موضوع : پژوهش | مقاله

بانکداری اسلامی و تولید ملی


حمایت از تولید ملی، نیازمند مولفه‌ها و گزینه ‌های متنوعی است که نقش و جایگاه هر یک از این عوامل در ارتباط با هم در خور توجه و اهمیت است. در واقع تمامی عواملی که با عرصه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه در ارتباط می باشند،
می توانند در حمایت از تولید داخلی و رشد اقتصادی جامعه نقش داشته باشند. توجه و تحلیل جایگاه و کارکرد این مولفه می تواند اهداف توسعه و رشد تولیدات داخلی را تسریع بخشیده و کشور را به مرزهای توسعه و رشد اقتصادی نزدیک سازد.
یکی از مولفه‌ های اساسی در حمایت از تولید ملی، به اصل بانکداری اسلامی بر می گردد، اهمیت این مسئله از آنجا ناشی می شود که بانکداری اسلامی به جوامع و ملل اسلامی مربوط بوده و در اقتصاد کشورهای غربی جایگاهی ندارد. بانکداری اسلامی، مهمترین اصل در اقتصاد جامعه مسلمانان می باشد، زیرا با اهداف مقدسی چون بسط عدالت اقتصادی، ریشه کنی فقر، توسعه اسلامی و پیشرفت بومی ـ اسلامی در ارتباط می باشد و می تواند تحقق این اهداف را که با امر رشد تولید داخلی در ارتباط می باشند، میسر سازد.

برقراری عدالت اقتصادی و اجتماعی:
بانکداری اسلامی در بردارنده احکام، قواعد و اصول نظام اقتصاد اسلامی است که بزرگترین هدف آن گسترش عدالت اجتماعی در کشور می باشد، لذا با اقتصاد جوامع غربی و سرمایه ‌داری که انحصار ثروت و منابع را در اختیار معدود افراد جامعه قرار می دهد، مخالفت دارد. بانکداری در کشورهای غربی با سیستم نرخ بهره و ربا در هم آمیخته است، طبقات محروم جامعه توانایی استفاده از وام‌ های بانکی را ندارند زیرا بهره و نرخ بالایی دارد. از آنجایی که هدف سرمایه‌ داری، گسترش مصرف ‌گرایی، اسراف و تجمع ثروت در دست سرمایه‌ داران بزرگ کشور است، بانکداری در این کشورها، از این هدف کلی پیروی می کند.
بانکداری اسلامی با حمایت از اقشار و طبقات محروم جامعه در ایجاد عدالت اقتصادی نقش مهمی را بازی می کند و با هدف قرار دادن احکام اقتصادی نظام اسلام می تواند رشد و شکوفایی جامعه را تضمین نماید. در بانکداری اسلامی آیه کریمه «احل الله البیع و حرّم الرّبوا» (خداوند دادوستد را حلال و ربا را حرام گردانید) یکی از اهداف اصلی می باشد و بسیاری از قواعد و قوانین بانکی مطابق با این اصل انجام می گیرد.

شرکت تمام طبقات اجتماع در فعالیت ‌های تولیدی:
قرار دادن سود و بهره کلان در وام‌ها بانکی، طبقات محروم جامعه را از انجام فعالیت ‌های اقتصادی چون دادوستد و حتی تامین نیازهای مادی حیات خود محروم می سازد، در حالی که هدف از بانکداری اسلامی، فراهم ‌سازی امکان استفاده تمام طبقات اجتماع از سرمایه ‌های عمومی برای رفع احتیاجات زندگی‌شان می باشد. این عمل در ریشه کنی فقر و بسط عدالت اجتماعی نقش مهمی داشته و می تواند رشد تولید ملی و اقتصاد را رقم زند.
بنابراین استفاده تمام طبقات و اقشار جامعه از سرمایه ‌های مادی بانکها مطابق احکام و قواعد اسلامی موجب شرکت افراد متعدد در فعالیتهای اقتصادی می گردد. تولید کنندگان و سرمایه ‌داران کوچک، طبقات جوان و علاقه ‌مندان به فعالیت ‌های تجاری که سرمایه لازم را در اختیار ندارند، می توانند از طریق وام ‌هایی که بانک‌ های اسلامی در اختیار آنان قرار می دهد، در فرایند تولید کالاها و محصولات سهیم بوده و با فعالیت ‌های تولیدی خود چرخ‌ های اقتصادی را به حرکت درآورند، کشور را از وابستگی به جوامع غربی برهانند و در پیشرفت ایرانی ـ اسلامی نقش اساسی را بازی نمایند.

راهکارها:
برای تحقق این امر انجام یک سری اقدمات لازم می‌باشد، از جمله اصلاح نظام بانکی از طریق تصویب قوانین و احکام اقتصادی اسلامی، انجام آموزش‌ های اجباری بانکداری بدون ربا برای مدیران بانک ها، آشنایی سیاستگذاران،برنامه ریزان و مدیران ارشد با سیستم بانکداری اسلامی، نظارت نهاد و سازمان دولتی بر اجرای این اصول در بانک ‌ها و بر این امر که وام ‌های فاقد بهره در اختیار طبقات محروم و پایین جامعه قرار گیرد.

 

منبع: / روزنامه / رسالت ۱۳۹۱/۴/۵
نویسنده : یعقوب نعمتی وروجنی‌

نظر شما