روزنامه شرق، سه شنبه ۹ دی ۱۳۸۲ - ۶ ذیقعده ۱۴۲۴ - ۳۰ دسامبر ۲۰۰۳

جاناکی کرم: تصمیم استرالیا برای پیوستن به طرح سپر دفاع موشکی آمریکا مورد استقبال شدید کشورهای منطقه آسیا- پاسیفیک قرار گرفت. این موضوع علاوه بر اینکه به صورت بالقوه باعث حمایت از کشورهای منطقه و اطمینان خاطر بیشتر آنها می شود، شرایط را برای شدت گرفتن رقابت تسلیحاتی در منطقه مهیا می کند.اوایل ماه جاری میلادی (دسامبر) استرالیا اعلام کرد که در این طرح مشارکت خواهد کرد. هرچند که نقش دقیق و مشخصی برای استرالیا در این برنامه در نظر گرفته نشد، اما استرالیا اعلام کرد که حداقل در تحقیقات علمی این پروژه شرکت خواهد کرد. هفته گذشته نیز توکیو اعلام کرد که ژاپن فاز مطالعاتی برنامه سپر دفاع موشکی را پشت سر گذاشته و وارد مراحل اجرایی پروژه خواهد شد.ایجاد سپر دفاع موشکی در آسیا، منطقه را از لحاظ امنیتی در برابر تهدید موشک های بالیستیک از جانب کشورهای خطرناک- به خصوص کره شمالی- مصون می کند و فشار را از روی کشورهایی چون ژاپن، کره جنوبی و تایوان برای دستیابی به تکنولوژی بازدارندگی هسته ای برمی دارد. اما به اعتقاد کارشناسان پروژه مشترک دفاع موشکی می تواند رقیبی برای وزنه بزرگ منطقه یعنی چین باشد و باعث شود این کشور نیز فعالیت های هسته ای خود را برای حفظ مقام خود به عنوان قدرت اول منطقه افزایش دهد.

«جیان ژانگ» استاد علوم سیاسی در آکادمی وزارت دفاع استرالیا می گوید: «چین چندان از تصمیم استرالیا برای پیوستن به طرح سپر دفاع موشکی آمریکا شگفت زده نیست و انتظار چنین اتفاقی را داشت، هرچند که هرگز از کلیت این طرح خشنود نبوده است. چین بیش از هر چیز منتظر است تا تکلیف تایوان با این طرح و مشارکت در آن مشخص شود. اگر تایوان نیز به این پرونده ملحق شود، دیگر چین آرام و قرار نخواهد داشت، چرا که این مسئله می تواند تهدید مستقیمی برای منافع ملی چین باشد.»

استرالیا مانند ژاپن با تهدید واضح و جدی موشکی مواجه نیست، چرا که هم اکنون ۲۰۰ موشک کره شمالی به سمت ژاپن نشانه رفته اند. سیستم دفاعی ژاپن که قرار است در سال ۲۰۰۷ به بهره برداری برسد، بر سیستم دفاعی آمریکا متکی است.

با اینکه استرالیا در حال حاضر از جانب کره شمالی هدف قرار نگرفته، اما گفته می شود کانبرا اقدامات پیشگیرانه را در دستور کار خود قرار داده است. «راس بابج»،  رئیس مرکز مطالعات استراتژیک و دفاعی در دانشگاه ملی استرالیا، می گوید: «در یک دوره زمانی طولانی، شاید بیست ساله، مسکن است استرالیا مورد تهدید کشورهای خطرناکی همچون کره شمالی قرار بگیرد. در آن زمان ما باید بتوانیم از خودمان دفاع کنیم و این در صورتی امکان پذیر است که از الان به فکر باشیم.»مشارکت استرالیا احتمالاً در زمینه تحقیقات علمی به خصوص در زمینه سنسورهای رادار خواهد بود. آمریکا نیز علاقه شدیدی به برقراری این سیستم آینده نگرانه استرالیا که با عنوان شبکه «رادار عملیاتی جیندالی» شناخته می شود، نشان داده است. تجهیزات بازدارنده ماهواره ای آمریکا- استرالیا در «پاین گپ» در منطقه مرکزی استرالیا نقش کلیدی در طرح سپر موشکی را ایفا می کند.

اما نزدیک ترین همسایه شمالی استرالیا یعنی اندونزی، که بهره ای از موشک ها بالیستیک ندارد، چندان به مشارکت روزافزون نظامی بین استرالیا و آمریکا خوش بین نیست. وزیر خارجه این کشور در یک مصاحبه مطبوعاتی در جاکارتا گفت: «طرح سپر دفاع موشکی بیش از این که راه حلی برای امنیت منطقه باشد، بی ثباتی و پیچیده تر شدن اوضاع را به ارمغان خواهد آورد.»

هرچند که اندونزی تهدید مستقمیی از جانب استرالیا احساس نمی کند، اما اقدام «جان هوارد» نخست وزیر استرالیا، تائیدی بود بر دیدگاه جاکارتا مبنی بر این که دولت محافظه کار استرالیا علاقه چندانی به همسایگان آسیایی اش ندارد.

رئیس بخش سیاسی سفارت اندونزی در کانبرا خطاب به مقالات استرالیا می گوید: «به اعتقاد من شما به عنوان یک همسایه خوب و برای جلوگیری از بروز سوء تفاهم، وقتی چنین برنامه بزرگی در دست اجرا دارید، بهتر است ما را نیز در جریان بگذارید. ما نیز اخیراً اقدامات فراوانی برای مبارزه با تروریسم انجام داده ایم، چرا در این یکی دخیل نباشیم؟»

جاکارتا از استرالیا خواسته است تا جزئیات مشارکت در طرح و میزان تاثیر آن در منطقه آسیای جنوب شرقی را برای اندونزی توضیح دهد، هرچند که به نظر می رسد تا زمان امضای تفاهم نامه طرح سپر دفاع موشکی آمریکا در سال ۲۰۰۴ از توضیح خبری نخواهد بود. تا آن زمان میزان دقیق مشارکت استرالیا مشخص نخواهد شد. «آلدو برگو» یکی از مدیران موسسه مطالعات راهبردی کانبرا می گوید: «هنوز مشخص نیست پس از مشارکت استرالیا، فعالیت های گذشته این کشور- از جمله برخی تحقیقات و آزمایش ها- تشدید خواهد شد یا خیر.» معلوم نیست از این که با پیوستن استرالیا به این طرح چیزی نصیب این کشور بشود. او می گوید: «دولت استرالیا می گوید این اقدام موج تقویت روابط دو کشور آمریکا و استرالیا خواهد شد، اما به نظر می آید روابط دو کشور احتیاج به تقویت داشته باشد. علاوه بر آن دولت از تاثیر این تصمیم بر صنایع استرالیا سخن می گوید در حالی که هیچ لزومی ندارد شما عضوی از سپر دفاعی باشید تا در قراردادهای دفاعی و نظامی شرکت داشته باشید.»

منبع: کریستین ساینس مونیتور