فایل صوتی و ویدئویی گزیده‌ سخنان دکتر محسن رنانی در نشست «کودکی، آموزش و توسعه در ایران امروز» در ادامه ارائه می‌گردد. این نشست در ۳۰ فروردین ۱۳۹۷ برگزار شده است. 
 

دکتر محسن رنانی، اقتصاددان و پژوهشگر، در نشست «کودکی، آموزش و توسعه در ایران امروز» که در تاریخ ۳۰ فروردین ۱۳۹۷ برگزار شد، به بررسی چالش‌ها و آسیب‌های آموزش کودکی در ایران پرداخت. در این نشست، او به نقش مهم دوران کودکی در توسعه فردی و اجتماعی اشاره کرد و آسیب‌های موجود در نظام آموزشی ایران را مورد تحلیل قرار داد. در ادامه، به ده آسیب اصلی آموزش کودکی در ایران که در سخنان ایشان مطرح شده است، اشاره می‌کنیم:

۱. نظام آموزشی مبتنی بر حافظه‌محوری

• مشکل: تمرکز بیش از حد نظام آموزشی ایران بر حفظ کردن مطالب به جای تقویت مهارت‌های تفکر انتقادی، خلاقیت و تحلیل.
• نتیجه: کودکان به جای یادگیری عمیق و کاربردی، صرفاً مطالب را حفظ کرده و پس از مدتی فراموش می‌کنند.

۲. حذف شادی و بازی از فرآیند آموزش

• مشکل: برنامه‌های آموزشی سخت‌گیرانه و سنگین که کودکان را از تجربه شادی و بازی محروم می‌کند.
• نتیجه: کاهش خلاقیت، انگیزه و سلامت روانی کودکان.

۳. فشار بیش از حد بر کودکان برای موفقیت تحصیلی

• مشکل: انتظارات بالای والدین و معلمان برای کسب نمرات بالا و موفقیت در آزمون‌ها.
• نتیجه: افزایش استرس و اضطراب در کودکان و کاهش علاقه آن‌ها به یادگیری.

۴. نبود آموزش مهارت‌های زندگی

• مشکل: تمرکز صرف بر آموزش دروس علمی و بی‌توجهی به مهارت‌های زندگی مانند مدیریت احساسات، ارتباطات اجتماعی و حل مسئله.
• نتیجه: آماده نبودن کودکان برای مواجهه با چالش‌های زندگی واقعی.

۵. استانداردسازی و یکنواختی در آموزش

• مشکل: طراحی یک برنامه آموزشی یکسان برای همه کودکان، بدون توجه به تفاوت‌های فردی، استعدادها و علایق آن‌ها.
• نتیجه: سرکوب استعدادهای خاص و کاهش انگیزه یادگیری در کودکان.

۶. رقابت‌محوری به جای همکاری‌محوری

• مشکل: ترویج فرهنگ رقابت در مدارس، از طریق آزمون‌ها و رتبه‌بندی‌ها.
• نتیجه: کاهش روحیه همکاری و تقویت حس رقابت ناسالم در کودکان.

۷. کمبود معلمان متخصص در آموزش کودکی

• مشکل: نبود آموزش‌های کافی برای معلمان و مربیان در زمینه روان‌شناسی کودکان و روش‌های نوین آموزشی.
• نتیجه: کاهش کیفیت آموزش و عدم درک صحیح از نیازهای کودکان.

۸. بی‌توجهی به سلامت روان کودکان

• مشکل: نبود برنامه‌های حمایتی و مشاوره‌ای برای کودکان در مدارس.
• نتیجه: افزایش مشکلات روانی مانند اضطراب، افسردگی و کاهش اعتمادبه‌نفس در کودکان.

۹. تأکید بیش از حد بر موفقیت‌های کوتاه‌مدت

• مشکل: تمرکز بر موفقیت‌های تحصیلی کوتاه‌مدت (مانند قبولی در آزمون‌ها) به جای توسعه توانایی‌های بلندمدت کودکان.
• نتیجه: نادیده گرفتن رشد پایدار و همه‌جانبه کودکان.

۱۰. نابرابری در دسترسی به آموزش باکیفیت

• مشکل: تفاوت در کیفیت آموزشی بین مدارس دولتی و خصوصی و بین مناطق مختلف کشور.
• نتیجه: ایجاد شکاف طبقاتی و کاهش فرصت‌های برابر برای رشد و پیشرفت کودکان.

جمع‌بندی

دکتر محسن رنانی در این نشست تأکید کرد که دوران کودکی، مهم‌ترین مرحله برای شکل‌گیری شخصیت، مهارت‌ها و توانایی‌های فردی است. آسیب‌های موجود در نظام آموزشی ایران نه تنها به رشد کودکان آسیب می‌زند، بلکه در بلندمدت توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. او پیشنهاد داد که بازنگری در نظام آموزشی و توجه به نیازهای واقعی کودکان، از جمله شادی، خلاقیت و مهارت‌های زندگی، باید در اولویت قرار گیرد.