روش طبخ داستان های پست مدرنیستی
موضوع : فرهنگ | هنر و ادبیات

روش طبخ داستان های پست مدرنیستی

روزنامه شرق،  دوشنبه ۲۴ آذر ۱۳۸۲ - ۲۰ شوال ۱۴۲۴ - ۱۵ دسامبر ۲۰۰۳
 

همه ما گاهی پیش خودمان فکر کرده ایم که دیگر بس است... تا کی عقب افتادگی؟ دیگر وقتش است که داستانی بنویسیم پست مدرن. باید طرحی بیفکنیم که هیچ جوجه مدرنی (کلاسیک ها که جای خود دارند) حتی جرأت نکند به آن فکر کند... و مشکل درست از همین جا شروع می شود. فراموشتان نشود که شما نویسنده بزرگی هستید و رسالتتان توی جامعه بشری خیلی عظیم تر از این حرف هاست. خب شما باید به همه ثابت کنید که این فلسفه است که از شما تغذیه می کند، شما هیچ احتیاجی به هیچ چیز ندارید، چون که شما همان زندگی را می نویسید که تویش دست و پا می زنید... این زندگی گند لعنتی که ... همین است که هست. پس یک صفحه کاغذ بردارید و مدادتان را هم خوب بتراشید (البته به همه گفته اید که مدت ها است با کامپیوتر آثارتان را خلق می کنید اما این صدای بی مروت کشیده شدن نوک مداد روی صفحه کاغذ آنچنان حس نوستالژیک غیرقابل مقاومتی ایجاد می کند، که اصلاً نمی توانید از آن بگذرید). حالا انگشت هایتان را روی شقیقه تان بگذارید و کمی مالش دهید این کار برای حلول افکار پست مدرن در ذهن واندیشه شما کاملاً ضروری است. شخصیت داستان شما خود به خود خلق می شود. این شخصیت هیچ اسمی ندارد (فعلاً اسم ندارد). یعنی اسم ملموس ندارد. شما می خواهید اسمش را با یکی از حروف الفبا شروع کنید. مثلاً آقای میم. اما بعد فکر می کنید که این کار تکراری است. دلیلش هم این است که مطالعات شما بر روی آثار بعضی از نویسندگان وطنی آنچنان گسترده و عمیق است که همه را انگشت به دهان می کند.و به دلیل همین مطالعات گسترده، می دانید که آقای میم و خانم الف و غیره قبلاً خلق شده اند (به یاد داشته باشید که شما از آفرینش مجدد چیزهایی که قبلاً خلق شده اند به شدت بیزارید.) پس اسمش را می گذارید مردی با آسترکت زرد رنگ با جای سوختگی سیگار روی گوشه چپ آن. (البته اسامی خیلی بی ادبانه ای هم برای نامیدن شخصیت داستان به ذهنتان می رسد که ما در این جا به دلیل مشکلات چاپی از ذکر آنها صرف نظر می کنیم) اما این هم چندان جالب نیست. کمی زیادی طولانی است و همین طولانی بودن ضرباهنگ مورد نیاز را از اثرتان می گیرد. کمی که بیشتر فکر کنید در می یابید که استفاده از الفبای یونانی برای نامیدن شخصیت از تمامی گزینه های دیگر مناسب تر است. به چند دلیل. یکی این که به دلیل ناآشنایی آوایی موجب آشنا زدایی از ذهن خواننده می شود.ثانیاً کسی قبلاً از آن استفاده نکرده است (یا لااقل شما با این همه مطالعه و تحقیق و تفحص همچین کسی را سراغ ندارید). ثالثاً میزان مطالعه شما را بر روی سایر علوم نشان می دهد. رابعاً دهان بعضی ها را خواهد بست. خامساً ... پس اسم شخصیت شما می  شود زتا. (البته فی، کیسی، خی و غیره هم انتخاب های بدی نیستند اما شما نسبت به اسم زتا سمپاتی بیشتری دارید این مسئله ممکن است به ارادتی که شما نسبت به یکی از بانوان هنرپیشه ساکن ینگه دنیا دارید برگردد. نویسنده) خب... پس شخصیت شما مرد و یا زنی است با نام زتا. توی مرد یا زن بودن شخصیت هم زیاد معطل نمی مانید. پیشنهاد این است که به عنوان اولین داستان کاملاً پست مدرنیستی، یک شخصیت زن را انتخاب کنید. دلیلش این است که یک شخصیت زن امکانات بیشتری برای بعضی از اموری که در آینده به آن خواهیم پرداخت در اختیار شما خواهد گذاشت. پس شخصیت ما خلق شد: خاتم زتا. در این مرحله پیشنهاد می شود که به عنوان اولین گام تکلیفتان را با شخصیتی که خلق کردید مشخص کنید.

در نظر داشته باشید که شخصیت و شخصیت پردازی یکی از ارکان اساسی ادبیات داستانی به حساب می آید. می توان گفت با وجود چالشی که ادبیات پست مدرن در مفهوم شخصیت در داستان ایجاد کرده است اما باز هم شخصیت و شخصیت پردازی نقش اساسی را در مباحثات داستانی ایفا می کند (شما می توانید از این جمله در گفت وگوهایی که با دوستان روشنفکرتان دارید استفاده کنید. اما آن را فعلاً زیادی کش ندهید که ممکن است از پس جمع کردنش بر نیایید). در دیدگاهی که نور تروپ فرای در زمینه شخصیت ارائه کرده است چند مرحله متوالی وجود دارد.

۱- اسطوره که شخصیت ها را همانند خدایان پردازش می کند، بالاتر از بشر عادی و قوانین طبیعی ۲ _ افسانه که شخصیت ها را به شکل افرادی ایده آلی نمایش می دهد که از سایر انسان ها برتر هستند اما به قوانین طبیعی برتری ندارند ۳ _ روایت تقلیدی که شخصیت ها را پایین تر و یا بالاتر از بشر عادی نمی داند ۴_ روایت کنایه ای که شخصیت ها را پایین تر از سایر شخصیت های معمولی پردازش می کند (مانند عقب مانده های ذهنی، حیوانات و نظایر آنها). هر چند که بسیاری از نمونه های شخصیت پردازی پست مدرن در ردیف روایت های کنایه ای قرار می گیرد اما ما به شما پیشنهاد می دهیم که ترکیبی از این چند دیدگاه را برای پردازش شخصیت خانم زتا مورد استفاده قرار دهید. این کار می تواند تا حدودی موفقیت شما را تضمین کند. خب… شما الان در مرحله ای قرار گرفته اید که می خواهید داستان پست مدرنتان را شروع کنید. فراموش نکنید که ما به شما در این راه کمک خواهیم کرد.

نظر شما