موضوع : فرهنگ | سینما و تئاتر

دلتنگى هاى فیلمساز پرتناقض

روزنامه شرق، یکشنبه 16 آذر 1382 

ترجمه حامد صرافی زاده: بعد از مدتی کار کردن در سیستم هالیوود دچار دلتنگی شدم. بعضی وقت ها هم دچار کسالت شده ام. کار کردن در این فضا چندان لذت بخش نیست، چه فیلم شکست بخورد چه موفق بشود. مدام به شما فشار وارد می کنند که فیلمتان را حتما حتما در روز مشخصی به پایان برسانید و این مسئله هیچ ربطی هم به زمان نمایش فیلم ندارد. در این سیستم فیلم را برای سرمایه و زمان پخش می سازیم بعدش هم روبه رو شدن با مطبوعات و رسانه ها را در پیش دارید. به داخل اتاق هتلی پرتاب می شوید. با شما گفت وگوهای سه دقیقه ای تلویزیونی انجام می شود و به مدت دو روز تمام در این اتاق زندانی هستید. هیچکس مشتاق نیست، تا از شما سئوالات جذاب و بکر بپرسد. این برنامه فقط برای این ساخته می شود که چند دقیقه از وقت تلویزیون را پر کند. فکر می کنم آنها اصلا علاقه ای به کارگردان هایی مثل من ندارند. این، برنامه ها محلی برای کسب و کار و حضور ستاره های مشهور است. برای همین خیلی از این مصاحبه ها را رد می کنم، من در یک برنامه «مأموریت به مریخ»، چند تا برنامه «چشمان مار» و برنامه «مأموریت غیرممکن» شرکت نکردم. اما در برنامه های زیادی که به خاطر «مأموریت به مریخ» در فرانسه برگزار شد حضور یافتم. آنقدر فضا خوب بود که پیش خودم گفتم: «چرا اینجا فیلم نسازم؟»

محاسن هالیوود

وجوه خوب کار در هالیوود این است که شما در یک همکاری سفت و سخت و جدی سهیم می شوید. اما در سیستم آماتوری، جایی که کارگردان خودش به ایده خاصی می رسد، آن را می نویسد، فیلمبرداری اش می کند، دقیقا محصول کار چیز متفاوتی می شود. حرکت در بین این دو جریان فیلمسازی به من یاد داد که چگونه در کارگردانی به بلوغ برسم و به یک کارگردان واقعی تبدیل شوم. ساختن فیلم با استودیوها این شانس را برایم فراهم کرد تا چیزهایی را که در فیلم های شخصی ام طرفشان نمی رفتم، تجربه کنم.کار کردن در هر دو سیستم (هالیوودی و اروپایی) ارزش های خودش را دارد. الان قرار است فیلم دیگری را در اروپا بسازم. اما خبرها و فیلمنامه های مختلف استودیوهای مختلف را هم تعقیب می کنم. من سروکله زدن با تهیه کننده  ها و نویسنده ها را دوست دارم. اگر به هالیوود می روم به خاطر این است که شما در آنجا با فیلمنامه های خوبی یا ایده  های معرکه ای هم روبه رو می شوید. همه فکر می کنند من به این خاطر به آنجا می روم که با اشتیاق فیلم هالیوودی بسازم. نه این طور نیست. من فیلمنامه ها را می خوانم و سعی می کنم آنها را تغییر دهم، سر و شکلشان را عوض کنم و فیلمنامه مورد نظر خودم را از درون آنها بیرون بکشم. من می توانم وارد تولید هر فیلم بشوم و چیزی متفاوت از آنچه مردم در ذهنشان است، به آنها نشان دهم. مثلا «راه». خب بعد از «صورت زخمی» همه به من می گفتند: «آهان، تو می خوای دوباره، یه فیلم اسپانیایی گانگستری دیگه با آل پاچینو کار کنی؟ مگه نه؟» خب واقعیت این نبود. من آن را ساختم و از آن خیلی راضی هستم. فیلمنامه را خیلی دوست داشتم و همین باعث شد آن را بسازم. فیلمنامه واقعا عالی بود. سیستم هالیوود در این سال ها چندان تغییر نکرده است شما به راحتی و بدون هیچ خستگی از یک فیلم به سر فیلم بعدی می روید. به ریدلی اسکات نگاه کنید. او پنج سال پیش به سختی می توانست فیلم بسازد. اما حالا به یکی از بهترین های سیستم تبدیل شده و فرصت سر خاراندن ندارد.

عصبانیت

چرا من همیشه عصبانی ام؟ خب به خاطر اینکه این سیستم با کارگردان های خلاق و نوآور به درستی رفتار نکرده است. پخش فیلم ها با مشکل روبه رو هست و همین باعث می شود که ساخته شدن فیلم بعدی با مشکل روبه رو شود. در حال حاضر بدنه اصلی فیلم های هالیوود را فیلم های بچه ها تشکیل داده. فیلم های بزرگسالان هم که پر است از تعقیب و گریز، انفجار ماشین ها، موادمخدر و قاتلان زنجیره ای، اصلا جای کار برای فیلم های نامتعارف و عصبی نیست. مگر اینکه بخواهی فیلم های ارزان قیمت بسازی. به سام ریمی نگاه کنید. این کارگردان با استعدادی که مرد عنکبوتی را ساخت. خب الان دارد چه کار می کند؟ آره دیگه، معلومه که داره مرد عنکبوتی 2 را می سازد. فکر نمی کنم چیزی احمقانه تر از ساختن مرد عنکبوتی 2 وجود داشته باشد. وقتی که تام کروز پیش من آمد و گفت: «بیا، ماموریت غیرممکن 2 رو بسازیم.» به او نگاه کردم و بهش گفتم:  «تو دیوانه ای؟ چرا همه می خوان هر فیلمی رو دوباره بسازن؟» آیا دلیل دیگه ای غیر پول وجود داره؟ آیا فقط به خاطر پول فیلم می سازیم؟سینما در ذاتش با یک پارادوکس روبه رو است: شما همیشه برای ساخت یک فیلم نیازمند سرمایه گذاری و پول هستید، شما به پول نیاز دارید تا بتوانید با فروش فیلمتان، پول ساختن اش را درآورید. (در حقیقت فراهم کنید.) خب این نیازمندی و اشتیاق شما در مقابل سیستم قرار می گیرد. سینما در ذاتش یک اختلاس بزرگ است.

نظر شما