآمد 25 میلیارد دلاری برای ترکیه خواهد داشت.
خوب است مسئولان ما هم آمار بدهند که غیر از بالا بردن آمار نفر ـ سفر در تعطیلات نوروز، در زمینه جذب توریست خارجی چه کرده‌اند؟
خوب است مسئولان، که در تعطیلات نوروز هم آمار دادنشان تعطیل نمی‌شود و مرتب می‌گویند که ناوگان ریلی و زمینی و هوایی و دریایی چه میزان مسافر را جابه‌جا کرد، آمار بدهند که در همین تعطیلات نوروزی چه تعداد مسافر به ترکیه، دوبی، تاجیکستان، ترکمنستان، ارمنستان، تایلند، مالزی، اندونزی، چین، استرالیا، کانادا، اروپا و... بقیه عالم، رفته‌اند و کشور ما از این نظر چه میزان ارز نصیب کشورهای میزبان کرده و در مقابل، چه تعداد توریست از آن کشورها به ایران آمده‌اند و چه میزان ارز به کشور ما وارد شده است؟ چرا آمار نمی‌دهند؟ برای اینکه آمار اول (توریست فرستی) وحشتناک است و آمار دوم (توریست پذیری) در حد صفر!
آقایان! دوستانه قبول کنید اگر کسی عید نوروز سوار پراید یا پیکانش می‌شود و می‌رود الشتر یا ممسنی به ننه‌پیرش سر بزند، این ارتباطی به شایستگی و کفایت دولت ندارد. معیارها را تا این حد تنزل ندهید. اگر هم قبول ندارید و اصرار دارید که «گردشگری» معیار شایستگی است، بسم‌الله. آمار جذب توریست خارجی‌تان را، در کنار آمار بقیه کشورها، بگذارید روی میز!

منبع: / روزنامه / اطلاعات ۱۳۹۰/۱/۱۴
نویسنده : علیرضا خانی