موضوع : پژوهش | مقاله

موافقت‌نامه‌های تجارت آزاد؛ فاجعه‌ای برای کشاورزان سراسر دنیا


در سایه گسترش دامنه موافقت‌نامه‌های بین‌المللی مربوط به تجارت آزاد، روز به روز دولت‌های بیشتری به جمع حامیان انعقاد چنین قراردادهایی می‌پیوندند. هرچند این معاهده‌ها تنها منافع چند ابر شرکت چند ملیتی صنایع کشاورزی و غذایی را تأمین می‌نماید و کشاورزان سراسر دنیا، قربانیان اصلی چنین موافقت‌نامه‌هایی هستند. ورشکستگی کشاورزان محلی با استفاده از سیاست قیمت‌گذاری دامپینگ، نابودی خانواده‌ها و جوامع محلی کشاورز و افول استانداردهای مواد غذایی، از جمله مهم ترین آثار این قراردادها به شمار می‌رود. نویسنده با اشاره به انعقاد یک موافقت‌نامه جدید تجارت آزاد بین ایالات متحده و دولت پرو یادآور می‌شود که رهبران آمریکایی باید از پیمان شکست خورده‌ نفتا درس گرفته و بیش از این امنیت محصولات غذایی جامعه خویش را ،همانند اشتباهی که در مورد امنیت منابع انرژی مرتکب شدند، به خطر نیاندازند.


آمریکایی‌ها همواره در مورد امنیت سیستم غذایی‌شان، نگرانی زیادی داشته‌اند. لذا با انتشار گزارش های مختلف در مورد محصولات غذایی وارداتی آلوده و یا فاسد و یا بازگرداندن محصولات آلوده به ویروس ای.کولی (E.Coli)، مصرف‌کنندگان آمریکایی دیگر بار تمایل خود را به مصرف کالاهای محلی و با منبع مشخص تولید، نشان داده‌اند. من به عنوان کسی که در یک خانواده کشاورز زندگی نموده و محصولاتی نظیر علوفه دام، بامیه، هندوانه و کدو تولید می‌نماید، همواره به دنبال قیمت‌گذاری عادلانه محصولاتم بوده‌ام؛ اما به نظر می‌رسد که اعضای کنگره به سرنوشت خانواده‌های کشاورزان و آرزوهای مصرف‌کنندگان آمریکایی توجه چندانی ندارند؛ چرا که همچنان خواهان گسترش دامنه نفوذ توافق نامه‌های تجارت آزاد، با وجود آثار فاجعه‌ بارشان هستند. آنان به جای درس‌آموزی از تجربه شکست خورده موافقت‌نامه تجارت آزاد آمریکای شمالی (NAFTA)، پیوستن ایالات متحده به پیمان تجارت آزاد را که اجلاس آن در پرو برگزار گردید، تصویب نمودند. البته سنای آمریکا هم در ماه آینده، در صدد تصویب این معاهده بین‌المللی می‌باشد. اما در مقابل، کشاورزان و مصرف‌کنندگان در آمریکا و پرو، بازندگان بزرگ این معاهده تجارت آزاد هستند. البته تنها برندگان آن، باز هم ابرشرکت‌های فعال در تجارت محصولات کشاورزی می‌باشند که با سیاست‌های قیمت‌گذاری تبعیض‌آمیز (دامپنیگ) خود، به دنبال کاهش قیمت غلات، یافتن کارگرانی ارزان و استانداردهای زیست‌محیطی آسان‌گیرانه‌تر، در سراسر دنیا می‌باشند.
من به عنوان عضوی از یک خانواده کشاورز ساکن می.سی.سی.پی، در گذشته فکر می‌کردم که پیمان نفتا می‌تواند به کشاورزان در دستیابی به بازارهای جدید کمک نماید؛ اما به سرعت دریافتم که این تفکر تا چه حد اشتباه بوده است؛ هنگامی که ابرشرکت‌هایی نظیر «هینز» و «ولاسیک» با فسخ قراردادهای گذشته‌شان در مورد خرید خیارهای تولیدی کشاورزان منطقه ما، تصمیم گرفتند که از کشاورزان مکزیکی خرید نمایند. این پیمان‌های تجاری، در ادامه معاهده‌های تجاری شکست خورده‌ای نظیر نفتا هستند که عملکردی بسیار ضعیف در بخش کشاورزی بر جای گذاشته‌اند. این موافقت‌نامه‌ها با نابودی سیستم‌های غذایی محلی در اینجا و کشورهای خارجی، تنها منافع سیستم‌های کشاورزی مدرن تخریب‌گر محیط زیست و صنعتی را تأمین می‌کنند. در گذشته، همواره ایالات متحده از مازاد تجاری محصولات کشاورزی برخوردار بوده است. اما اینک ما به واردکننده‌هایی صرف تبدیل شده‌ایم که تنها دارای یک کسری تجاری 400 میلیون دلاری در مبادلات خود با پرو می‌باشد.آیا زمان آن فرا نرسیده که به محصولات غذایی ارزان قیمت خارجی بیشتری اجازه دهیم تا زندگی خانواده‌های کشاورز و دامدار آمریکایی را نابود نموده و امنیت غذایی ما را تهدید کنند؟!.
از زمان تشکیل سازمان تجارت جهانی (WTO) و نفتا، ایالات متحده بیش از 000/250 مزرعه خانوادگی مستقل خود را از دست داده است. هم اینک صنایع مارچوبه کالیفرنیا و واشنگتن، با سیلی از واردات ارزان قیمت از کشورهای خارجی و به ویژه پرو روبه‌رو شده‌اند. شرکت‌های فرآوری‌کننده‌ای نظیر «دل مونته» و «گرین جیانت» هم با سوق دادن فعالیت‌های خود به کشورهای خارجی درصدد هستند که از مزیت‌هایی نظیر زمین‌های کشاورزی و نیروی کار ارزان‌تر و همچنین قوانین آسان‌گیرانه زیست‌محیطی موجود در این مناطق، حداکثر استفاده را ببرند. از سوی دیگر، دامداران آمریکایی هم به دلیل افول استانداردهای غذایی دام‌هایشان دچار آسیب و ضررهای مالی می‌گردند. تولیدات گوشت پرو در آستانه رشد قرار گرفته و علی‌رغم وجود پاره‌ای بیماری‌ها در آنها، به زودی در سایه انعقاد توافق‌نامه‌های تجارت آزاد، ما شاهد حضور این محصولات گوشتی وارداتی در فروشگاه‌هایمان خواهیم بود. خانواده‌های کشاورزان ساکن در جنوب آمریکا روز به روز به دلیل واردات محصولات ارزان کشاورزی و دامی صادر شده از کشورهای آمریکای لاتین و مرکزی، با ورشکستگی و مشکلات مالی بیشتری روبه‌رو می‌گردند. می‌توان پیش بینی نمود که به زودی شما قادر به یافتن هیچ محصول محلی دیگری در سوپرمارکت‌ها و رستوران‌ها نخواهید بود، مگر اینکه، روند لجام‌گسیخته انعقاد این پیمان‌های مربوط به تجارت آزاد متوقف گردد!
علاوه بر آسیب‌های فراوان وارده ناشی از انعقاد چنین موافقت‌نامه‌هایی بر زندگی کشاورزان و دامداران آمریکایی، این شرایط، نابودی کشاورزان پرویی را نیز به ارمغان خواهد آورد. من به عنوان یک کشاورز سیاه‌پوست آمریکایی، در مورد تأثیرات ناگوار این معاهده‌های چندجانبه تجاری بر زندگی میلیون‌ها کشاورز پرویی، سیاه‌پوست و دو رگه بیمناکم؛ چرا که همان بازرگانان چندملیتی غلات که پس از انعقاد پیمان نفتا، بازارهای مکزیک را با انواع محصولات ارزان قیمت‌گذاری شده (دامپینگ) خود پر نموده و مهاجرت بیش از یک میلیون کشاورز را از سرزمین‌های اجدادی شان رقم زدند و روند مهاجرت‌های غیرقانونی به ایالات متحده را هم تسریع کردند، امروزه به دنبال انجام همان اقدامات در کشور پرو هستند. بسیاری از همان کشاورزان پرویی بی‌خانمان که در گذشته محصولاتی نظیر برنج و ذرت را تولید می‌نمودند، با فجایعی اقتصادی روبه‌رو گردیده‌اند که آنان را به مهاجرت و یا کشت محصولات مخدر غیرقانونی برای زنده ماندن سوق داده است. در ماه ژولای، 4 میلیون شهروند پرویی به خیابان‌ها ریختند تا مخالفت خود را با این پیمان تجاری به دولتمردانشان اعلام نمایند.
کشاورزان ما و سایر مناطق دنیا نیازمند اتخاذ رویکردها و سیاست‌های نوینی در بخش‌های تجارت و کشاورزی هستند تا زندگی ساکنان مناطق روستایی را حفظ نموده و استقلال غذایی آنان را تقویت کند. اولین گام در این راه، مخالفت با اجرایی شدن توافق نامه تجارت آزاد میان پرو و دولت ایالات متحده است، چرا که دولت ما در صدد انعقاد معاهداتی مشابه با دولت‌های کره جنوبی، پاناما و کلمبیا نیز می‌باشد. خانواده‌های کشاورزان خواهان تولید برای خویش و جوامع محلی پیرامونشان و نه بازارهای صادراتی هستند. ایده تجارت آزاد، خواسته مردم یک جامعه مبتنی بر مصرف کالاهای محلی و سالم را لگدمال نموده و تضعیف می‌کند. هم اینک نیز ما با برون‌سپاری، امنیت دستیابی به منابع انرژی خویش را به خطر انداخته‌ایم. به چه دلیل ما باید همین روش‌های ناکارآمد و شکست خورده را در حوزه امنیت موادغذایی نیز تکرار کنیم؟
تاریخ انتشار در سایت: ۹ خرداد 
منبع: / ماهنامه / سیاحت غرب / 1387 / شماره 57، فروردین ۱۳۸۷/۰۱/۰۰به نقل از: www.Huntalternatives.org
نویسنده : بن بورکت

نظر شما