موضوع : پژوهش | مقاله

مجلس هفتم، اینترنت و ماهواره


مجلس شورای اسلامی در بررسی خود نسبت به لایحه برنامه چهارم توسعه، جزء (b) ماده 107 لایحه را چنین اصلاح کرد: «انجام حمایتهای لازم از اشخاص حقیقی و حقوقی که در چارچوب مقررات مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در جهت توسعه فضاهای مجازی فرهنگی، هنری و مطبوعاتی در محیط‌های رایانه‌ای و اینترنتی فعالیت می‌کنند و به ویژه اعطای تسهیلات لازم برای برپایی پایگاههای رایانه‌ای و اطلاع‌رسانی حاوی اطلاعات فرهنگی، دینی، تاریخی و علمی به زبان و خط فارسی توسط بخش‌های مختلف اجرایی کشور و همچنین فراهم کردن شرایط لازم برای دریافت برنامه‌های صوتی و تصویری از طریق شبکه‌های اطلاع‌رسانی کابلی و کانالهای ماهواره‌ای براساس ضوابط سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران انجام می‌شود.»
این مصوبه با یک جمله ترکیبی طولانی، سعی کرده مشکل سایتهای اینترنتی، کانالهای ماهواره‌ای و شبکه‌های اطلاع‌رسانی کابلی را یکجا حل کند. شاید بتوان گفت تنها نکات مشخص و عینی این مصوبه، قید نام«شورای عالی انقلاب فرهنگی» و «سازمان صداوسیما» باشد. ضمن اینکه اعطای تسهیلات برای پایگاههای رایانه‌ای به زبان فارسی را مختص به بخش‌های اجرایی کشور کرده است.
این در حالی است که طی سالهای اخیر عمده‌ترین تولیدکنندگان محتوای فارسی در اینترنت، وبلاگ‌نویسان و یا به عبارت دیگر اشخاص حقیقی بوده‌اند. همچنین موفق‌ترین سایتهای اینترنتی و اطلاع‌رسانی مربوط به بخش خصوصی بوده و دستگاههای دولتی علی‌رغم صرف هزینه‌های هنگفت، عملکرد قابل قبولی در این عرصه ارائه نداده‌اند.
در واقع محیط‌های رایانه‌ای و اینترنتی، عرصه‌ای هستند که متخصصان کامپیوتر و علوم ارتباطات در ایران توانسته‌اند حتی در سطح جهان حرفی برای گفتن داشته باشند. راه‌اندازی بزرگترین سرویس ارائه خدمات وبلاگ فارسی توسط 3 دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف، راه‌اندازی هزاران سایت اینترنتی توسط بخش خصوصی و حضور دهها متخصص ایرانی در سایتهای موفقی نظیرGoogle، Ebay و Amazon و حتی Microsoftنشان‌دهنده وجود پتانسیل قوی در این بخش است. مجلس شورای اسلامی می‌توانست طی مصوبه‌ای در قالب برنامه چهارم توسعه، دولت را ملزم به تولید نرم‌افزار ترجمه همزمان فارسی در اینترنت کند. این کار انقلابی در علم و انتقال دانش و تکنولوژی به داخل کشور فراهم خواهد کرد، حتی هم اکنون نیز می‌توان این طرح را به شورای عالی انقلاب فرهنگی یا هیئت دولت تقدیم کرد.
درخصوص معضل ماهواره و شبکه‌های کابلی، مجلس سعی کرده صورت مسئله را پاک کند. در واقع چیزی که مصوب شده تکرار همان مصوبه قبلی مجلس پنجم در مورد ممنوعیت استفاده از ماهواره است چرا که همان مصوبه نیز صداوسیما را ملزم به راه‌اندازی شبکه ماهواره‌ای ویژه کرده بود و اصولا" فلسفه واگذاری تجهیزات مصادره شده دریافت ماهواره به صداوسیما همین نکته بود.
شاید گفته شود که اگر غیر از این تصویب می‌شد، شورای نگهبان آنرا مغایر اصل 44 تشخیص می‌داد و آن را رد می‌کرد. ولی راههای دیگری هم برای این موضوع متصور بود. در هر حال باید منتظر ماند و دید دولت آینده که مجری برنامه چهارم است( و قطعا" دولت خاتمی نخواهد بود) با این مصوبه چگونه برخورد خواهد کرد.
اما از انصاف نباید گذشت که روح کلی این مصوبه، جنبه حمایت‌آمیز از تولید محتوا در محیط اینترنت دارد و مواجهه‌اش با مسئله ماهواره نیز سلبی نیست.


منبع: / سایت / خبرنگار ۱۳۸۳/۰۵/۳۰
نویسنده : حمید ضیایی پرور

نظر شما